هواوی نیازی به کنار گذاشتن اندروید برای زنده ماندن ندارد!

هواوی ممکن است با هوشمندی برای ادامه پیشرفت‌های چند سال اخیر خود برنامه‌هایی آینده‌نگرانه را پیاده کند تا بتواند با مشکلات احتمالی موجود مقابله به مثل نماید. همگی از مشکلات و اتهاماتی که آمریکا برای شرکت هواوی ایجاد کرده است خبر داریم. اما شرکت نیز برای مقابله با این اذیت و آزار‌ها، اقداماتی را در دست انجام دارد که ممکن است این قدرت جهانی را بیش از پیش ناراحت کند!

هر چه که باشد شرکت چینی هواوی در حال حاضر سومین شرکت بزرگ تولید کننده گوشی‌های هوشمند و دومین سازنده محصولات اندرویدی در دنیا محسوب می‌شود. به همین خاطر با توجه به تهدیدات هر روزه ایالات متحده و با تکیه بر توان علمی و فنی خود از سال 2012، شروع به توسعه سیستم عامل اختصاصی هواوی نموده تا بتواند با داشتن یک پشتیبان قدرتمند در صورت لزوم مبادرت به کنار گذاشتن اندروید از دیوایس‌هایش نماید و ریسک و آسیب‌های تحریم‌ احتمالی توسط آمریکا و گوگل را کاهش دهد.

با این اوصاف با در نظر گرفتن شرایط سیاسی ممکن است شرکت مجبور به استفاده از طرح جایگزینی باشد زیرا در هر حال هواوی باید تلاش کند تا حد ممکن از کنار گذاشتن اندروید خودداری نماید، زیرا ملزم کردن خود به استفاده از سیستم عامل اختصاصی، به نوعی می‌تواند یک خودکشی تجاری محسوب شود.

ترس و توهم از وضعیت پیش آمده برای ZTE

بخش عمده‌ای از صحبت‌ها و شایعات مطرح شده در مورد جایگزینی احتمالی اندروید با سیستم عامل هواوی ناشی از تحریم‌هایی است که ایالات متحده برای شرکت چینی ZTE وضع کرده است. بر طبق این تحریم‌ها شرکت‌های آمریکایی به مدت چند سال از همکاری و فروش تجهیزات و قطعات سخت‌افزاری و تکنولوژی‌های نرم‌افزاری به شرکت ZTE منع شده‌اند. بخش مهمی از تحریم نرم‌افزاری مربوط به باطل شدن مجوز حق استفاده از سیستم عامل اندروید توسط شرکت ZTE در محصولات ساخت این شرکت است.

پس طبیعی است که هواوی هم که توسط ایالات متحده در مظان اتهام قرار گرفته است، نگران دچار شدن به چنین شرایطی باشد و دیگر نتواند از اندروید در محصولات خودش استفاده نماید. اما از سوی دیگر نیز ممکن است ترس لغو مجوز استفاده از سیستم عامل اندروید تنها یک سوتفاهم باشد و روی دیگر سکه به آن وحشتناکی که این چند هفته اخیر کارشناسان و سایت‌ها به آن پرداخته‌اند، نباشد.

اندروید یک سیستم عامل متن باز است

هسته اندروید متن باز است. بیت‌های ضروری اندروید که هر کسی به آن دسترسی دارد به صورت پروژه متن باز اندروید یا AOSP وجود دارند و شرکت‌های بزرگ مانند سامسونگ و هواوی حتی اگر به عنوان یک سازنده رام (ROM) شناخته شوند، آن را تحت مجوز متن باز ارایه می‌دهند. این مجوز‌ها شامل مجوز‌های مربوط به آپاچی و GPL هستند و طوری ساخته شده‌اند که هیچ کس نتواند  به صورت انحصاری بر روی کد‌های متن تسلط داشته باشد. نه گوگل و نه دولت آمریکا! به عبارت دیگر هم شرکت هواوی و هم شرکت ZTE می‌توانند بدون ترس از تحریم‌های احتمالی به راحتی از اندروید به دلیل پروژه متن باز، استفاده نمایند.

اما در حقیقت باید بدانید که محدوده بحث تنها در مورد مجوز اندورید است. به عبارت دیگر پروژه اندروید متن باز است اما برخی از بیت‌های حیاتی و مهم شامل آن نیستند. این موارد تنها در مورد درایور‌های اختصاصی سخت افزار‌ها که اندروید را بر روی گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های اجرا می‌کند نیست، بلکه بخش زیادی از خدمات و اپلیکیشن‌های اختصاصی گوگل را نیز در بر می‌گیرد.

برای درک بهتر این موضوع می‌توان وضعیت شرکت ZTE را در نظر گرفت که آن‌ها در حقیت اکنون تنها چیزی را که از دست داده‌اند، دسترسی قانونی و رسمی به فروشگاه پلی‌استور گوگل و اپلیکیشن‌هایی مانند گوگل مپس، یوتیوب، جی‌میل، گوگل پلی و… است. شرکت هواوی نیز در بد‌ترین حالت به این شرایط دچار خواهد شد. اما نکته مهم، راه‌حل احتمالی است که شرکت برای مقابله با این مشکل در پیش گرفته زیرا ممکن است استفاده از سیستم عامل اختصاصی خودشان موجب وخیم‌تر شدن وضعیت موجود شود تا حدی که حتی ارزش امتحان کردن را نیز نداشته باشد.

عبرت‌ها و درس‌های تایزن (Tizen)

برای هواوی بسیار دشوار است که به اولین و تنها شرکت بزرگ گوشی‌های هوشمند تبدیل شود که اقدام به کنار گذاشتن اندروید می‌کند. حتی شاید بتوان گفت سامسونگ برای چنین هدفی دلایل بهتری دارد. به همین دلیل می‌توان اینطور در نظر گرفت آنها نیز هدف مشابهی برای توسعه سیستم عامل تایزن دارند، یعنی گسترش یک سیستم عامل موبایلی که هر چه باشد مهم نیست، فقط اندروید نباشد.

اما تفاوت کار سامسونگ با هواوی در این است که شرکت کره‌ای کار را از صفر شروع نکرد و در ابتدا با یک سیستم عامل مبتنی بر لینوکس پروژه خود را آغاز نمود؛ اما متاسفانه تایزن سامسونگ هم با مشکلات مشابهی که سیستم عامل هواوی با آن روبرو است، مواجه شد. البته این مشکلات برای تمامی سیستم عامل‌های موبایلی که می‌خواهند به عنوان جایگزین اندروید خود را مطرح نمایند، امروزه همچنان وجود دارد.

اما مشکل اصلی چیست؟

در سیستم عامل‌های موبایلی همه چیز مربوط به اپلیکیشن‌هاست. چه دوست داشته باشید و چه نداشته باشید، سرانجام مرگ و زندگی یک سیستم عامل را اپلیکیشن‌هایش تعیین می‌کنند زیرا در حقیقت توسعه‌دهندگان بزرگ و کوچک نرم‌افزار‌ها و بازی‌ها تنها دو سیستم عامل را می‌بینند، اندروید و iOS.

البته شرکت هواوی برای مرتفع کردن مشکل جذب کاربران برای استفاده از سیستم عامل خود ابایی ندارد تا از روش سامسونگ تقلید نماید زیرا هنوز در بازار، سامسونگ برندی بزرگ‌تر از هواوی محسوب می‌شود.

هواوی حتی می‌تواند از ترفند‌هایی که سیستم عامل‌های سیل‌فیش (Sailfish) و بلک‌بری (BlackBerry) انجام دادند نیز بهره بگیرد و یک لایه سازگار برای کار کردن با نرم‌افزاری‌های اندرویدی اضافه نماید. اما از طرف دیگر چرا باید این همه زحمت به خود دهد و سختی بکشد در حالی که می‌تواند به راحتی از خود سیستم عامل اندروید استفاده کند و فقط اپلیکیشن‌های گوگل را در اختیار نداشته باشد.

جایگزین گوگل

باید اعتراف کرد که خدمات و اپلیکیشن‌های گوگل در هر گوشی هوشمند اندرویدی به یکی از اجزای معمول و دائمی آن تبدیل شده‌اند و شاید در نگاه اول این طور به نظر برسد که نمی‌توان جایگزینی برای آن پیدا کرد. اما در هر صورت این بدین معنا نیست که سیستم‌های اندرویدی بدون وجود آن نتوانند به کار خود ادامه دهند. برای مثال دستگاه آمازون فایر (Amazon’s Fire) فاقد مجوز گوگل است و هیچ یک از اپلیکیشن‌ها و خدمات گوگل در آن وجود ندارد ولی به خوبی و بدون مشکل کار می‌کند.

در حقیقت نه تنها سیستم عامل اندروید می‌تواند بدون اپلیکیشن‌های گوگل به حیات ادامه دهد، بلکه حتی رقبایی برای جایگزینی این خدمات و برنامه‌ها به طور جدی وارد میدان شده‌اند. یاندکس روسیه یکی از قدرتمند‌ترین مبارزان برای تصاحب جایگاه گوگل است و با تمام قوا در تلاش است تا بتواند با ارایه برنامه‌ها و سرویس‌های مشابه و حتی بهتر، این انحصار گوگل را بشکند. به علاوه باید به یاد داشت که کاربران چینی سال‌ها بدون استفاده از خدمات گوگل از گوشی‌های هوشمند استفاده کرده‌اند بدون آنکه به مشکلی بر بخورند.

در ضمن شما همیشه می‌توانید اپلیکیشن‌های گوگل (G Suite) را با سایدلود (Sideload) بدست آورید، بدون آنکه دچار مشکل قانونی شوید و یا با خطر امنیتی روبرو گردید. هرچند شاید خیلی راه‌حل ایده‌آلی نباشد اما به هر حال کارتان را راه خواهد انداخت، پس چیزی غیرممکن نیست ولی کمی دشوار است.

گوگل به هوش باش

باید به یک نکته مهم نیز دقت داشت که این تحریم‌ها تنها سبب ایجاد مشکل برای شرکت‌های بزرگ تولید کننده نخواهد بود بلکه خود گوگل را نیز به شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. با اینکه این ساز و کار طوری است که بتوان سرویس‌های موبایل گوگل (Google Mobile Services ) را از آن مجزا نمود (چون حاوی بخش‌های حیاتی اندروید هستند) هیچکدام از شرکت‌های تولید‌کننده بزرگ مایل نیستند خود را از آن محروم نمایند.

اما از طرف دیگر چنین شیوه‌ای یک استراتژی باخت-باخت محسوب می شود زیرا پیامد‌ها و خطرات ناشی از آن به هر دو طرف معامله یعنی هم گوگل و هم شرکت‌های تولید کننده قطعات و تجهیزات آسیب خواهد زد. به همین علت دولت ایالات متحده ناگریز است برای فرار از این آسیب یا کاهش تاثیر آن، اجازه دهد تا به صورت کنترل شده برخی از نرم‌افزار‌های باز و رایگان را در اختیار شرکت‌های تحریم شده قرار دهد تا خود گوگل نیز دچار آسیب‌‌های جدی نشود.

شاید در مورد شرکت ZTE این امر چندان محسوس نباشد اما در رابطه با شرکت بزرگ و گسترده‌ای مانند هواوی که دومین استفاده کننده از سیستم عامل اندروید در دنیاست، برای گوگل قطع این همکاری هزینه‌ای سنگین و لطمات جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت. پس در نتیجه گوگل اکنون باید بسیار هوشمندانه عمل کند و راه‌حلی برای نجات خود از این مخمصه و خارج کردن خدماتش از محدوده تنش‌های دیپلماتیک بین دولت‌ها، پیدا کند.

خلاصه بحث و تحلیل

گفته شده هواوی به اتهام فعالیت‌های مشابه با ZTE در حال بازجویی و تحقیق قرار گرفته است. با توجه به شایعات مطرح شده پس انتظار می‌رود دچار مجازات‌ مشابه و حتی سنگین‌تر شود. اما از طرف دیگر هواوی برخلاف شرکت ZTE از بعد سخت‌افزاری نگرانی چندانی نخواهد داشت زیرا به قطعات ساخت خود متکی است ولی از بعد نرم‌افزاری عدم دسترسی به خدمات و اپلیکیشن‌های گوگل می‌تواند ضربات سنگینی به هواوی وارد آورد.

البته شاید اعتراف شرکت به آماده نبودن سیستم عامل ساخت خودش برای عرضه آن به منظور استفاده عموم، جای خوشحالی داشته باشد چون احتمال کنار گذاشتن اندروید را کاهش خواهد داد. ولی از طرف دیگر فشار خرد کننده‌ای که بر شرکت وارد می شود، ممکن است سبب شکست در این نبرد سیاسی- تکنولوژی شود و آنها را در بازار رقابت از دیگر رقبا عقب بیاندازد.

بنابراین فعلا باید در انتظار نتیجه تحقیقات و تحریم‌های احتمالی ماند و دید که هواوی و گوگل به این دردسر سیاسی که دولت آمریکا برایشان ایجاد کرده است، چه واکنشی نشان خواهند داد. به علاوه باید دید دولت چین نیز به پشتیبانی از شرکت هواوی تصمیمات انتقام‌جویانه‌ای بر علیه شرکت‌های آمریکایی اعمال خواهد کرد یا خیر؟