مقامات شهر نیویورک به طور جدی در حال بررسی بهکارگیری فناوریهای پیشرفته، از جمله هوش مصنوعی، برای افزایش امنیت در شبکه گسترده متروی شهر هستند. هدف اصلی از این رویکرد نوین، شناسایی علائم و نشانههای رفتارهای پرخطر یا فعالیتهای مجرمانه پیش از آنکه منجر به وقوع حادثهای شوند است؛ طرحی که برخی را به یاد فیلمهای علمی تخیلی با محوریت پیشبینی جرم میاندازد.
اداره حملونقل شهری نیویورک (MTA) تایید کرده است که در حال ارزیابی امکان استفاده از سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی برای رصد و پیشگیری از اقدامات ناامن یا مجرمانه در ایستگاهها و سکوهای مترو است. این اقدام در پی تلاشهای مستمر برای بهبود ایمنی در یکی از پرترددترین شبکههای حملونقل عمومی جهان صورت میگیرد.
مایکل کمپر، مسئول ارشد بخش امنیت در MTA، طی نشستی در کمیته ایمنی این نهاد، به تشریح جزئیات بیشتری پرداخت. او اظهار داشت: “ما در حال کاوش و آزمایش فناوریهای مختلفی از قبیل هوش مصنوعی هستیم تا ظرفیت آنها را برای تشخیص الگوهای رفتاری غیرمعمول یا نشانههای هشداردهنده در محیطهای پرتراکم سکوهای مترو بسنجیم.”
وی افزود که منطق این سیستمها به گونهای است که در صورت تشخیص رفتاری که به نظر غیرمنطقی یا مشکوک میرسد، میتوانند به صورت خودکار یک اخطار تولید کرده و نیروهای امنیتی یا مأموران پلیس را قبل از اینکه هرگونه واقعه ناگواری به وقوع بپیوندد، به محل مورد نظر هدایت کنند. کمپر تاکید کرد که فلسفه اصلی پشت این طرح، تمرکز بر پیشگیری و مهار تهدیدات در مراحل اولیه است و نه صرفاً ثبت وقایع پس از پایان یافتن آنها.
او هوش مصنوعی را “آینده” در زمینه امنیت قلمداد کرد و فاش ساخت که MTA در حال حاضر با چندین شرکت فعال در حوزه فناوری همکاری نزدیکی دارد. این همکاری با هدف شناسایی و انتخاب بهینهترین راهکار هوشمند متناسب با چالشها و ویژگیهای خاص سیستم متروی نیویورک در جریان است. با این حال، در حال حاضر اطلاعات شفافی در خصوص هویت این شرکتها، نحوه دقیق عملکرد الگوریتمهای هوش مصنوعی یا فهرست مشخصی از رفتارهایی که قرار است توسط این سیستمها شناسایی شوند، ارائه نشده است.
آرون دانوان، سخنگوی MTA، در مصاحبه با نشریه “گاتامیست” نکته مهمی را روشن ساخت: این فناوری در حال بررسی، از قابلیت شناسایی چهره استفاده نخواهد کرد. تمرکز اصلی سیستم، به جای تشخیص هویت افراد، بر شناسایی و تحلیل الگوهای رفتاری است که ممکن است حاکی از قصد یا آمادگی برای انجام عملی خطرناک باشند.
این اولین باری نیست که اداره حملونقل نیویورک نگاهی به سمت استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود عملیات خود داشته است. پیش از این و در سال ۲۰۲۳، MTA اعلام کرده بود که نرمافزارهای نظارتی مجهز به هوش مصنوعی را برای ردیابی و جمعآوری داده در مورد مسافرانی که بدون پرداخت کرایه وارد مترو میشوند، به کار گرفته است. این سیستم توانسته بود اطلاعات دقیقی در مورد زمان، مکان و شیوه ورود غیرمجاز افراد فراهم آورد.
بحث استفاده از الگوریتمهای پیشبینیکننده در حوزه امنیت و عدالت، تنها محدود به نیویورک نیست. به تازگی در بریتانیا نیز، وزارت دادگستری مشغول توسعه الگوریتمی مشابه با آنچه در فیلم “گزارش اقلیت” به تصویر کشیده شده بود، شده است. هدف این پروژه، شناسایی افرادی است که بر اساس تحلیل دادهها، احتمال ارتکاب قتل توسط آنها بالا تخمین زده میشود.
این طرح که در ابتدا با عناوینی همچون “پروژه پیشبینی قتل” شناخته میشد، دادههای وسیعی از نیروی پلیس و سایر نهادهای دولتی را مورد استفاده قرار میدهد. با این حال، پیادهسازی چنین سیستمهایی نگرانیهای جدی و گستردهای را در خصوص نقض حریم خصوصی شهروندان و همچنین احتمال تقویت و گسترش تبعیضهای ساختاری موجود در نظام قضایی و انتظامی برانگیخته است.
در حالی که MTA به بررسی پتانسیلهای هوش مصنوعی برای ارتقای امنیت مترو ادامه میدهد، چالشهای اخلاقی و ملاحظات مربوط به آزادیهای مدنی در بهکارگیری چنین فناوریهای پیشبینیکنندهای در فضاهای عمومی، کماکان موضوع بحث و بررسی خواهد بود و نحوه دقیق پیادهسازی احتمالی این سیستمها در آینده، با دقت زیر نظر قرار خواهد گرفت.