در دنیای پرشتاب فناوری، مایکروسافت با رونمایی از مدل هوش مصنوعی پیشرفته خود با نام Aurora، گامی بلند در عرصه پیشبینیهای جوی برداشته است. این نوآوری که میتواند کیفیت هوا، طوفانها، تایفونها و سایر پدیدههای اقلیمی را با دقتی بیسابقه پیشبینی کند، دریچهای جدید به سوی درک عمیقتر و مقابله موثرتر با چالشهای آبوهوایی میگشاید. جزئیات عملکرد این مدل، این هفته در نشریه معتبر علمی Nature منتشر شده و در پستی وبلاگی نیز به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.
به گفته غول نرمافزاری جهان، Aurora قادر است رویدادهای جوی را با سرعت و دقت خیرهکنندهای تحلیل و پیشبینی کند که این قابلیت به مراتب از روشهای سنتی هواشناسی فراتر میرود. این مدل با تکیه بر مجموعه عظیمی از دادهها، شامل بیش از یک میلیون ساعت اطلاعات جمعآوری شده از ماهوارهها، رادارها، ایستگاههای هواشناسی، شبیهسازیها و حتی پیشبینیهای گذشته، آموزش دیده است.
یکی از ویژگیهای برجسته Aurora، قابلیت تنظیمپذیری بالای آن است که به محققان امکان میدهد با اضافه کردن دادههای جدید، آن را برای پیشبینی دقیقتر رویدادهای خاص آبوهوایی بهینه کنند. این انعطافپذیری، Aurora را به ابزاری قدرتمند برای مراکز تحقیقاتی فعال در علوم جوی تبدیل میکند.
با وجود اینکه مدلهای هوش مصنوعی در حوزه پیشبینی آبوهوا مفهوم جدیدی نیستند و شرکتهایی نظیر گوگل دیپمایند نیز پیشتر مدلهایی مانند WeatherNext را معرفی کردهاند، مایکروسافت Aurora را به عنوان یکی از قدرتمندترین مدلها در این حوزه معرفی میکند. کارایی این مدل در موارد واقعی نیز به اثبات رسیده است؛ به عنوان مثال، Aurora توانست چهار روز پیش از رسیدن طوفان دُکسوری به فیلیپین، زمان دقیق آن را پیشبینی کند که این نتیجه حتی از برخی پیشبینیهای کارشناسی نیز دقیقتر بود. همچنین، عملکرد این مدل در پیشبینی مسیر طوفانهای گرمسیری در سالهای 2022 و 2023، بهتر از مرکز ملی طوفانهای ایالات متحده بوده و حتی وقوع طوفان شن سال 2022 در عراق را نیز با موفقیت پیشبینی کرده است.
یکی از مزایای چشمگیر Aurora، بهینگی و سرعت بالای اجرای آن است. در حالی که آموزش این مدل نیازمند زیرساختهای محاسباتی گستردهای است، اما اجرای آن تنها در چند ثانیه امکانپذیر است. این در مقایسه با سیستمهای سنتی که برای پردازش به ساعتها کار با ابررایانهها نیاز دارند، یک مزیت فوقالعاده محسوب میشود.
مایکروسافت در راستای شفافیت و کمک به پیشرفت جامعه علمی، کد منبع و وزنهای مدل Aurora را به صورت عمومی منتشر کرده است. علاوه بر این، نسخهای خاص از این مدل در حال حاضر در اپلیکیشن MSN Weather به کار گرفته شده و پیشبینیهای ساعتی دقیقی، از جمله وضعیت ابرها، را ارائه میدهد که این نشاندهنده تعهد مایکروسافت به ادغام نوآوریهای خود در زندگی روزمره کاربران است.
این دستاورد نه تنها نویدبخش پیشرفتهای چشمگیر در علم هواشناسی است، بلکه پتانسیل عظیمی برای بهبود آمادگی در برابر بلایای طبیعی و برنامهریزیهای اقلیمی در سراسر جهان دارد.