اپل در سکوت خبری یکی از محبوبترین قابلیتهای عکاسی شبانه را از آیفون ۱۷ پرو و آیفون ۱۷ پرو مکس حذف کرده است؛ قابلیتی که از سال ۲۰۲۰ تا امروز جزو ویژگیهای ثابت آیفونهای پرچمدار بود: پرتره با نایتمود.
کاربران ابتدا در ردیت و فرومهای رسمی اپل متوجه شدند چیزی سر جایش نیست. آنها میگفتند در محیطهای کمنور دیگر نمیتوانند مثل قبل همزمان از حالت پرتره و نایتمود استفاده کنند. کمی بعد، اپل در یک سند پشتیبانی بهطور رسمی تأیید کرد که «Night Mode Portrait» روی آیفون ۱۷ پرو و ۱۷ پرو مکس دیگر وجود ندارد.
پرتره نایتمود؛ از نقطه قوت آیفون تا حذف بیسر و صدا
حالت پرتره از همان روزهای اول ورودش به آیفون، بازی را عوض کرد؛ اما جهش واقعی در آیفون ۱۲ پرو رخ داد. جایی که اسکنر LiDAR وارد ماجرا شد و اجازه داد حتی در نور بسیار کم هم عکسهای پرتره با پسزمینه محو و حرفهای بگیریم. ترکیب نایتمود (با نوردهی طولانی) و نقشهبرداری عمقی پرتره باعث میشد آیفون در مهمانیهای تاریک، کنسرتها و رستورانهای کمنور، هنوز هم عکسهایی تولید کند که کموبیش شبیه دوربینهای حرفهای باشند.
از آیفون ۱۲ پرو تا آیفون ۱۶ پرو، تمام مدلهای پرو این قابلیت را داشتند. کافی بود در محیط تاریک به حالت پرتره بروید تا آیکون نایتمود ظاهر شود و گوشی بهطور خودکار نوردهی طولانی را با افکت بوکه ترکیب کند.
اما در آیفون ۱۷ پرو ورق برمیگردد. اگر حالا در محیط کمنور به حالت پرتره سوئیچ کنید، آیکون نایتمود ناپدید میشود. مهمتر از آن، گوشی دیگر حتی دادههای عمقی (Depth) را هم ذخیره نمیکند تا بعداً در اپلیکیشن Photos پسزمینه را محو کنید. آزمایشهای مقایسهای هم این موضوع را تأیید کردهاند: دو گوشی با یک نسخه iOS، یکی آیفون قدیمیتر و دیگری ۱۷ پرو مکس؛ اولی هنوز پرتره نایتمود دارد، دومی نه. این یعنی با یک باگ موقتی طرف نیستیم، بلکه حذف عمدی قابلیت است.
چرا این حذف مهم است و چه تغییری در تجربه کاربری ایجاد میکند؟
برای بسیاری از کاربران، پرتره نایتمود فقط یک ترفند بازاریابی نبود. این قابلیت عملاً تنها راه ثبت عکسهای قابل قبول از دوستان و خانواده در محیطهای تاریک بود؛ از کافههای شلوغ گرفته تا تولدها و مهمانیهای شبانه. حذف آن یعنی تجربه عکاسی با آیفون در نور کم واقعاً تغییر میکند.
اپل هنوز هیچ توضیح رسمی درباره «چرایی» این تصمیم نداده؛ اما با نگاهی به عملکرد دوربین و تغییرات آیفون ۱۷ پرو، چند حدس منطقی میتوان زد:
- محوشدگی حرکتی (Motion Blur): نایتمود برای ثبت نور کافی، به نوردهی طولانی نیاز دارد. نتیجه؟ اگر سوژه حتی کمی حرکت کند، صورتها کشیده، محو یا لرزان ثبت میشوند و پرتره عملاً خراب میشود.
- نویز و دانهدانه شدن تصویر: ترکیب پردازش سنگین نایتمود با افکت بوکه مصنوعی اغلب خروجیهایی میداد که نرم، شستهشده یا پر از نویز به نظر میرسیدند؛ چیزی که احتمالاً با استانداردهای کیفی فعلی اپل همخوانی نداشت.
- محدودیت رزولوشن: پرترههای نایتمود حداکثر با رزولوشن ۱۲ مگاپیکسل ثبت میشدند، در حالیکه آیفون ۱۷ پرو روی ثبت پرترههای ۲۴ مگاپیکسلی با جزئیات بالا تمرکز دارد. احتمالاً اپل ترجیح داده کیفیت، وضوح و دقت رنگ را فدای محو کردن پسزمینه در تاریکی نکند.
با کنار هم گذاشتن این موارد، به نظر میرسد اپل به این نتیجه رسیده که کیفیت پرترههای نایتمود دیگر با استانداردهای جدید دوربین آیفون هماهنگ نیست. اما از دید کاربر، داستان کاملاً متفاوت است: حذف بیسر و صدای قابلیتی که سالها به آن عادت کردهاید، مخصوصاً وقتی برای ارتقای دوربین هزینه زیادی پرداخت میکنید، کاملاً آزاردهنده و ناامیدکننده است.
کاربران آیفون ۱۷ پرو حالا چه انتخابی دارند؟
در شرایط فعلی، اگر آیفون ۱۷ پرو یا ۱۷ پرو مکس دارید، در نور کم تنها دو گزینه ساده پیش روی شماست: یا عکس روشنتر با نایتمود بگیرید، یا پرتره با پسزمینه محو اما بدون کمک نایتمود. دیگر نمیتوانید هر دو را همزمان داشته باشید.
این یعنی برای عکاسی شبانه باید سبک کار خود را عوض کنید. شاید لازم باشد بهجای پرتره نایتمود، از حالت عادی نایتمود استفاده کنید و بعداً با ابزارهای ادیت داخلی Photos، کمی پسزمینه را تار کنید؛ یا سراغ اپلیکیشنهای شخص ثالث بروید که افکت بوکه نرمافزاری ارائه میدهند. البته هیچکدام به دقت و پاکیزگی پرتره نایتمود اصلی آیفون نمیرسند، اما فعلاً تنها راه حل هستند.
از سوی دیگر، تاریخ نشان داده که اپل در برابر فشار کاربران گاهی عقبنشینی میکند؛ از بازگرداندن تنظیمات آیفون گرفته تا تغییرات نرمافزاری در iOS. هنوز هیچ نشانهای از برنامه اپل برای بازگرداندن پرتره نایتمود دیده نمیشود، اما اگر اعتراض کاربران ادامهدار و گسترده باشد، احتمال اضافه شدن دوباره این قابلیت در یک آپدیت آینده iOS چندان هم دور از ذهن نیست.
تا آن زمان، اگر عاشق عکاسی شبانه هستید و پرتره با پسزمینه محو در محیطهای تاریک برایتان حیاتی است، شاید بهتر باشد قبل از مهاجرت به آیفون ۱۷ پرو، نگاهی دوباره به قابلیتهای دوربین فعلیتان بیندازید و ببینید دقیقاً چه چیزی را به دست میآورید و در عوض چه چیزی را از دست میدهید.
