سرویس تغییرات اقلیمی کوپرنیک اتحادیه اروپا اعلام کرد که تابستان ۱۴۰۳ گرمترین تابستانی بوده که نیمکره شمالی از سال ۱۳۲۹ تجربه کرده است. این در حالی است که هنوز چند هفته تا پایان تابستان باقی مانده است.
بر اساس دادههای این سرویس، میانگین دمای تابستان امسال در نیمکره شمالی به ۱۶.۸ درجه سانتیگراد رسیده که نسبت به رکورد قبلی در سال ۱۴۰۲، ۰.۰۳ درجه سانتیگراد گرمتر است. ماه آگوست نیز با دمای ۱۶.۸۲ درجه سانتیگراد، گرمترین ماه آگوست ثبت شده در تاریخ به حساب میآید.
این افزایش بیسابقه دما، نگرانیها در مورد تغییرات اقلیمی را تشدید کرده است. دانشمندان هشدار میدهند که اگر دمای هوا در ماههای باقیمانده سال به همین روند ادامه دهد، سال ۱۴۰۳ ممکن است به عنوان گرمترین سال تاریخ ثبت شود.
علت این گرمای بیسابقه چیست؟
افزایش بیرویه گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی، علت اصلی این گرمایش جهانی است. سوزاندن سوختهای فسیلی، تخریب جنگلها و سایر فعالیتهای صنعتی، باعث افزایش غلظت گازهای گلخانهای در جو شده و دمای کره زمین را افزایش داده است.
این گرمای بیسابقه عواقب جدی برای کره زمین و انسانها دارد که در ادامه برخی از آنها را لیست کردهایم:
افزایش سطح آب دریاها
ذوب شدن یخچالهای طبیعی و گسترش آبهای اقیانوسی به دلیل گرم شدن کره زمین، منجر به افزایش قابل توجه سطح آب دریاها میشود. این پدیده، مناطق ساحلی را با خطر سیل و فرسایش خاک مواجه کرده و میلیونها نفر را آواره میکند.
شدت گرفتن پدیدههای شدید آب و هوایی
تغییرات اقلیمی باعث تشدید پدیدههای شدید آب و هوایی مانند امواج گرما، خشکسالیهای طولانیمدت، سیلهای ناگهانی و طوفانهای شدید میشود. این پدیدهها، خسارات جبرانناپذیری به زیرساختها، کشاورزی و محیط زیست وارد میکنند.
کاهش تنوع زیستی
رمایش جهانی، تغییرات در الگوهای بارندگی و افزایش دمای آبها، زیستگاه بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری را نابود کرده و باعث کاهش تنوع زیستی میشود. بسیاری از گونهها با این تغییرات سریع قادر به سازگاری نیستند و در معرض خطر انقراض قرار میگیرند.
مشکلات بهداشتی
افزایش دما، شرایط را برای شیوع بیماریهای عفونی مساعد میکند. همچنین، امواج گرما باعث افزایش مرگ و میر، بهویژه در افراد مسن، کودکان و افراد دارای بیماریهای زمینهای میشود. علاوه بر این، تغییرات در الگوهای بارندگی و کیفیت آب، احتمال شیوع بیماریهای منتقله از آب و ناقلین را افزایش میدهد.
راهکار مقابله با گرمایش جهانی
برای مقابله با گرمایش جهانی، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و گذار به سمت انرژیهای پاک ضروری است. برخی از راهکارهای مهم را در ادامه میخوانید:
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، جایگزینی سوختهای فسیلی با انرژیهای پاک مانند خورشیدی، بادی و آبی است. این انرژیها نه تنها آلودگی محیط زیست را کاهش میدهند، بلکه منابع انرژی پایدار و نامحدودی نیز به شمار میروند.
افزایش بهرهوری انرژی
کاهش مصرف انرژی در بخشهای مختلف مانند ساختمانها، صنایع و حمل و نقل، نقش مهمی در کاهش انتشار گازهای گلخانهای دارد. بهبود عایقبندی ساختمانها، استفاده از وسایل برقی با مصرف انرژی پایین و توسعه حمل و نقل عمومی از جمله راهکارهای افزایش بهرهوری انرژی هستند.
کاهش مصرف گوشت
تولید گوشت به ویژه گوشت گاو، یکی از منابع اصلی انتشار گاز متان است که یک گاز گلخانهای قدرتمند است. کاهش مصرف گوشت و جایگزینی آن با محصولات گیاهی میتواند به کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانهای کمک کند.
حفاظت از جنگلها
جنگلها به عنوان ریههای کره زمین شناخته میشوند و نقش بسیار مهمی در جذب کربن دیاکسید دارند. تخریب جنگلها باعث افزایش غلظت کربن دیاکسید در جو و تشدید گرمایش جهانی میشود. بنابراین، حفاظت از جنگلها و احیای جنگلهای تخریب شده از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تابستان ۱۴۰۳ به عنوان گرمترین تابستان تاریخ ثبت شده، زنگ خطری جدی برای آینده کره زمین است. اگر اقدامات جدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای انجام نشود، عواقب این گرمایش جهانی برای نسلهای آینده بسیار وخیم خواهد بود.