در روزهای اخیر، بحث داغی در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا و درخواست افزایش قیمت خودرو از سوی کارخانهها در ایران شکل گرفته است. این جدال بهویژه در میان موافقان و مخالفان خودروی بورسی، تنها محدود به 30 درصد از محصولات سواری خودروسازان بزرگ و وابسته به دولت است. این موضوع موجب شده تا سوالات متعددی در خصوص تأثیر این عرضه بر بازار خودرو و رضایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان مطرح شود. آیا واقعاً عرضه این 30 درصد میتواند مشکل بازار خودرو را حل کند؟ و آیا خودروی بورسی قادر به تأمین نیازهای هر دو طرف خواهد بود؟ در حالی که شیوه استاندارد و جهانی تعیین قیمت خودرو بر اساس نظام عرضه و تقاضا در بازار آزاد است، این پرسش مطرح میشود که آیا فرستادن خودرو به بورس کالا واقعاً منطقی است؟
شورای رقابت خیلی زود به موج شکلگرفته بابت بازگشت خودرو به بورس کالا واکنش نشان داد و ضمن مخالفت با آن، بر اجرای دستورالعمل قیمتگذاری خودرو – مصوب شورای رقابت – تاکید کرد. منظور شورای رقابت از دستورالعمل قیمتگذاری خودرو همان فرمول مصوب شوراست که میگوید قیمت خودروها باید بر اساس هزینه واقعی تولید به علاوه سود تعیین شود.
پس از اعلام مخالفت شورای رقابت، موج حمایت از عرضه خودرو در بورس کالا همچنان زنده ماند و حتی قویتر نیز شد، چه آنکه افراد مختلف، بهویژه مدیران و کارشناسان بازار سرمایه، در مدح آن مصاحبه و قلمفرسایی کردند.
حالا همه منتظر واکنش محمد اتابک، وزیر صمت، بودند تا مشخص شود وی چه موضعی در قبال بازگشت خودرو به بورس کالا دارد. وی هفته گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت، سکوت خود را درباره این مساله شکست و اعلام کرد موافق عرضه خودرو در بورس کالا نیست. اتابک با طرح این پرسش که کجای دنیا خودرو در بورس کالا عرضه میشود، از ضرورت تعیین قیمت خودرو در بازار رقابتی صحبت به میان آورد.
بنظر میرسد عرضه خودروهای بورسی بهانهای برای افزایش قیمت از سوی خودروسازان است
موج «خودروی بورسی» بهدنبال اظهارات رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز شد و به سرعت توجهها را به خود جلب کرد. با وجود مخالفتهای شورای رقابت و وزیر صمت با این طرح، حمایتها از عرضه خودرو در بورس کالا همچنان ادامه دارد. این در حالی است که برخی از کارشناسان و مدیران بازار سرمایه، عرضه خودرو در بورس را به نفع شفافیت معاملات و حفظ منافع سهامداران میدانند. اما در این میان، خودروسازان و وزارت صمت به دلایلی از جمله کاهش کنترل و نظارت خود بر بازار، با این طرح مخالف هستند. در نهایت، این سوال باقی میماند که آیا افزایش قیمت خودرو از طریق بورس کالا میتواند به نفع تولیدکنندگان و مصرفکنندگان باشد یا اینکه آزادسازی قیمت خودرو گزینه بهتری برای بهبود وضعیت بازار و افزایش کیفیت و کمیت محصولات خواهد بود؟