هنگامی که شروع به عکاسی می‌کنید یکی از مهم‌ترین چالش‌ها می‌تواند تنظیم درست سرعت شاتر و عدد اپرچر باشد! ثبت عکس‌هایی با نوردهی درست در حالت استفاده از تنظیمات دستی دوربین احساس بسیار خوبی برای عکاس ایجاد می‌کند؛ اما اگر رابطه بین سرعت شاتر و مقدار اپرچر را بلد نباشید، احتمالا نمی‌توانید عکس‌های خوبی بگیرید. در این مقاله ارتباط بین سرعت شاتر و عدد اپرچر لنز را برای ثبت عکس‌هایی با نوردهی درست بررسی می‌کنیم. توجه کنید که برای این که بتوانید سرعت شاتر و عدد اپرچر را به صورت کامل کنترل کنید دوربین را باید در حالت دستی (Manual) قرار دهید.
وقتی که مقدار اپرچر را تنظیم می‌کنیم چه اتفاقی روی می‌دهد؟
هنگامی که عدد اپرچر را افزایش می‌دهیم دریچه لنز کوچک‌تر شده و در نتیجه نور کمتری به دوربین وارد می‌شود و بدیهی است که کاهش عدد اپرچر یعنی باز شدن دریچه و ورود نور بیشتر به داخل دوربین. یک مثال می‌تواند به درک بهتر این مطلب کمک کند:
تصور کنید یک لنز ۲۴ – ۷۰ میلی‌متری با اپرچر f/2.8 و اپرچر اولیه f/8 دارید. دوربین شما در سرعت شاتر 1/200 ثانیه نوردهی صحیح دارد.
EXIF: f/8, 1/200th sec, ISO 100
حالا می‌خواهید عمق میدان را کم کنید (محو شدن بیشتر پس‌زمینه)؛ پس اپرچر را تا f/2.8 کاهش می‌دهید. حالا به دلیل این که اپرچر سه مرحله بیشتر بازشده سه مرحله نور بیشتر وارد دوربین می‌شود و در نتیجه یک تصویر بیش از حد روشن به دست می‌آید.
اگر مقدار اپرچر را کم می‌کنید، لازم است سرعت شاتر را هم به همان تعداد افزایش دهید و اگر عدد اپرچر را اضافه می‌کنید باید به همان تعداد سرعت شاتر را کم کنید.
در این مثال مقدار برای رسیدن به f/2.8 سه پله کم شده، بنابراین برای رسیدن به نوردهی درست باید سرعت شاتر را با افزایش ۳ پله‌ای به 1/1600 ثانیه برسانید.
EXIF: f/2.8, 1/1600th sec, ISO 100
به عنوان یک مثال دیگر فرض کنید بخواهید از یک منظره عکسبرداری کنید؛ حالا به عمق میدان نیاز دارید. پس اپرچر f/16 را انتخاب می‌کنید. در اینجا اپرچر را با ۲ توقف (از f/8 تا f/16) اضافه کرده‌اید تا در ۲ مرحله نور کمتری به دوربین وارد شود و اگر سرعت شاتر همان 1/200 باشد، تصویر ثبت شده کم نور خواهد شد.
برای تنظیم نوردهی درست باید سرعت شاتر را با ۲ مرحله کاهش به مقدار 1/50 ثانیه برسانید. ۲ مرحله افزایش عدد اپرچر (f/16) و ۲ مرحله کاهش سرعت شاتر (1/50 ثانیه)، باعث می‌شود که عکس شما نور کافی داشته باشد؛ درست مثل این که این تنظیمات روی f/8 و 1/200 ثانیه قرار گیرند.
وقتی سرعت شاتر را تنظیم می‌کنید چه اتفاقی می‌افتد؟
هنگامی که سرعت شاتر را افزایش می‌دهید، شاتر سریع‌تر باز و بسته می‌شود و میزان وارد شده به دوربین را کاهش می‌دهد. به همین ترتیب کاهش سرعت شاتر موجب افزایش نور وارد شده به دوربین می‌شود. تنظیمات دوربین را از ابتدا (f/8 و 1/200 ثانیه) تغییر دهید و ببینید که چگونه تغییر سرعت شاتر روی اپرچر تاثیر گذار است.
بد نیست بدانید که اگر از حیات وحش عکاسی می‌کنید و مثلا می‌خواهید از یک پرنده در حال پرواز عکس بگیرید برای جلوگیری از تاری عکس، لازم است سرعت شاتر تا 1/800 ثانیه زیاد شود؛ در اینجا سرعت شاتر را ۲ پله اضافه کرده‌اید و ۲ مرحله نور ورودی به دوربین کم شده است، حالا در اپرچر f/8 عکس شما نور کافی نخواهد داشت.
از آنجایی که سرعت شاتر را ۲ مرحله زیاد کرده‌اید لازم است ۲ مرحله هم عدد اپرچر را کم کنید و به f/4 برسانید تا نوردهی جبران شود. با این کار عکس شما دقیقا نور مشابه حالت f/8 و 1/200 را به دست می‌آورد.
شاید بخواهید حرکت سوژه را در عکس نشان بدهید و برای رسیدن به اثر مورد نظرتان سرعت شاتر را تا 1/50 ثانیه کم کنید. ۴ مرحله کاهش سرعت (از 1/800 ثانیه تا 1/50 ثانیه) به معنای افزایش ۴ پله‌ای نور ورودی به دوربین است و در اپرچر f/8 یک تصویر با نور بیش از اندازه ثبت می‌شود.
برای دریافت نور صحیح، لازم است عدد اپرچر با ۴ پله افزایش به f/32 برسد.
اگر به مواردی که مثال زدیم دقت کنید و نکات گفته شده را رعایت کنید، می‌توانید با تنظیمات دستی دوربین عکس‌هایی زیبا و با نوردهی درست ثبت کنید.
