این‌روزها ویدیوهای جالب‌توجهی در فضای مجازی منتشر شده‌اند که استفاده از فیلتر گربه در اپلیکیشن اسنپ‌چت را نشان می‌دهند. کاربرها در این ویدیوها سعی کرده‌اند تا با گذاشتن فیلتر گربه بر روی صورت‌شان واکنش گربه‌هایشان را ضبط کنند. این کلیپ‌های بامزه نشان می‌دهند که تا چه اندازه دانسته‌های ما درباره فرایند شناخت در گربه‌ها اندک است.
در این ویدیوها، گربه‌ها به صفحه نمایشگر گوشی که صاحب‌شان را با یک فیلتر صورت گربه نشان می‌دهد، نگاه می‌کنند. گربه‌ها با دیدن آن تصویر، سرشان را بالا می‌آورند تا به صاحب خود نگاه کنند و دوباره نگاه‌شان را به صفحه بر می‌گردانند. Kristyn Vitale، که رفتار گربه‌ها را در دانشگاه اورگان آمریکا مطالعه می‌کند، در این‌باره می‌گوید: به‌نظر می‌رسد که گربه‌ها درک می‌کنند که صورت صاحب‌شان باید بر روی گوشی باشد، اما می‌بینند که این‌گونه نیست.
بااین‌حال، دانستن اینکه این رفتار گربه‌ها چه چیزی را درباره آن‌ها به ما می‌گوید واقعا چالش‌برانگیز است؛ چراکه به‌گفته Sarah-Elizabeth Byosiere، پژوهشگر رفتار حیوانات و مدیر کالج CUNY Hunter، ما اطلاعات بسیار کمی درباره پروسه شناخت در گربه‌ها داریم. او می‌گوید: این فرایند در گربه‌ها می‌تواند به همان اندازه شخصیت آن‌ها مبهم باشد.
دلیل آن هم این است که گربه‌ها اغلب به‌خوبی در مطالعات تحقیقی مشارکت نمی‌کنند و این موضوع، کار بدست آوردن داده‌ها را سخت می‌کند. برای مثال، زمانی که یک محقق می‌خواهد این مساله را تست کند که آیا گربه‌ها معنای اشاره کردن به محل غذا توسط یک شخص را درک می‌کنند یا نه، آن‌ها معمولا با بی‌توجهی محل آزمایش را ترک می‌کنند.
حالا این ویدیوها پرسش‌های جالبی را درباره آگاهی شناختی گربه‌ها پیش کشیده‌اند. به‌گفته Vitale این رفتار ممکن است نشانه آن باشد که گربه‌ها صاحب خودشان را می‌شناسند، اما این به معنی قبولی آن‌ها در تست آینه نیست.
تست آینه، یک معیار کلیدی برای سنجش خودآگاهی حیوانات است. این تست در سال 1970، برای دانستن اینکه آیا حیوانات قادر به تشخیص خودشان هستند یا نه، طراحی شد. زمانی که حیوانات در برابر آینه قرار می‌گیرند، اولین واکنش آن‌ها اغلب یک حالت تهاجمی است. آن‌ها ابتدا تصور می‌کنند که حیوان دیگری را دیده‌اند، اما بتدریج شروع به تعامل با آینه می‌کنند. در این تست، دانشمندان قسمتی از بدن حیوان را که قابل دیدن برای او نیست، با رنگ یا برچسب نشانه‌گذاری می‌کنند. اگر آن‌ها علامت مذکور را در آینه ببینند، تلاش خواهند کرد که آن را لمس کنند. این نشان می‌دهد که آن‌ها خودشان را در آینه تشخیص می‌دهند.
اما در ویدیوهای منتشرشده، گربه‌ها نه به خودشان، بلکه به یک شخص نگاه می‌کنند. ضمن اینکه، فیلتر گربه، بر روی آینه قرار ندارد بلکه بر روی نمایشگر قرار دارد و این می‌تواند برای حیوانات از نظر بصری متفاوت از یک آینه باشد. محققین شروع به مطالعه واکنش سگ‌ها با محرک‌های روی نمایشگر نیز کرده‌اند و به نظر می‌رسد که این حیوانات اشیای روی نمایشگر را به همان ترتیبی که در دنیای واقعی می‌شناسند تشخیص می‌دهند. Byosiere می‌گوید: از آنجاییکه تحقیقات زیادی بر روی پروسه شناخت در گربه‌ها صورت نگرفته است، ما نمی‌دانیم که آن‌ها چگونه با نمایشگرها تعامل می‌کنند یا اینکه آن‌ها چگونه ویژگی‌های نمایشگرها را درک می‌کنند.
البته خیلی سخت است که از روی این ویدیوهایی که در محیط‌های کنترل‌نشده ضبط شده‌اند نتیجه‌گیری کلی کرد. Byosiere می‌گوید: ما در این ویدیوها نمی‌دانیم که افراد قبل از ضبط آن چه کاری کرده‌اند. هیچ راهی برای دانستن اینکه آیا گربه برای اولین بار بوده که فیلتر را دیده یا نه، آن پشت چیزی در حال اتفاق افتادن بوده که نظر آن‌ها را به خود جلب کرده است. بنابراین ما نمی‌دانیم که آیا شرایط ضبط ویدیوها منحصربه‌فرد بوده یا نه.
اما برای پاسخ دادن به این سوالات، Elizabeth Lopatto، معاون سردبیر وب‌سایت ورج، فیلتر مذکور را بر روی گربه‌اش Jeeves تست کرد. Jeeves، در بار اول، تنها بعد از آنکه صاحبش شروع به صحبت کرد، برگشت و نگاهش کرد. و در بار دوم هم با بی‌علاقه‌گی از بغل او به بیرون پرید و از آنجا دور شد.
حتی اگر بگوییم که ویدیوهای مذکور، نمی‌توانند چیزی درباره اینکه گربه‌ها چگونه فکر می‌کنند، ثابت کنند، اما دیدن آن‌ها خالی از لطف نیست و بسیار سرگرم‌کننده است. Byosiere می‌گوید: خیلی از دانشمندان و محققین واقعا این ویدیوها را دوست دارند. اگر گربه‌ها با انجام این کار خوشحال هستند و آزرده نمی‌شوند، پس چه عالی.
ویدیوها همچنین نشان می‌دهند که افراد معمولی علاقه زیادی به این دارند که بدانند چرا گربه‌هایشان چنین رفتاری می‌کند. Byosiere می‌گوید: این کار بسیار هیجان‌انگیز است و افراد می‌توانند این نوع آزمایش‌ها را بر روی گربه‌های خودشان انجام دهند.
