اکثر افراد تاثیرگذارترین لحظات تاریخچه اپل را نمیدانند. مهم است که مردم، اپل دهه ۱۹۹۰ و اوایل سال ۲۰۰۰ را بشناسند و تاریخ آن را بدانند.
در این مطلب سعی شده تاریخچه اپل در شش دوره طبقه بندی شود. در این دورهها، رویکرد و موقعیت شرکت نسبت به هم متفاوت بوده است. برای آشنایی بیشتر با تاریخ اپل، با آیتیرسان و این مطلب همراه باشید.
تاریخچه اپل در دوره ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۲
حتما شروع داستان اپل را میدانید؛ دو دوست به نامهای استیو در اولین روزهای کامپیوترهای شخصی، شرکتی در یک گاراژ به راه انداختند. افسانههای زیادی در مورد این دوران تاریخچه اپل وجود دارد و دلیل آنها هم منطقی است. سال ۱۹۸۲ در پی فروش بالای Apple II، شرکت اپل، جان اسکالی از شرکت پپسی را به عنوان مدیرعامل خود استخدام کرد و این دوره به پایان رسید.
۱۹۹۲ – ۱۹۸۲
این دوره از تاریخچه اپل شامل موفقیت ادامهدار Apple II، عرضه مکینتاش و رشد مک تحت سرپرستی اسکالی میشود. در این دوره جابز علیرغم تاثیری که در پروژه اصلی مک داشت، قدرتش در حال افول بود و یک سال پس از عرضه مک از این شرکت رفت. آنچه بعد از خروج جابز مانده بود، شرکتی بود که آماده ادامه راه مک و رساندن به جاهای بهتر بود. به لطف شروع دوران کامپیوترهای رومیزی، مک خیلی سریع در رسانهها جا افتاد.
در این دوره اپل پیشرفت زیادی کرد و از یک استارتاپ افسانهای در یک گاراژ، تبدیل به شرکتی سنتی شد. کامپیوترهای مایکروسافت و آیبیام رقیب اپل بودند؛ اما مک هنوز هم بهترین انتخاب در سیستمهای رومیزی بود و همین باعث شد که حساب شرکت روزبه روز پرتر شود.
۱۹۹۸ – ۱۹۹۲
در این دوره اپل دوران سختی را سپری کرد و تصمیم برای مقابله با این شرایط در سال ۱۹۹۳ گرفته شد. مایکروسافت پیشتاز بود و انتشار ویندوز ۹۵، فاصله بین رایانههای شخصی و مکها را به طور واضح کم کرد و قدرت را از دست اپل گرفت.
دستگاه «پاوربوک» که در ابتدای این دوره از تاریخچه اپل به بازار عرضه شد، محصولی برنده بود که به روی دور افتادن دوباره آنها کمک کرد؛ اما اپل دوباره با عرضه نسل دوم پاوربوک، سری ۵۰۰ و جانشین آن یعنی پاوربوک ۵۳۰۰ دوباره از دور خارج شد.
جان اسکالی در این دوره در تاریخچه اپل کنار گذاشته شد و هرکسی که جانشین او شد، بدتر از او عمل کرد. اپل در این دوره پول زیادی داشت؛ اما هیچ برنامهای نداشت و برای یافتن راهحلی برای بازگشت دوباره به دوران طلایی خود در تکاپو بود. همچنین وقتی به دیگر سازندگان مجوز ساخت سیستمعامل MacOS را داد، خودش را بیشتر در مرداب فرو میبرد. در نهایت اتفاقی که نباید بیافتد، رخ داد. بله؛ پول اپل تمام شد. گیل آملیو، مدیرعامل وقت اپل، چند حرکت بیشتر نداشت. بهترین تصمیم او در در پی عدم توانایی اپل در ساخت نسخه جدیدی از سیستمعامل مک، مذاکره برای خرید NeXT بود.
پس از آن تا به امروز، NextStep تبدیل پایه و اساس همه سیستمعاملهای اپل شد. نکته اصلی این توافق این بود که استیو جابز، بنیانگذار «نکست» با این خرید دوباره به اپل بازگشت و تاریخچه اپل به کل زیر و رو شد.
تاریخچه اپل در دوره ۲۰۰۸ – ۱۹۹۸
روایت مشهور بازگشت جابز به اپل خیلی ساده است؛ او برگشت و باعث شد تا اپل به پایان راه خود نرسد. این دوره یکی از جالبترین بخشهای تاریخچه اپل است. در این دوره اپل آماده بود تا هرچیزی را امتحان کند تا بتواند دوباره به گردونه رقابتها برگردد و از صنعت خارج نشود. موفقیتهای اصلی این دوره را بیشتر افراد میدانند. iMac در سال ۱۹۹۸ معرفی شد تا شروعکننده راه موفقیت کوپرتینوییها باشد. به دنبال آن آیپاد در سال ۲۰۰۱ وارد بازار شد و با راهاندازی فروشگاههای اپل، این شرکت دوباره سر زبانها افتاد. مک دوباره به بازار آمد تا راهی برای عرضه آیفون باز کند.
این دوره از تاریخچه اپل فقط همراه با موفقیت نبود و شکستهایی نیز در کارنامه آنها ثبت شده است. همکاری اپل با آیبیام منجر به معرفی Power Mac G5 شد و جابز وعده داد که پردازنده ۳ گیگاهرتزی ظرف یک سال آینده به بازار عرضه خواهد شد. آیبیام نتوانست به تعهدات خود عمل کند و اپل مجبور شد برای ساخت PowerPC به سراغ رقیب دیرینهاش یعنی اینتل برود.
سال ۲۰۰۲ جابز روی صحنه رفت؛ تلاشهای دورههای گذشته تاریخچه اپل را مورد تمسخر قرار داد و توضیح داد که چگونه اپل به سرور جدید Xserve ،Xserve RAID و نرمافزار Mac OS X Server متعهد میماند. این کار ارزش امتحان داشت؛ اما جواب نداد. Xserve و Mac OS X Server کمکم از دور خارج شدند؛ چون اپل فضاهای بهتری برای تمرکز پیدا کرد.
اوایل بازگشت جابز در این دوره از تاریخچه اپل فوقالعاده بود؛ اما پس از آن به سختی پیش رفت. اواخر این دوره شرکت تقلا میکرد تا راههایی برای جلو راندن خود پیدا کند.
۲۰۱۵ – ۲۰۰۸
این دوره از تاریخچه اپل با معرفی اپ استور در سال ۲۰۰۸ آغاز شد. در این برهه زمانی اپل از یک شرکت بزرگ فناوری به یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین شرکتهای جهان تبدیل شد. این دوره با معرفی آیپد همراه بود و سیستمعامل iOS برای رقابت با اندروید به سرعت پیشرفت داده شد. همچنین اپل مهارتهای تراشهسازی خود را بهبود و پول زیادی به جیب زد.
با تمام این موفقیتها، سال ۲۰۱۵ فروش آیفونها کاهش پیدا کرد. میتوان پایان این دوره را سال ۲۰۱۸ هم دانست؛ اما وقتی فروش آیفونها کاهش پیدا کرد، رشد سریع اپل هم به پایان رسید.
۲۰۱۵ تا به امروز…
در آخر به دوره فعلی میرسیم که اپل رشد در بخشهایی غیر از آیفون، به خصوص پوشیدنیها (اپل واچ، ایرپاد) و خدمات را آغاز کرده است. اپل قدرتی عظیم در جهان است و به همین خاطر سیاستمداران و تحقیقات نظارتی سعی در خراب کردن آنها دارند.
سرنوشت شرکت از اینجا به بعد چه خواهد بود؟ بعید است که دوباره به سرازیری بیافتد؛ اما سوال مهم این است که ممکن است اپل به دوران پیری تاریخچه خود نزدیک شده باشد؟ یا فرهنگ سازمانی که جابز تعریف کرده باعث پیشرفت اپل میشود و محصولات، دستههای جدید و پیشرفت در محصولات تولیدی در دستور کار آنها قرار خواهد گرفت؟
چیزی که میتوان از تاریخچه اپل فهمید، این است که این شرکت به ندرت برای مدت طولانی بیتحرک باقی میماند. شاید جایی در این دهه آنها از دوران پس از آیفون خود خارج شوند و وارد دوره جدید و هیجانانگیز دیگری از رشد و تغییر شوند.