دولت اخیراً دستورالعملی برای ساماندهی خرید و فروش آنلاین طلا و نقره تصویب کرده که چارچوب فعالیت پلتفرمها و فروشندگان اینترنتی را مشخص میکند. این متن خلاصهای از مهمترین بندها، الزامات فنی و پیامدهای احتمالی این قانون برای کاربران و کسبوکارهاست.
نکات کلیدی که باید بدانید
در این دستورالعمل چند تغییر مهم دیده میشود که بازار معاملات آنلاین فلزات گرانبها را تحت تأثیر قرار میدهد:
- ثبت اطلاعات مشتریان: تمام اشخاص مشمول مثل پلتفرمها و فروشندگان موظفاند اطلاعات خریداران را دریافت و در سامانه ناظر ثبت کنند، تا رصد معاملات و شفافیت افزایش یابد.
- ممنوعیت کیف پول و رمزارز: استفاده از سازوکارهای تسویه غیر بانکی، بهویژه کیف پولهای رمز-ارز برای پرداخت ممنوع است؛ یعنی پرداختها باید از کانالهای بانکی رسمی انجام شود.
- پرداخت از حساب شخصی متصل به درگاه: وجه معامله تنها باید از طریق درگاههای پرداخت مجاز بانکی و از حسابی که به درگاه متصل است، پرداخت شود؛ این بند ریسک پولشویی و انتقال نامشخص وجوه را کاهش میدهد.
- الزام تأیید اصالت و مقدار: هر خرید طلا و نقره مشروط به تأیید اصالت و وزن در «خزانه» تاییدشده توسط بانک مرکزی است.
- عیار مجاز: معاملات آنلاین طلا فقط با عیار ۷۵۰ و نقره با عیار ۹۲۵ مجاز اعلام شدهاند؛ هر عیاری غیر از این در بستر سکوهای آنلاین پذیرفته نیست.
مسئولیت پلتفرمها و نقش بانک مرکزی
پلتفرمها مسئولیت کامل فرآیند خرید، فروش، نگهداری و تحویل کالاها را بر عهده دارند و باید اطلاعات کامل معامله مانند کد رهگیری و مشخصات طرفین را ثبت و در اختیار مشتری قرار دهند. بانک مرکزی موظف است سامانه ناظر را برای نظارت بر تعهدات اشخاص مشمول راهاندازی کند و این سامانه باید به سامانه جامع تجارت متصل شود.
تحویل فیزیکی و تضمین کیفیت
اگر مشتری تقاضای تحویل فیزیکی طلا یا نقره داشته باشد، فروشنده یا پلتفرم موظف است حداکثر طی یک هفته کالا را تحویل دهد. این الزام عملیاتی میتواند باعث تقویت اعتماد مشتریان و پیشگیری از اختلافات شود، ولی از طرف دیگر بار عملیاتی و هزینه نگهداری برای پلتفرمها افزایش پیدا میکند.
چرا این دستورالعمل مهم است؟
هدف اصلی افزایش شفافیت، جلوگیری از استفاده از سازوکارهای مالی غیررسمی و تضمین اصالت کالا است. برای خریداران، اطلاعرسانی کامل و کد رهگیری امنیت روانی بیشتری فراهم میکند؛ برای پلتفرمها هم الزام به تطابق با استانداردهای بانکی و خزانهداری باعث افزایش هزینهها و تغییر در مدل کسبوکار خواهد شد.
اگر کسبوکار شما در این حوزه فعال است، بررسی دقیق تطابق با بندهای دستورالعمل (ثبت اطلاعات، درگاه بانکی مجاز، شرایط نگهداری و تحویل، و رعایت عیارهای مجاز) ضروری است تا از جریمه و توقف فعالیت جلوگیری شود.
