این روزها تلفنهای هوشمند به یکی از مهمترین و اصلیترین بخش زندگی افراد تبدیل شدهاند. به کمک این گجتهای همراه میتوانید اکثر کارهای روزمره خود را انجام دهید. کتاب بخوانید، برنامهریزی کنید، یادداشت بردارید، سرگرم شوید، وب گردی کنید، خرید نمایید و حتی خدمات بانکی خود را انجام دهید. تمام این قابلیتها، گوشیهای هوشمند را به یک کامپیوتر همراه و با امکانات فراوان تبدیل کرده است. این روزها کمتر کسی را میتوان یافت که تلفن هوشمند نداشته باشد؛ اما این پدیده عجیب و همهگیر در کنار قابلیتهای مثبت و جذاب خود میتواند درگیر کننده باشد و برای کاربر خود ایجاد مشکل کند. یکی از مهمترین و همهگیرترین مشکلاتی که بسیاری از کاربران تلفنهای هوشمند بهطور پیدا و پنهان با آن درگیر هستند، وابستگی شدید به گوشی هوشمند است. پدیدهای که بسیاری از روانشناسان و جامعه شناسان را درگیر خود کرده است. برخی از محققان از این پدیده بانام اعتیاد قرن بیست و یکم یاد میکنند و بعضی از کارشناسان معتقدند که وابستگی به گوشیهای هوشمند نوعی اعتیاد مدرن است.
چگونه به اعتیاد به تلفن هوشمندتان پی ببرید
شاید شما نیز مانند اکثر کاربران تلفنهای هوشمند بگویید که در حد نیاز و بهطور عادی از تلفن هوشمندتان استفاده میکنید و هیچگونه اعتیاد و وابستگی به موبایل خود ندارید اما در عمل اینچنین نیست. اگر شما در شبانهروز بیش از 10 بار (به هر دلیلی) گوشی خود را چک میکنید؛ اگر ناخودآگاه و بدون هیچ دلیلی قفل صفحهنمایش گوشی خود را بازکرده و به آن سرک میکشید، اگر بدون تلفن هوشمندتان نمیتوانید از خانه خارجشده و یا باخالی شدن شارژ باتری موبایلتان عصبی و برآشفته میشوید، بدانید که شما از جمله افرادی هستید که وابستگی شدیدی به تلفن هوشمندتان دارید و این علائم تنها بخشی از علامتهایی است که وابستگی شما را به گوشی هوشمندتان ثابت میکند.
روانشناسان درباره این وابستگی چه میگویند؟
وابستگی به تلفن هوشمند پدیده عجیبی است که حتی جنبه روانشناختی نیز پیداکرده است. اولین بار یک روانشناس انگلیسی این مشکل را نوموفوبیا (NOMOFOBIA) نامید. «نوموفوبیا» به معنی ترس و هراس از همراه نداشتن، گم کردن و یا در اختیار نداشتن تلفن هوشمند است. کاربران در این نوع فوبیا (ترس) دائما مراقب هستند که تلفن هوشمندشان را همیشه و همهجا همراه خود داشته باشند و بهنوعی وابستگی بسیار شدیدی به موبایل خود دارند. این وابستگی میتواند تأثیرات منفی فراوانی برروی افراد بگذارد.
اعتیاد به گوشی هوشمند و افسردگی
طبق تحقیقات جدید انجام شده بر روی کاربران تلفنهای هوشمند، رابطه زیادی بین وابستگی به تلفن هوشمند و افسردگی وجود دارد. در این تحقیق مشخصشده است افرادی که بیش از 30 دقیقه در روز با تلفن هوشمند خود کار میکنند، میل کمتری به فعالیتهای اجتماعی و حضور در جامعه نشان دادهاند. در این تحقیق ارتباط وابستگی کاربران به تلفن هوشمندشان و افسردگی 87 درصد تعیینشده است.
آسیبهای جسمی اعتیاد به تلفن هوشمند
اما علاوه بر آسیبهای روحی و روانی که وابستگی و اعتیاد شدید به تلفن هوشمند میتواند برای افراد به ارمغان بیاورد، پزشکان نسبت به آسیبهای جسمی این مشکل نیز هشدار دادهاند. نور تلفن همراه میتواند در درازمدت به آسیب چشم منجر شود. طبق تحقیقات پزشکان انگلیسی نور آبی بنفش که در اکثر صفحهنمایشها و بهخصوص تلفنهای همراه وجود دارد، بهطور جدی برای بخش عقب چشم خطرناک و سمی است و استفاده طولانیمدت از این نور میتواند منجر به آسیبهای چشمی فراوانی شود. علاوه بر اینکه متخصصان ستون فقرات نیز اعلام کردهاند که وضعیت قوزکرده افراد در زمان استفاده از تلفن همراه میتواند به بروز مشکلات تنفسی و حتی قلبی عروقی علاوه بر مشکلات مربوط به ستون فقرات منجر شود.
هرچند وابستگی بیش از حد به تلفنهای هوشمند علاوه بر تأثیراتی که برروی سلامتیتان میگذارد، میتواند اثرات منفی نیز برروی روابط اجتماعی، خانوادگی و تحصیلیتان داشته باشد اما برای هر مشکلی راهحلهای فراوانی وجود دارد که بهراحتی میتوانید با عمل به آنها وابستگی خود را به تلفن هوشمندتان کم کرده و از این گجت استفاده بهتری کنید. روانشناسان راهحلهای بسیاری را برای کم شدن وابستگی به تلفنهای هوشمند پیشنهاد دادهاند که بهطور مفصل در مقالههای آینده به آنها میپردازیم.