همه ما، انتظارات زیادی از کنفرانس گوگل داشتیم. اما اهالی Mountain View نتوانستند کاربران دنیای تکنولوژی را راضی کنند. در این کنفرانس هیچ خبری از سورپرایز، گجت یا امکانات انقلابی و یا به وجود آوردن شرایط مناسب برای گفتن واژه WOW به معنای واقعی نبود! حضور در سالن به عنوان یکی از بینندگان این کنفرانس مانند حضور در کنفرانس معرفی آیفون ۷ اپل بود. اگر تنها یک پیام مشترک از این دو غول آمریکایی بخواهیم ذکر کنیم، میتوانیم بگوییم که آنها به مانند یکدیگر عمل میکنند و پیش میروند.
قبل از اینکه شروع به ادامه مطلب کنیم، باید بگوییم که ما در این مطلب نمیخواهیم بگوییم که کدام یک از دو شرکت اپل و گوگل نسبت به دیگری دارای برتری هستند. بلکه میخواهیم روند عملکرد آنها را زیر ذرهبین خود قرار دهیم و آن را بررسی کنیم. ممکن است که شما در این زمینه با ما موافق نباشید و فکر کنید که داریم حرفهای غیر منطقی میزنیم. پس اگر نظرات شما با ما مخالف است، آن را در قسمت کامنتها با ما در میان بگذارید.
نقطه شروع و آغاز انقلاب
اواخر سال ۲۰۰۷ بود که اپل با معرفی آیفون، به دنیای تلفنهای هوشمند پا گذاشت و دریچه جدیدی به سمت دنیای تکنولوژی گشود و باعث شد تا شرکتهای دیگر، تحت تأثیر این حرکت، اقدام به تولید تلفنهای هوشمند واقعی نمایند. اهالی کوپرتینو سیستم عاملی را طراحی کرده بودند که مانند هیچ کدام از سیستم عاملهای پیشین نبود و از آن زمان تا به حال، آن را برای خود به صورت محرمانه نگه داشته و به شرکتهای دیگر، اجازه استفاده از سیستم عامل اشاره شده را ندادهاند. این سیستم عامل در ابتدا با نام iPhone OS شناخته میشد و سپس به iOS تغییر نام داد و در ورژنهای مختلف با قابلیتهای متفاوت برای کاربران عرضه گردید.
در سال ۲۰۰۵، پیش از آنکه آیفون به دنیای تکنولوژی معرفی شود، گوگل اندروید را تحت سلطه خود درآورد. بعد از آن، اندروید به یک استارتاپ تبدیل شد که از یک سیستم با کاربردهای دوربین پشتیبانی میکرد و گوگل قصد داشت تا آن را به صورت رایگان و برای تمامی تولید کنندگان تلفنهای هوشمند عرضه کند. به معنای دیگر، پیش از به وجود آمدن یک سیستم عامل برای موبایلها، ایده داشتن یک سیستم عامل که برای تمامی کاربران در دسترس باشد، وجود داشت. در اواخر سال ۲۰۰۷، گوگل تصمیم گرفت تا به رقابت با اپل بپردازد و اولین نسخه سیستم عامل اندروید را عرضه کرد و تا به اینجا، یعنی ماه اکتبر سال ۲۰۱۶، آن را ادامه داده و با اضافه کردن قابلیتهای مختلف، این سرویس را به روز کرده است.
در نهایت، ما با دو استراتژی مختلف روبرو هستیم. اپل سیستمی را طراحی کرده که تنها خود قادر به استفاده از آن است و در مقابل، گوگل سیستمی را به وجود آورده که توسط تمامی تولید کنندگان امکان استفاده را داراست. به همین دلیل، اپل همواره یک شرکت خودخواه و گوگل، یک کمپانی قهرمان که به فکر دیگران نیز هست، نامگذاری شدهاند.
طراحی سختافزار و نرمافزار
بسیاری از چیزها عوض شده یا در حال تغییر است. گوگل حریص شده است و یک فضای خالی در دنیای موبایل پیدا کرده که میخواهد خود به تنهایی، آن را پر کند. مشکل اینجاست که گوگل، اجازه استفاده از سیستم عامل اندروید را به تمامی شرکتهای تولید کننده داده و به این ترتیب، آنها را جزئی از این اکوسیستم کرده است. مسئولان گوگل باهوش هستند و میدانند که هرچقدر استفاده کنندگان و کاربران سیستم عامل اندروید بیشتر شوند، حتی اگر این موضوع توسط شرکتهای دیگر اتفاق افتد، باعث درآمد بیشتر برای اهالی Mountain View میشود.
به همین دلیل، به نظر میرسد که گوگل، درهای ورود دیگر تولید کنندگان به دنیای اندروید را نخواهد بست. اما میتواند سرویسهایی را طراحی کند که زیرمجموعه سیستم عامل اندروید بوده، اما توسط دیگر شرکتها قابل استفاده نباشد. مانند اپل، گوگل نیز تصمیم گرفت تا تلفن هوشمند خود را تولید نماید که امروزه ما آن را تحت برند پیکسل میشناسیم. این موضوع بر خلاف برند نکسوس است که در این زمینه، گوگل مجبور بود تا موفقیتهای آن را با شرکتهای دیگر که تولید کننده اصلی آن بودند، سهیم شود. بهرهگیری از این امکان، فوقالعاده به نظر میرسد. اما نه در حالتی که نرمافزار قرار گرفته شده در آن، چیزی باشد که تا به حال روی دیوایسهای دیگر استفاده شده بود. پس به این ترتیب، گوگل تصمیم گرفت تا سیستم عامل بهینهای را برای خودش طراحی کند که نه به صورت کامل اندروید باشد و نه گوگل! به نظر میرسد که گوگل تصمیم گرفته تا راهی که اپل در پیش گرفته را برود. اما همچنان سیاست خود برای مشارکت با کمپانیهای دیگر در دنیای اندروید را نیز حفظ خواهد کرد.
مجذوب کیفیت شدن
اپل در بسیاری از موارد در دنیای تکنولوژی معروف است. اما یکی از مهمترین دلایل آن بدون شک، قیمت بالای دیوایسهای این شرکت است. آیفون ۷ را نمیتوان از این قضیه مسثتنی دانست. امکان ندارد که این پرچمدار جدید اپل را با قیمتی کمتر از ۶۰۰ دلار بتوانید پیدا کنید. در مورد آیفون ۷ پلاس، این موضوع تا مرز ۷۵۰ دلار بالا میرود. اپل این موضوع را به روشهای زیادی توجیه میکند: اولین دیوایسی که وارد اکوسیستم اپل شده است و از طرف دیگر، کیفیت بالای این محصولات.
گوگل با تولید سری نکسوس، در میان کاربران دنیای تکنولوژی به یک قهرمانی تبدیل شد که محصولاتی با کیفیت با قیمت پایین را عرضه میکرد. اما امروزه، به جایی رسیدهایم که برخی چیزها تغییر کرده است. در سال ۲۰۱۵، نکسوس ۶P با قیمتی بیشتر از ۵۰۰ دلار عرضه شد و با عرضه پیکسل، این مبلغ تا حدود ۶۵۰ دلار نیز افزایش یافت.
چیزی که من را در زمینه آخرین کنفرانس گوگل آزار میدهد، اتفاقات کاملا مرسوم و عادی بود که در طول این رویداد پیش آمد. بله! گوگل پیکسل مطمئنا از لحاظ سختافزار و پشتیبانی از قابلیت DayDream، بهترین تلفن هوشمند در دنیای امروزی به شمار میرود. اما در نهایت، گوگل کاری را کرد که بقیه شرکتها نیز آن را انجام میدهند. تلفن هوشمندی معرفی شد که قابلیتهای سختافزاری بالایی را داراست و کارهایی که محصولات دیگر نیز قادر به انجام آن هستند را با کیفیت بهتری انجام میدهد. DayDream، امکانی است که احتمالا کاربران را برای دو یا سه روز و یا نهایتا یک هفته سرگرم کرده و مطمئنا بعد از این مدت، فراموش خواهد شد. آپدیتهای نرمافزاری در پسزمینه و دیگر امکانات نیز جالب به نظر میرسند، اما انقلابی نیستند. همگی ما منتظر یک دیوایس جدید با فاکتورهایی که باعث جاری شدن واژه “WOW” بر زبان علاقمندان دنیای تکنولوژی بشود، بودیم که متأسفانه این اتفاق نیفتاد.
در نهایت، جالبترین قسمت این کنفرانس (یا نگران کنندهترین قسمت، بستگی دارد که از چه زاویهای به آن نگاه کنید) وجود نام G در پشت بدنه پیکسل و آپدیتهای نرمافزاری مرتب آن خواهد بود. البته دستیار هوشمند Google Assistant نیز در نوع خود شگفت انگیز بود. اما متأسفانه و در حال حاضر، تنها از زبان انگلیسی پشتیبانی میکند که این موضوع، نمیتواند با مذاق بسیاری از کاربران خوش بیاید.
اگر بخواهیم به طور خلاصه عنوان کنیم، اپل میخواهد دیوایسی را تولید کند که نیازهای روزمره کاربران را برطرف نموده و به صورت کامل، زیر نظر این شرکت باشد. گوگل نیز میخواهد بهترین امکانات را روی تلفنهای هوشمند خود قرار داده و به مانند اپل، به صورت کامل توسط آنها تولید شود.
پیشرفت اکوسیستم
منظور ما از اکوسیستم در این قسمت، یک مجموعه کامل و جامع است که اجزای آن در کنار یکدیگر، به صورت کاملا منظم و همگون به کار خود ادامه میدهند. این نکته باعث میشود تا کسب و کار این سیستم، روز به روز رونق گرفته و کاربران زیادی به آن اضافه شوند و در کنار این موضوع، امنیت سرویسها نیز تأمین شود.
اپل همواره به خاطر اکوسیستم این شرکت، تحسین شده است. محصولات اپل، تحت سیستم اپل و به صورت کاملا خاص برای کاربران اپل. این موضوع همواره روی کمک و همیاری این سرویسها و محصولات در کنار یکدیگر و تحت برند اپل، پافشاری کرده است. همین دلایل، باعث شده تا کاربران اپل، به دلیل برخورداری از این سیستم و کیفیت بالای آن، به هیچ عنوان حاضر به ترک این اکوسیستم موفق نباشند. تمامی چیزی که شما نیاز دارید، یک دیوایس و یک ID است تا بتوانید از خدمات رایگان این شرکت بهره ببرید و تمامی گجتهای خود را با داشتن یک اکانت، به روز نگه دارید. به معنای دیگر، اپل کاربران خود را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، به سمت استفاده از محصولات این شرکت سوق میدهد.
اما گوگل در این مورد، کمی زیرکانه عمل میکند و از طرفی دیگر، سعی دارد تا اکوسیستم خود را با وجود استفاده تعداد زیادی از دیوایسها از سیستم عامل این شرکت، حفظ کند. گوگل رفته رفته سعی کرده تا تعداد اپلیکیشنهای پیشفرض نصب شده روی دیوایسهای اندرویدی را کاهش دهد. اما در مقابل، شرکت اپل، سعی بر این دارد تا با وادار کردن کاربران به ایجاد اکانت، آنها را به سمت استفاده از سرویسهای خود بکشاند. گوگل در این مورد، اختیار را به کاربران واگذار کرده تا یک اکانت Gmail در دستگاه خود وارد کرده و از تمامی سرویسهای گوگل استفاده کنند یا به صورت جداگانه، با نصب اپلیکیشنها از مراجع دیگر، نیازهای خود را برطرف کنند.
گوگل در تلفن هوشمند پیکسل، خدمات خود را افزایش داده و به کاربران این امکان را داده تا بتوانند رابط کاربری گوگل که برای تلفن هوشمند پیکسل عرضه شده را اگر مایل بودند، شخصیسازی نمایند. هر دو شرکت محصولات زیر را تولید میکنند:
کامپیوتر (Mac و Chromebook)
تلفن هوشمند (آیفون و پیکسل)
تجهیزات تلویزیون (اپل تیوی و Chromecast)
سرویس موزیک (آیتونز و Play Music)
نتیجه گیری
به نظر میرسد که گوگل در برخی موارد، میخواهد راهی که اپل رفته است را در پیش گیرد. یکی از این راهها را میتوان تولید سختافزار و نرمافزار به صورت همزمان و بهرهگیری از توانایی خود برای ایجاد یک اکوسیستم کامل و جامع عنوان کرد. با این وجود، گوگل همچنان سیستم عامل اندروید را با دیگران نیز به اشتراک خواهد گذاشت.
همانطور که آقای Sun Tzu در کتاب “هنر جنگ” عنوان کرده است:
اگر شما دشمن خود را شناخته باشید و همچنین به خودشناسی نیز رسیده باشید، دلیلی برای ترس از نتیجه، حتی بعد از صدها جنگ وجود ندارد.
گوگل به خوبی اپل را میشناسد و سعی دارد تا از این شرکت موفق، در راستای اهداف خود، ایده بگیرد. به نظر نمیرسد که گوگل با توجه به اینکه به عنوان یک رهبر در دنیای تلفنهای هوشمند و سیستم عامل موبایل شناخته میشود، به دنبال افزایش کاربران خود باشد. آنها میخواهند تا خود را به عنوان یک ستاره تمام و عیار به دنیای تکنولوژی اثبات کنند.
البته، ممکن است شما بگویید که اپل در حال کپی کردن ایدههای دیگران است. اما راستش را بخواهید، در دنیای امروزی، همه در حال کپی کردن از یکدیگر هستند. مخصوصا زمانی که صحبت از طراحی دیوایسها یه میان میآید.