دیگر دورانی که در آن اسم جنس چینی با محصولات بیکیفیت همراه بودند، گذشته است و شما میتوانید محصولات چینی را باکیفیتی باورنکردنی در بازارهای جهانی مشاهده کنید. البته هنوز جنسهای افتضاح نیز از بازار این کشور خارج میشوند که متاسفانه کشور ما یکی از مقاصد اصلی این محصولات بیکیفیت است. بااینوجود در این مقاله قصد نداریم تا به کیفیت محصولات تولیدشده در چین بپردازیم، بلکه میخواهیم بُعدی جدید از این بازار را مورد تحلیل قرار بدهیم که برای بازار آیتی در سراسر جهان حیاتی به نظر میرسد.
یکی از اصلیترین دلایل افزایش قیمت محصولات دیجیتالی به هزینه تولید آنها بازمیگردد و به همین دلیل نیز شرکتهای بزرگ بهصورت دائمی محیطهای مختلفی را بهعنوان مقاصد بالقوه راهاندازی خط تولید، مدنظر دارند. برای اینکه درک کنید که تولید در خارج از کشور اصلی و مقر دائمی شرکتها تا چه اندازه زیاد شده، کافی است تا تلفن همراه، تبلت، لپتاپ یا سایر دستگاههای همراه خود را برای چند ثانیه بررسی کنید تا با عبارت تولید یا مونتاژ در چین روبرو شوید. این موضوع حتی درباره محصولات اپل نیز صادق است و عبارت designed by apple California, assembled in china را میتوان بر روی آیپدها و آیفونها مشاهده کرد.
این امر نشان میدهد که تقریبا تمامی شرکتهای بزرگ فناوری به بازار چین بهعنوان یک فرصت طلایی نگاه میکنند. این بازار از نظر مالیاتی بسیار معقول به نظر میرسد، هزینه مواد اولیه و نیروی کار در آن با آمریکا قابل قیاس نیست و درعینحال نیز مشکلات پیشآمده در خط تولید در چین را میتوان بدون دردسر و رسانهای شدن حل و فصل کرد. بااینحال دولت آمریکا و دولتهای اروپایی علیه چنین ساختاری موضع گرفتهاند.
علت این امر بسیار ساده است، هرچقدر که تولید داخلی یک کشور بیشتر باشد، مالیات تولید در این کشور نیز بالاتر خواهد رفت و به همین دلیل نیز دولتها منفعت مالی بیشتری خواهند برد. از سوی دیگر یکی از معضلات تمامی دولتهای جهان در شرایط امروزی را باید مشکل بیکاری دانست. با انتقال خط تولید شرکتها به خارج از هر کشوری، حجم بالایی از پتانسیل اشتغالزایی از بین میرود و به همین دلیل نیز باری اضافه به دوش دولتمردان خواهد افتاد. البته قوانین تجاری کشوری مانند آمریکا به دولت این کشور اجازه نمیدهد که بهصورت مستقیم با این روند مبارزه کند ولی این امر بهصورت غیرمستقیم در حال انجام است و البته نتیجه بهدستآمده از آن نیز چندان قابلتوجه نبوده است.
بهاینترتیب نبردی بزرگ در بین دولتها و غولهای فناوری در جریان است و در این میان نیز هیچکس به فکر مصرفکنندگان و منفعت آنها نیست. بدون شک طرح دولتها موجب کاهش قیمت محصولات نخواهد شد و از سوی دیگر نیز شرکتها در بیشتر موارد برای افزایش سود به سراغ تولید در سایر کشورها میروند (نمونه واضحی از این موضوع را میتوان در قیمتهای نجومی محصولات اپل علیرغم تولید در چین مشاهده کرد) و کاهش هزینه تولید را با کم کردن قیمت به همان اندازه جبران نخواهند کرد.
بهاینترتیب میتوان انتظار داشت که در آیندهای نهچندان دور، قدرت کشورهایی مانند چین و تایوان و حتی کشورهای کوچکی مانند ویتنام نیز در معادلات سیاسی و اقتصادی جهان پررنگتر شود و بدون شک زمان آن فرارسیده است که تابوی کودکانه تولید در چین را کنار گذاشته و به ارزش واقعی محصول اهمیت بدهیم نه محل تولید آن.