فناورانه: نگاهی به فناوری Hi-Fi

این روزها همه به دنبال بهترین و شفاف‌ترین کیفیت صدا هستند و شرکت‌های زیادی، تلاش می‌کنند تا دستگاه‌هایی تولید نمایند تا صدا را در بالاترین کیفیت ممکن به گوش افراد برساند. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به فناوری hifi تا ببینیم چگونه این تکنولوژی می‌تواند کاری کند تا صداها دلنشین‌تر به گوش شما برسند.

hifi چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف ساده و قابل فهم را در خصوص این تکنولوژی بیان کنیم، باید گفت که به دستگاه‌های صوتی که صداهای یک موسیقی را با دقت بالایی (در مقایسه با حالت آنالوگ و برخی حالت‌های دیجیتال) پخش می‌کند hifi می‌گویند. hifi مخفف عبارت High Fedility بوده که نشان دهنده “وفاداری و صداقت سیستم‌های صوتی به پخش واضح‌ترین صدا در هنگام انتقال پالس‌های صوتی” است. به طور کلی، وسایلی که از hifi پشتیبانی می‌کنند، از میزان نویز و به هم ریختگی (اعوجاج) امواج صوتی پایینی برخوردار هستند و قادرند که صداها را به اصطلاح بدون رنگ و با پاسخ فرکانسی سریع پخش کنند.

تاریخچه

شاید بتوان گفت اولین تکنولوژی انتقال صدا توسط آزمایشگاه بلی در ایالات متحده پیاده سازی شد. این آزمایشگاه که قصد داشت تکنیک‌های مختلفی جهت ضبط صدا را امتحان کند، اقدام به انتقال صدا کنسرت سمفونی فیلادلفیا ( که توسط  Leopold Stokowski اجرا می‌شد) به وسیله خطوط تلفنی کرد و بدین ترتیب توانست ضبط صدا را با فرکانسی نزدیک به صدا اصلی انجام دهد.

در آن زمان همچنین کمپانی‌های تولید فیلم مانند MGM و ۲۰th Century-Fox Film نیز در تلاش بودند تا صداها را به صورت مجزا بر روی نوارهای نوری ضبط نمایند به طوری که آن‌ها توانستند برنامه‌ها را بر روی نوارهایی با سرعت ۷۴ دور بر دقیقه ضبط  کنند. این کار را می‌توان آغاز راه تکنولوژی hifi دانست. پس از جنگ جهانی دوم، صنعت صدا دچار تغییر و تحول‌های زیادی شد که باعث گردید تا نوازندگان و آهنگسازان، بتوانند به راحتی ساخته‌های خود را رکورد و منتشر کنند. نوارهای صوت حلقه به حلقه، رادیو FM ( که در مقایسه با رادیو AM از پهنای باند بیشتر و کیفیت بالاتری برخوردار بود) و همچنین دست یابی به ۳۳⅓ دور بیشتر در پخش نوارهای گرامافون، بخشی از مواردی هستند که توانستند صنعت صدا را متحول کنند.

هدف استفاده از تکنولوژی hifi چیست؟

بسیاری از صدا برداران و آهنگسازان، بر این باورند که تنظیم صدا برای رسیدن به بهترین حالت ممکن، می‌تواند حالت‌های مختلف داشته باشد. هر فرد سلیقه شنیداری متفاوتی دارد که صدابردار باید سعی کند با تنظیمی استاندارد و تیون کردن مناسب صدا، بهترین خروجی را از آن داشته باشند. بسیاری از افراد در این فکر هستند که هر چه سیستمی که استفاده می‌کنند گران قیمت‌تر باشد، حتما کیفیت بالاتری از صدا را پخش خواهد کرد. اما حقیقت امر این است که یک Audiophile واقعی، بیشتر به جزییات صدا و نحوه خروج سیگنال‌های صوتی اهمیت می‌دهد تا به قدرت آن. کسانی که بصورت حرفه‌ای موسیقی گوش می‌کنند، خیلی دنبال سروصدا کردن و شنیدن موسیقی در ولوم‌های بالا نیستند و از موسیقی در ولوم‌های متوسط و پایین لذت می‌برند. برای این که موضوع صداهای خروجی را بهتر شرح دهیم بهتر است نگاهی به تفاوت‌های ضبط در استدیو و ضبط در سایر مکان‌ها (به خصوص فصاهای باز) بپردازیم.

تجربه ثابت کرده صدا برداری در محیط‌های باز یا حتی سالن‌های کنسرت، به مراتب سخت‌تر از ضبط کردن صدا در استدیوهای صدا برداری است. دلیل این امر، آکوستیک بودن فضای استدیو و همچنین کم بودن نویز دستگاه‌های موسیقی و صداهای اضافی است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های صدا برداری در سالن‌های ارکستر، اضافه کردن جو سالن به صدا ضبط شده خواهد بود. از آنجا که نویز می‌تواند تاثیر صدا اصلی را کم کند، صدا بردار باید تلاش نماید تا همه صداها را ( هم صدای سالن و هم صدا آلات موسیقی و یا صداهای دیگر) با فرکانس‌های مناسب تیون نماید تا با در کنار هم قرار گرفتن سیگنال‌ها، هم پوشانی و محو شدگی صدا رخ ندهد. در اینجاست که می‌توان با استفاده از hifi ، تفکیک صداها را طوری تنظیم کرد تا همه آن‌ها به صورت جداگانه و با بالاترین کیفیت قابل شنیدن باشند. در ضبط استدیویی، تمام صداها و نحوه خروج آن‌ها توسط اپراتوری که میز صدا را کنترل می‌کند قابل تغییر است. از آنجا که محیط استدیو کاملا آکوستیک بوده و صداهای خارجی نمی‌توانند اثری بر روی خروجی داشته باشد، لذا شنونده خواهد توانست همان کیفیتی را که در استدیو پخش می‌شود را در خروجی ۳۲۰ یا ۱۲۸ آهنگ منتشر شده بشنود.

hifi چگونه کار می‌کند؟

به طور کلی، hifi از مجموعه کامپوننت‌هایی تشکیل شده که عبارتند از:

• سورس یا همان پخش کننده مانند یک CDPlayer و یا یک دیسک خوان
• بخش تقویت سیگنال که از دو قسمت Pre Amplifier و Power Amplifier تشکیل شده است
• بلندگو
• سیم‌های اتصال دهنده

 

سورس‌ها به صورت کلی به دو بخش تقسیم می‌شوند. دسته اول با نام دیجیتال (مانند CD، DVD، Flash و ….) هستند و دسته دوم هم آنالوگ (مانند نوار های مغناطیسی، گرامافون و Turntable) نام دارند. وظیفه این بخش، خواندن اطلاعات از روی دیسک‌های صوتی و نوارهای مغناطیسی و تبدیل آن‌ها به سیگنال‌های آنالوگ است. همچنین تکنولوژی‌های متفاوتی برای این کار وجود دارد که وظیفه آن‌ها، اطمینان حاصل کردن از درست تبدیل شدن بیت هاست، به طوری که صداها عوض نشوند و هر کدام فرکانس تعیین شده‌ای داشته باشند. تفاوت این دو سورس، در صدای خروجی خود را به وضوح نشان می‌دهد. صدا خروجی از سورس‌های دیجیتال (به اصطلاح مهندسان صدا)، ترانزیستوری، خشک و سرد و بی روح بوده و این در حالی است که صدای سورس‌های آنالوگ لامپی گرم و زنده است که باعث می‌شود تا در دراز مدت، صداها گوش را اذیت نکند.

پیش‌تقویت‌کننده (Preamplifier) یک نوع تقویت‌کننده الکترونیکی است که یک سیگنال کوچک را برای تقویت‌های بعدی و یا پردازش بر روی سیگنال‌های موسیقی آماده می‌کند. پیش‌تقویت‌کننده معمولاً در نزدیک سنسور قرار داده می‌شود تا اثر نویز و تداخل کاهش پیدا کند. این کار به منظور تقویت قدرت سیگنال استفاده می‌شود تا سیگنال‌های صدا، سیم را بدون کاهش زیاد میزان نسبت سیگنال به نویز (SNR) تا دستگاه اصلی بپیماید.

تقویت‌کننده (RF power amplifier) نوعی تقویت کننده الکترونیکی هستند که از آن‌ها به عنوان تبدیل کننده سیگنال فرکانس رادیویی کم قدرت به سیگنال‌هایی با دامنه‌ای (به اندازه قابل توجهی) بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین از دیگر کاربردهای تقویت کنندگان، ارسال سیگنال‌های صوتی بر آنتن فرستنده است. در این مرحله می‌توان تنظیماتی مانند کم و زیاد کردن بیس و تریبل صدا، انتخاب سورس همچنین کم و زیاد کردن فرکانس هر صدا را انجام داد.

در خصوص سیم‌های اتصال دهنده باید گفت که این کابل‌ها، نقش بسیار اساسی و مهمی در انتقال صدا دارند. کابل‌ها تاثیر بسزایی بر روی Timing ، Soundstage و Texture صدا داشته و حتی تغییر مکانی یک کابل و جابجا شدن آن می‌تواند اثر زیادی روی Micro Dynamic صدا بگذارد. در سیستم‌های Full range اهمیت کابل‌ها بیشتر نمایان خواهد شد.

تفاوت سیستم‌های Hi Fi و مانیتورینگ
در سیستم‌های Hi Fi اگر در حجم پخش صدا در بعضی از فرکانس‌ها اغراق گردد مشکلی بوجود نمی‌آید. به طور مثال یک هدفون ممکن است بیس را بیش از اندازه واقعی که در موزیک تنظیم شده، پخش کند. چرا که کاربری این سیستم‌ها به گونه طراحی شده که به منظور رسیدن به صدایی دلنشین، تمامی صداها در فرکانس‌های مختلف تغییر حجم پیدا می‌کند.

در سیستم‌های مانیتورینگ انجام چنین کاری از لحاظ حرفه‌ای، کاملا اشتباه است و صدا باید دقیقا با کمترین تفاوت نسبت به صدای اصلی پخش شده و هیچ گونه تغییری در حجم آن (در فرکانس‌های مختلف) ایجاد نشود. به اصطلاح صدا برداران، صدا رنگ شدگی نداشته باشد. این عمل به این خاطر است که صدابرداران و آهنگسازان و … باید واقعیت صدا را بشنوند تا تصمیم گیری دقیقی در مورد جنس صدا ، حجم صدا و … را داشته باشند.

بهترین تلفن‌های هوشمندی که قابلیت پخش صدا با تکنولوژی hifi را دارند کدام هستند؟

این روزها و با توجه به تنوع گوشی‌های هوشمند در بازار، افراد بسته به نیازها و همچنین سلیقه خود اقدام به انتخاب و خرید یک اسمارت فون می‌نمایند. اگر شما جز آن دسته از افرادی هستید که کیفیت صدا اسپیکرهای موبایل‌تان از اهمیت بالایی برای شما برخوردار است، با گزینه‌های متفاوتی در بازار رو به رو خواهید شد. یکی از فعالان این عرصه، شرکت کره‌ای ال‌جی است که با تولید یک داک جداگانه برای گوشی پرچمدار سری G خود یعنی ال‌جی G5، سعی داشت به کاربران کمک کند تا بهترین کیفیت صدا را بشنوند. داک hifi ال‌جی، قابلیت اضافه شدن به صورت یک ماژول جداگانه به دستگاه را دارند.

یکی دیگر از پیشگامان زمینه صدا در اسمارت فون‌ها، کمپانی اچ‌تی‌سی است. محصولات این تولیدکننده تایوانی، به خصوص گوشی‌های سری M از قابلیت پخش صدا بسیار خوبی برخوردار هستند. علاوه بر این، پرچمدار این کمپانی یعنی اچ‌تی‌سی ۱۰ توانسته گواهینامه  Hi-Res audio را دریافت کند.

علاوه بر موارد نام برده، می‌توان از گوشی‌های آیفون ۷ ، ۶s و همچنین تلفن‌های هوشمند سری Z سونی نیز یاد کرد که نسبت به سایر گوشی‌های موجود در بازار، از کیفیت صدای بهتری برخوردار هستند.

کلام پایانی

امروزه سیستم‌های صوتی که از تکنولوژی hifi  استفاده می‌کنند، اگر چه می‌توانند صدا را با بهترین کیفیت پخش کنند ولی از طرفی در مقایسه با سایر محصولات موجود در بازار، از قیمت بسیار بالاتری برخوردار هستند. این در حالی است که با صرف هزینه کمتر نسبت به سیستم‌های hifi و تنها با تکیه بر دانش مهندسی صدا، این قابلیت وجود دارد تا بتوان از یک سیستم نچندان گران قیمت، صدایی با کیفیت و تفکیک مناسب شنید و لذت برد. پیشنهاد می‌کنیم پیش از خرید سیستم صوتی، تست‌هایی که سلیقه شنوایی شما را مورد سنجش قرار می‌دهند را آزمایش نمایید تا با آگاهی بیشتری بتوانید اقدام به خرید یک سیستم صوتی نمایید.