فناورانه: آشنایی با انواع پنل‌های صفحه نمایش در تلفن‌های همراه

حتما برای شما پیش آمده که هنگام خواندن بررسی‌های تخصصی و یا خرید تلفن‌ همراه، در بخش نمایشگر با نام‌های متفاوتی از پنل‌های صفحه نمایش مواجه شوید و تفاوت‌شان را ندانید. اما امروز با بخش ویژه فناورانه در آی‌تی‌رسان می‌خواهیم شما را با انواع پنل‌های محبوب نمایشگر در تلفن‌های همراه آشنا کنیم و ببینیم هرکدام چه عملکردی دارند. پس همراه ما باشید.

TFT LCD

LCDها وظایف زیادی را در فراهم سازی پنل‌های تلفن‌های همراه بر عهده داشته‌اند و دارند. در واقع این نسل از LCD‌ها بودند که از گذشته (ظهور نمایشگر‌های رنگی) تا به امروز پیشرفت داشته‌اند و به این‌جا رسیده‌اند. یکی از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین انواع LCDها، TFT LCD است. استفاده از این پنل بر روی تلفن‌های همراه و کامپیوتر‌ها که از اوایل سال ۲۰۰۰ شروع شد که یک جهش بزرگ به سمت کیفیت‌ بهتر، مصرف انرژی کم‌تر به نسبت نسل پیش و کاهش ضخامت دستگاه‌ها بود.

TFT LCDها از ترانزیستور‌های بسیار نازکی تشکیل شده‌ و همین موضوع محبوبیت‌شان را در بهره‌گیری‌ در لوازم دیجیتالی افزایش داد. این پنل بر روی بسیاری از تلفن‌های همراه محبوب مثل سامسونگ گلکسی Ace، استار و اچ‌تی‌سی Wildfire استفاده شده بود و کیفیت بسیار مناسبی هم نسبت به آن زمان‌ ارایه می‌داد. اما این پنل مشکلاتی هم مانند زاویه دید بسیار محدود، بازتاب نور زیاد و مصرف انرژی نسبتا بالا داشت که همین موضوع سبب شد تا به نسل جدیدی از LCDها برسیم.

IPS LCD

با نمایان شدن مشکلات و محدودیت‌های ‌TFT LCDها، شاهد نسل جدیدی از صفحه نمایش‌های LCD بودیم که IPS نامیده می‌شد. IPS LCDها در واقع دومین نسل موفق از LCDها هستند که در حال حاضر بر روی انواع دستگاه‌های دیجیتالی قرار گرفته‌اند. این پنل بر خلاف TFT از زاویه دید بیشتری برخوردار شده است و در آن رنگ‌ها با دقت بالاتر به نمایش درمی‌آیند. همچنین که مصرف انرژی در این پنل نسبت به TFT بسیار کاهش داشته است. در واقع IPS LCD را می‌توان نسخه کامل شده TFT LCD‌ها نامید. هزینه ساخت این پنل‌ها به مراتب بیشتر از TFT LCD بوده اما به دلیل مزایای بسیار زیادشان، بسیار مورد استقبال قرار گرفته‌اند.

OLED

OLED‌ها تکنولوژی جدیدتری به نسبت LCD‌ها هستند که باتوجه به تعداد کم لایه‌های درونی‌شان، در تلویزیون‌ها استفاده می‌شوند. مزیت‌های بی‌شماری به نسبت LCD‌ها دارند که یکی از مهم‌ترین‌ آن‌ها مصرف بسیار پایین انرژی و کنتراست بالا در این پنل‌هاست.

AMOLED

امولد در واقع همان OLED است با این تفاوت که در امولد پیکسل‌ها به صورت مجزا یا دانه‌ دانه (active matrix) عملکرد خاص خوشان را دارند. این پنل برای نمایش رنگ‌ها از دیود‌های روشنایی استفاده می‌کند و در بسیاری از محصولات مطرح بازار قرار گرفته است. کمپانی سامسونگ یکی از طرفداران پر و پا قرص امولد‌ها محسوب می‌گردد و تقریبا بر روی اکثر تلفن‌های همراهش از این پنل استفاده می‌کند. البته این کمپانی با گذاشتن پسوند Super بر نام امولد و با انجام اقداماتی برای بهبود عملکرد این پنل، می‌خواهد به گونه‌ای یک تکنولوژی انحصاری در این بخش برای خود داشته باشد.

پنل‌های متفاوت دیگری نیز وجود دارند که با توجه به محبوبیت‌ نه‌چندان زیادشان به آن‌ها اشاره‌ نکردیم. در حال حاضر دو پنل IPS LCD و امولد بر روی تلفن‌های همراه بیشترین کاربرد را دارند و هر کدام نقاط قوت و ضعف خودشان را دارند. در ادامه می‌خواهیم یک مقایسه بین این دو پنل محبوب بین کمپانی‌های تلفن همراه داشته باشیم.

امولد برای نمایش رنگ‌ها از دیود‌های نوری استفاده می‌کند و نیازی به نور پس زمینه‌ ندارد. در حالی که ‌IPS LCD برای نمایش رنگ‌ها، حتی رنگ مشکی مجبور است از یک نور پس‌زمینه استفاده کند. این موضوع از دو جهت امولد را به جلو می‌اندازد. اول این‌ که در IPS با آن نور پس‌زمینه و کنتراست نسبتا پایین، به رنگ مشکی حقیقی دست نخواهید یافت. این در حالی است که هنگام نمایش رنگ مشکی توسط  امولد، پیکسل‌های آن خاموش می‌شوند و بدین شکل رنگ مشکی تولید می‌گردد. هنگام تماشای فیلم در یک اتاق تاریک به تفاوت این دو پنل کاملا پی خواهید برد.

دوم این که با خاموش شدن پیکسل‌هایی که باید رنگ‌ مشکی را به نمایش بگذارند، مصرف انرژی بسیار کم خواهد شد که این موضوع در IPS اصلا به این صورت نیست. در تصویر پایین نمایشگر آی‌فون ۶s Plus با پنل LCD در سمت راست مقابل نمایشگر نکسوس ۶P با پنل AMOLED در سمت چپ قرار گرفته است.

از طرفی رنج گامای رنگ‌‌ها در پنل امولد بیشتر از IPS بوده و همین موضوع باعث می‌گردد تا رنگ‌های تصاویر پر زرق و برق‌تر به‌ نمایش گذاشته شوند. مورد دیگری که امولد در آن عملکرد بهتری دارد نمایش رنگ سفید است. در نسل‌های پیشین رنگ سفید کمی گرم نمایش داده می‌شد که بعد از گذشت زمان، نسل به نسل این مورد برطرف شد. در مقابل LCD قرار دارد که رنگ سفید را سرد و کمی مایل به آبی نشان می‌دهد.

اما از مشکلات امولد می‌توان به اشباع رنگ‌های آبی و سبز اشاره داشت. این اشباع در رنگ باعث می‌شود تا تصویر را کمی غیرواقعی و آبرنگی ببینید. این در حالی است که LCD رنگ‌های تصاویر را نزدیک‌تر به واقعیت نشان می‌دهد. همچنین شارپنس پنل‌های امولد به مراتب کم‌تر از IPS بوده که با نگاه نزدیک به آن متوجه این موضوع خواهید شد.

البته سامسونگ با تولید نمایشگر امولد اختصاصی خودش با نام Super AMOLED، اقدامات مختلفی برای بهبود عملکرد این پنل انجام داده است و درحال حاضر پرچمدار این کمپانی بهترین نمایشگر را بین سایر تلفن‌های همراه دارد.

اپل هم که از IPS LCD بهره می‌گیرد، مانند سامسونگ از نام انحصاری Retina استفاده می‌کند و پنل مختص به خودش را با بهبود‌هایی در LCD تولید می‌کند.

با این حال کمپانی‌های مطرح زیادی مثل ال‌جی و هواوی از پنل LCD بر روی محصولات‌شان استفاده می‌کنند و با تغییراتی که در عملکردشان ایجاد می‌کنند، می‌خواهند به بهترین کیفیت ممکن دست بیابند و همین موضوع باعث می‌شود تا کیفیت نمایشگر دو گوشی متفاوت که از یک پنل استفاده می‌کنند، با هم فرق داشته باشد.

در آخر اگر شخصا بخواهم بین LCD و امولد انتخابی داشته باشم، صد در صد آن امولد خواهد بود. تنها نحوه نمایش رنگ مشکی در این پنل می‌تواند دلیلی مناسب برای انتخابش باشد. کنتراست و روشنایی بالا در کنار رزولوشن‌های بالایی که این روز‌ها در تلفن‌های هوشمند قرار می‌گیرند، چنان ترکیب دل‌پذیری را می‌سازد، که جای اندکی شک هم برای انتخاب نمی‌گذارد.

اما انتخاب بین این دو پنل باز به سلیقه شخصی کاربر بستگی دارد. این که رنگ و لعاب زیاد می‌پسندد یا سادگی در نمایش را!