تکنولوژی AptX HD چیست و چرا باید به آن اهمیت داد؟

افرادی که طرفدار سرسخت فایل‌های موسیقی‌ و تجهیزات صوتی باکیفیت بسیار بالا هستند اصطلاحا Audiophile نامیده می‌شوند. این دسته از اهالی موسیقی دوست در گذشته به‌ هیچ عنوان دید مثبتی به فناوری بلوتوث و تجهیزات مجهز به آن نداشتند. سرعت پایین انتقال اطلاعات و مشکلاتی مانند قطع اتصال از جمله عواملی بودند که باعث شدند بلوتوث آن کیفیتی را که تجهیزات سیمی ارائه می‌دادند، در اختیار کاربران قرار ندهد.

اما این فناوری در طی سال‌های گذشته پیشرفت زیادی داشته و با معرفی کدک‌های صوتی با کیفیت که به‌سرعت خودشان را به کیفیت فایل‌های عاری از فشرده‌سازی (Lossless) نزدیک می‌کنند، قصد دارد تا رقابتی جدی را با تجهیزات سیمی داشته باشد.

دو تکنولوژی LDAC سونی و aptX HD کوالکام دو گزینه‌ای هستند که می‌توانید در گوشی‌های هوشمند جدید و به‌روز پیدا کنید. این دو فناوری به شما اجازه پخش فایل‌های با کیفیت 24 بیت را با تاخیر بسیار کم می‌دهند که هیچ‌کدام در بلوتوث استاندارد امکان‌پذیر نیستند. هر دو تکنولوژی اکنون به‌صورت پیش‌فرض در اندروید O پشتیبانی می‌شوند و پنجره‌ای را روبه‌روی عاشقان صدا باز کرده‌اند.

در این مطلب قصد داریم تکنولوژی aptX HD کوالکام را مورد بررسی قرار داده و به شما بگوییم که وقتی این قابلیت را در یک گوشی‌ هوشمند گران‌قیمت دیدید، باید در انتظار چه چیزی باشید.

این فناوری چگونه کار می‌کند؟

کوالکام دو فناوری بلوتوثی aptX HD و aptX را ارائه داده که تنها در مورد اول شما می‌توانید فایل‌های موسیقی با کیفیت 24 ییت را پخش کنید و به کیفیتی تقریبا یکسان با فایل‌های صوتی با رزولوشن بالا گوشی دهید. این کدک از داده‌های صوتی LPCM با نرخ 24 بیت با فرکانس 48 کیلوهرتز پشتیبانی می‌کند. این در حالی است که در تکنولوژی aptX این اعداد به‌ترتیب 16 بیت و 48 کیلوهرتز هستند. اگرچه این نرخ نمونه‌برداری با فایل‌های 96 و 192 کیلوهرتزی که عاشقان صدا تمایل به شنیدنشان را دارند فاصله زیادی دارد، اما یک گام بسیار مثبت در فناوری‌های بلوتوثی محسوب می‌شود.

احتمالا اگر یک آئودیوفیل خبره به این فایل‌ها گوش دهد به‌سرعت متوجه خواهد شد که این یک فایل موسیقی عاری از فشرده‌سازی نیست. البته این فشرده‌سازی به علت پهنای باند محدود بلوتوث و مشکلات انتقال داده کاملا منطقی به‌نظر می‌رسد. کوالکام نرخ فشرده‌سازی 4 به 1 را برای این کدک در نظر گرفته است. این یعنی aptX بیت‌ریت 352Kbps و aptX HD بیت‌ریت 576Kpbs را ارائه می‌دهد که یک‌چهارم بیت‌ریت یک فایل غیرفشرده 24 بیت 48 کیلوهرتزی خواهد بود.

درست مانند aptX، در نسخه HD نیز شاهد تکنولوژی تلفیق دو باندی دیفرانسیل تطبیق‌پذیر پالس‌-کد هستیم که به اختصار ADPCM نام دارد، اما این نسخه عمق بیت بیشتری را ارائه می‌دهد که در نتیجه شاهد عملکرد بهتر نویز در هر کدام از باندهای فرعی خواهیم بود. ADPCM با فایل‌های PCM در نحوه رمزگذاری تفاوت دارد. در PCM هر نمونه در یک دامنه خاص رمزگذاری می‌شود اما در تکنولوژی ADPCM عمل رمزگذاری بر روی تفاوت نمونه‌ها انجام می‌گیرد. این به معنی امکان ارسال اطلاعات کمتر برای هر نمونه و در نتیجه ارائه فایل صوتی با کیفیت‌تر در حجمی کمتر خواهد بود. به همین جهت است که نمی‌توان نرخ بیت‌ها را در کدک‌های PCM و ADPCM با یکدیگر مقایسه کرد.

علاوه بر این، تکنولوژی دو باندی کوالکام قبل از این‌که فایل صوتی خروجی را ایجاد کند از بیت‌ریت‌های مختلفی در باندهای فرکانسی متفاوت بهره می‌برد. با بهینه‌سازی این باندها در محدوده شنوایی گوش انسان و تجهیزات صوتی رایج، کوالکام توانسته حجم فایل‌های صوتی ارسالی را بدون تاثیرات مخرب قابل‌توجه بر روی آن‌ها، کاهش دهد.

در مقایسه با aptX در نسخه HD، شاهد افزایش عمق بیت این باندهای فرکانسی به اندازه 2 بیت هستیم که در نتیجه باندهایی 10، 6، 4 و 4 بیت داریم. همان‌طور که می‌بینید دقیق‌ترین فرکانس‌های پایین که در اکثر آلات موسیقی و صداهای موجود در موسیقی و فیلم بسیار مهم هستند، وجود دارند و به خوبی حفظ شده‌اند. در واقع aptX HD یک کدک هوشمند است که نسبت به فناوری رایج SBC بلوتوث، صدایی بهتر را ارائه می‌دهد.

نگرانی درباره کیفیت

بر روی کاغذ تکنولوژی aptX HD قادر به جابجایی اطلاعات بیشتر نسبت به aptX و SBC یا سایر پروفایل‌های بلوتوثی A2DP خواهد بود. این موضوع به شما اطمینان می‌دهد که صدایی با کیفیتی بیشتر را نسبت به سایر کدک‌ها در اختیار خواهید داشت. اما برای استفاده از حداکثر پتانسیل این فناوری شما باید در ابتدا یک فایل موسیقی با کیفیت مناسب داشته باشید.

برای همین بیایید ببینیم در واقعیت دنیای موسیقی چه خبر است. باتوجه به فروش بالای آلبوم‌ و تک آهنگ‌ها به صورت آنلاین و همچنین بیش از 100 میلیون کاربری که در سرویس‌های استریم موسیقی(پخش آنلاین) با پرداخت هزینه عضو شده‌اند، می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که در بهترین حالت با کاربرانی سروکار داریم که فایل‌های موسیقی خود را در فرمت‌های فشرده مانند AAC و یا MP3 دریافت می‌کنند. این در حالی است که برای کاربرانی که به‌ صورت رایگان عضو سرویس‌هایی مانند Spotify یا Pandora شده‌اند وضعیت بدتر بوده و فایل‌هایی با کیفیت پایین‌تر در اختیارشان خواهد بود.

پهنای باند موجود در پروفایل‌های aptX ،SBC و یا A2D2 هم اکنون فایل‌های صوتی فشرده شده با کیفیت متوسط تا بالا را بدون آن‌که مشکلی در پخش آن‌ها وجود داشته باشد، پوشش می‌دهند. بنابراین تکنولوژی aptx HD برای کاربرانی که از سرویس‌های استریم موسیقی استفاده می‌کنند و با فایل‌های موسیقی کاملا فشرده سروکار دارند مزیت خاصی ندارد. این مزیت را تنها کاربرانی احساس می‌کنند که از فایل های موسیقی با کیفیت و حجیم با فرمت FLAC بهره می‌برند و یا از سرویس‌های موسیقی آنلاین با کیفیت بالا مانند Tidal و یا Qobuz استفاده می‌کنند.

ارتقای فرمت‌های صوتی

همانند LDAC سونی، تکنولوژی aptX HD برای این به‌وجود آمده تا کاربران موسیقی‌دوست با حساس‌ترین گوش‌ها نیز احساس خوب اطمینان به تجهیزات صوتی بی‌سیم را داشته باشند. شاید در حال حاضر خیلی از ما روزانه تجهیزات یا فایل‌های موسیقی که این تکنولوژی‌ها بتوانند وجه تمایز خود را با سایر تکنولوژی‌های بی‌سیم نشان دهند، به همراه نداشته باشیم، اما کاربران و سرویس‌های هدفی وجود دارند که می‌توانند از این دو فناوری بهره ببرند.

علاوه بر این، تولیدکنندگان سخت‌افزار به‌دنبال پشتیبانی از محتوای صوتی بی‌سیم با کیفیت بالاتر هستند که این مهم به شیوه‌های استفاده کاربران و همچنین روش‌های موجود برای دریافت فایل‌های موسیقی بستگی خواهد داشت. خصوصا این روزها که فیش‌های 3.5 میلی‌متری گوشی‌های هوشمند در حال ناپدید شدن هستند، وجود یک راهکار بی‌سیم قابل اعتماد و باکیفیت به خوبی ضروری به‌نظر می‌رسد.

در حدود 99 درصد از کاربران توانایی مقایسه شرایطی که خودشان به موسیقی گوش می‌دهند با یک شرایط حرفه‌ای و کنترل شده پخش موسیقی را ندارند، به همین دلیل برای آن‌ها خیلی سخت است که یک موسیقی باکیفیت بالا را تصور کنند. اما با پیشرفت روزمره سخت‌افزارها، جابجایی اطلاعات سریع‌تر شده و محدودیت‌های کمتری در این زمینه باقی می‌ماند. سرویس‌های استریم موسیقی نیز در این رقابت مجبور به بالا بردن کیفیت فایل‌های خود خواهند بود و به همین ترتیب با استفاده روزافزون بازار مصرفی از فناوری‌های بی‌سیم شاهد پیشرفت مستمر آن خواهیم بود.

aptX HD شاید الان کمی جلوتر از توانمندی‌های دستگاه‌های رایج باشد، اما گامی مهم در راستای توسعه فناوری بلوتوث برای شنیدن صدایی باکیفیت در آینده‌ای نه‌چندان دور خواهد بود. اما در هر صورت، چه الان و چه در آینده شما برای گوش دادن به یک موسیقی با کیفیت نیاز به یک هدفون و گوشی‌ هوشمند سازگار با این تکنولوژی خواهید داشت.

سازگاری

aptX HD یک تکنولوژی نسبتا جدید است که در ژانویه 2016 معرفی شد و به همین دلیل هنوز مانند aptX که تقریبا در 70 درصد گوشی‌های هوشمند اندرویدی دیده می‌شود، رایج نشده است. اما چند گوشی هوشمند رده بالا از این قابلیت بهره می‌برند و بدون شک در آینده محصولات بیشتری با این تکنولوژی روانه بازار خواهند شد.

براساس لیست دستگاه‌های سازگار که توسط کوالکام منتشر شده، در حال حاضر دستگاه‌های وان‌پلاس 3، 3T، ال‌جی G5 ،V20 و G6 از نام‌های بزرگ موجود در بازار هستند که این قابلیت را در خود دارند. دو گوشی هوشمند Luna TG-L900S و Vertu Constellation Octane نیز دو مدل دیگر موجود در این لیست هستند.

قطعا این یک لیست بزرگ نیست اما امیدواریم با انتشار اندروید اوریو، شاهد پشتیبانی نرم‌افزاری بهتری از aptX HD باشیم. پشتیبانی این قابلیت توسط اندروید اوریو یک خبر بسیار خوب است، چرا که توسعه‌دهندگان و تولیدکنندگان دستگاه‌های هوشمند را قادر می‌سازد تا این کدک بلوتوث سطح بالا را به‌کار ببرند. البته توجه داشته باشید که قرار نیست از این به بعد هر دستگاه هوشمندی که با این نسخه اندروید روانه بازار شد این قابلیت را در خود داشته باشد، این موضوع به‌علت مسایلی مانند محدودیت‌های سخت‌افزاری و مجوزهای لازم خواهد بود.

برای استفاده از فناوری aptX HD شما باید از سخت‌افزاری مناسب مانند هدفون یا بلندگوهای سازگار بهره ببرید. علت این است که هر دو دستگاه باید از این فناوری برخوردار باشند تا بتوانید کیفیت و سرعت بالای جابجایی اطلاعات را لمس کنید. اگرچه محصولات بی‌سیم کوالکام تنوع زیادی دارند اما فقط پلتفرم‌های رده بالای CSR8675 و CSRA68100 از این قابلیت بهره می‌برند. واضح است که این کمپانی در حال حاضر aptX HD را به‌عنوان یک تکنولوژی مرسوم و رایج نمی‌بیند و آن را برای کاربران علاقه‌مند ارائه داده است که البته در ادامه و گذشت زمان این نگرش تغییر خواهد کرد.

باز هم تاکید می‌کنیم که در حال حاضر لیست محصولات سازگار با این فناوری چندان گسترده نیست، اما روند رو به رشدی را شاهد هستیم. هدست بی‌سیم Tone ال‌جی، مدل‌های ATH-DSR9 و DRS7 آئودیو-تکنیکا و محصول XB10 از Astell & Kern که هر هدفون یا بلندگویی را بی‌سیم می‌کند به همراه چند محصول موجود در وب‌سایت کوالکام از جمله موارد موجود در بازار با پشتیبانی از این قابلیت هستند.

آیا aptX HD ارزشش را دارد؟

تکنولوژی aptX HD کوالکام برای افرادی که می‌خواهند کالکشن موسیقی خود را همیشه به همراه داشته باشند اما نسبت به فناوری‌های بی‌سیم بی اعتماد بودند، بسیار مهم محسوب می‌شود. محدودیت‌های سابق بلوتوث باعث می‌شدند تا نتوان اطلاعات را با سرعت مناسبی جابجا کرد و این به معنای کاهش کیفیت در موسیقی بود. فناوری دوباندی و هوشمند ADPCM کوالکام این اطمینان را به شما می‌دهد که تنها کاربرانی با حساس‌ترین گوش‌ها می‌توانند از کیفیت فایل‌های پخش شده در این حالت ایراد بگیرند.

در واقع این تکنولوژی برای کاربرانی ارائه شده که قصد دارند از حداکثر ظرفیت فایل‌های موسیقی خود بهره ببرند و این موضوع برای تمام کاربران (مثلا آئودیوفیل‌ها) صادق نیست. افرادی که پخش آنلاین موسیقی را به داشتن کتابخانه‌ای حجیم از فایل‌های FLAC و حمل روزانه آن‌ها ترجیح می‌دهند و یا کسانی که قصد دارند یک هدفون کمتر از 100 دلار را خریداری کنند، از این تکنولوژی مزیت خاصی را دریافت نخواهند کرد. اما برای آن دسته از کاربرانی که قصد دارند شکاف بین موسیقی با کیفیت بالا و راحتی استفاده از تجهیزات بی‌سیم را پر کنند، فناوری aptX HD یک راهکار امیدوارکننده خواهد بود. همچنین بدیهی است که این فناوری با رایج کردن فایل‌های صوتی باکیفت و بهبود کیفیت صوتی فناوری بی‌سیم، برای سایر کاربران نیز چیزی به جز مزیت به همراه نخواهد داشت.