تلفن همراه و ارتباطات در دنیای امروز به یک نیاز تبدیل شده است. در کشور ما نیز همگام با دنیای ارتباطات، پیشرفت‌ها و ارتقاهایی صورت گرفته است. سه اپراتور ایرانی همراه اول، ایرانسل و رایتل از پیشروهای این توسعه و از ارایه دهندگان محبوب سرویس‌های مختلف تلفن همراه هستند. این محبوبیت و سرویس‌های مشابه موجب سردرگمی یا شاید شک و تردید در خرید و تمایز یکی از این اپراتورها بر دیگری برای کاربران شود. در این مقاله قصد داریم این سه اپراتور ایرانی را به چالش کشیده و در تمامی شرایط مورد آزمایش و بررسی تخصصی قرار دهیم. در این آزمایشات علیرغم پیچیدگی، سعی شده است تا در ساده‌ترین حالت ممکن برای کاربران نمایش داده شود. پس با آی‌تی‌رسان همراه باشید.
نکته1: نرم افزار استفاده شده در تست سرعت برنامه OpenSignal می باشد که پوشش شبکه را با استفاده از اطلاعات مکانی و سیگنالینگی ارسال شده توسط خود کاربران برنامه اندازه گیری می کند. که این روش برای اپراتور ها قابل استناد نیست.( پیشنهاد اپراتورها برنامه تمز یا سوئیس کوئال بوده که متاسفانه به صورت آزاد در اختیار عموم قرار ندارد.)
نکته2: تمامی تست ها در یک شهر اندازه گیزی و محاسبه شده اند. مسلما قابل بسط به کل کشور نیست. لذا اعداد و ارقام و آمار بدست آمده در این مقاله در مکان های مختلف متفاوت است.
تاریخچه
همراه اول: یکی از شرکت‌های تابعه مخابرات ایران است که در سال 1372 با هدف ارایه خدمات تماس صوتی تلفن همراه تاسیس شد و هم اکنون بزرگترین شرکت مخابراتی کشور از نظر تعداد مشترکین است.
ایرانسل: در پاییز 1385 در 3 شهر بزرگ کشور شروع به ارایه سرویس با هدف عرضه اینترنت همراه نمود (شرکت MTN آفریقای جنوبی از بزرگترین سرمایه گذاران این شرکت است) و هم اکنون دومین اپراتور بزرگ کشور از نظر تعداد مشترکین است. این شرکت علاوه بر تلفن همراه، در زمینه اینترنت همراه وایمکس نیز فعالیت می‌کند که می‌توان گفت در این بخش نیز حرف‌هایی برای گفتن دارد.
رایتل: تاسیس این شرکت به سال1386 برمی‌گردد، اما مجوز ارایه خدمات آن به دلیل برخی مشکلات در سال 1389 صادر و واگذاری سیم کارت‌ها را از این سال آغاز نمود. هدف این شرکت تلاش برای برقراری مکالمه تصویری و ارایه نسل سوم تلفن همراه بود که هم اکنون سرویس مکالمه تصویری مسدود شده است.
تکنولوژی‌ها
همراه اول: در آغاز تنها برقراری مکالمات صوتی را در دستور کار خود داشت که پس از گذشت 10 سال سرویس پیام کوتاه راه اندازی شد و 5 سال بعد از آن اینترنت به لیست سرویس‌های همراه اول وارد شد. سرویس‌های این شرکت بر پایه نسل دوم تلفن همراه ارایه می‌شود که برخی ارتقاها در آن صورت گرفته است.
ایرانسل: از ابتدا هدف این شرکت اینترنت بود، پس با قدرت شروع به کار کرد و اینترنت خود را به عنوان اولین اپراتور در این بخش ارایه داد تا مشترکین ایرانی هم از این تکنولوژی بهره‌مند شوند. این شرکت دو سال پس از شروع فعالیت، سیستم خود را به نسل 2.75 بهینه شده ارتقا داد.
رایتل: بهینه سازی برای رایتل بی معنی است چون با قدرت و سرعت بیشتری از دو اپراتور وارد عمل شد و مستقیما نسل سوم را به ایرانیان شناساند و در حال حاضر تنها شرکتی است که سرویس‌های نسل سوم را در بهینه‌ترین حالت ممکن ارایه می‌دهد.
تست پوشش شبکه
طبق ادعا، هر سه شرکت در استان تهران دارای پوشش کاملی هستند در این تصاویر که توسط 3 میلیون مشترک در این محدوده تهیه شده است، نشان می‌دهد که در چه مناطقی ارتباط برقرار می‌شود و در چه مناطقی قدرت بیشتری برخوردار است ( رنگ گرمتر نشان دهنده قدرت سیگنال بیشتر است).
همان طور که مشاهده میکنید، نقاط کور و پوشش داده نشده در هر 3 اپراتور به چشم می خورد، اگرچه این میزان برای رایتل بسیار بیشتر است.
درایور تست
اما بررسی پوشش شبکه ما محدود به شهر نیست و تست جاده‌ای نیز در این بررسی قرار دارد. تصاویر زیر نواحی بررسی شده در جاده تهران شمال را مشخص می‌کند.
ظاهرا رایتل میانه خوبی با جاده ندارد. همراه اول و ایرانسل در پوشش جاده‌ای در یک سطح هستند ولی هنوز کامل نبوده و باید در این بخش بیشتر تلاش کنند. یکی از نقاط ضعف اپراتورهای ایرانی همین بخش پوشش جاده ایست که بر خلاف ادعای برخی از آن‌ها مبنی بر پوشش کامل جاده‌ای، هنوز در بسیاری از مناطق نقطه کور وجود دارد.
تست سرعت اینترنت
در این بخش بر روی هر کدام از سیم کارت‌ها یک تست سرعت در شرایط مختلف ایده آل، عادی و سخت می‌گیریم تا ببینیم این اپراتورها چند مرده حلاجند!
نکته اول: تمامی اعداد جداول میانگین 3 عدد و در واقع میانگین 3 تست متوالی هستند. برای مثال برای بدست آوردن میزان آپلود و دانلود در شرایط خانه و صبح، سه بار متوالی تست انجام شده ومیانگین اعداد در جدول نوشته شده است.
نکته دوم: میزان عدد Ping نشان دهنده قدرت عکس العمل روترها و کانال های ارتباطی اپراتورهاست و میزان تاخیر ارسال و دریافت داده را نشان می دهد. این تست یک بسته چند بایتی را به سرور پرسرعتی که معمولا یکی از ستون فقرات اینترنت هستند، ارسال می‌کند و با دریافت این بسته توسط مقصد بلافاصله بسته را باز گشت داده و در فرستنده دریافت می‌شود. در اصلاح به این عمل ارسال و دریافت، پینگ پونگ گفته می‌شود. پینگ را شما انجام می‌دهید و پونگ را سرور هدف. هر چه میزان این عدد کمتر باشد، نشان از سرعت بهتر کانال ارتباطی دارد.
تست اول: شرایط ایده آل
سیم کارت‌ها را برداشته و با هماهنگی مخابرات استان و یکی از دوستان به یکی از مراکز مخابراتی و دارای بهترین شرایط ممکنه تست سیم کارت‌ها می‌رویم. جایی که هر سه سیم کارت دارای بهترین قدرت سیگنال و پایین‌ترین ترافیک شبکه اینترنتی هستند. متاسفانه امکان چک کردن در شرایط بدون ترافیک و خط اختصاصی نبود پس مجبور شدیم در ساعتی که پایین‌ترین حجم ارتباطات در آن انجام می‌شود، تست را انجام دهیم. به پیشنهاد یکی از همکاران مخابراتی در ساعت 8 صبح و ابتدای ساعات کاری به مخابرات رفتیم تا بررسی‌ها را انجام دهیم. از هر سه اپراتور چندین بار تست گرفته شده و بهترین را برای شما انتخاب کردیم. تصاویر زیر نشان دهنده حداکثر سرعت هر اپراتور در شرایط ایده آل است.
سیم کارت رایتل استفاده شده در این آزمایش از سرعت 1024 استفاده می‌کرد اما در این تست سرعتی در حدود 1800 کیلوبیت بر ثانیه را ثبت کرد که رکورد خوبی است.
تست دوم: شرایط عادی
این تست شامل سه قسمت است، یعنی تست اینترنت در خانه، محل کار یا اداره و محیط آزاد بدون سقف و دیوار والبته فاصله مناسب 500 متری با BTS که شرایط عادی برای یک سیم کارت است. هر سه تست در سه بازه ترافیکی 06:30 الی 09:30، 11:30 الی 13:30 و 23:00 الی 01:00 انجام شده است. بازه صبح به علت ترافیک کمتر، بازه ظهر دارای بالاترین ترافیک به علت اوج ساعت کاری و بازه شب هم به علت افزایش کاربر و استفاده سنگین‌تر از اینترنت انتخاب شده‌اند.
شرایط خانه:
این بررسی در منزل مسکونی ساده با دیوارهای بتنی و پنجره‌های پلاستیکی دوجداره انجام شده است.
شرایط اداری:
با توجه به فراهم نبودن شرایط اداری و مقدور نبودن به علت محدودیت ساعت اداری، تصمیم گرفتیم شرایط را بازسازی نموده و در یک آپارتمان تجاری – مسکونی با 30 واحد تست را انجام دهیم. شرایط در این حالت به علت استفاده همزمان چندین مشترک از تلفن همراه، مشابه شرایط اداری است.
شرایط محیط باز:
این تست در یک پارک عمومی انجام شده و فاصله تا آنتن BTS حدود 250 متر است.
تست سوم: شرایط سخت
این تست نیز شامل سه بخش استفاده از اینترنت در حال حرکت است که به ترتیب سخت‌تر می‌شوند. پیاده روی عادی، دوچرخه سواری و اتومبیل سواری با سرعت 80 کیلومتر، شرایط این تست هستند که هر کدام از اپراتورها متناسب با تکنولوژی ساخت، از پس آن‌ها باید بر بیایند.
تست پیاده روی:
پیاده روی در یک خیابان نسبتا شلوغ در ساعت‌های مختلف شرایط این تست است. سرعت در حین حرکت پیاده روی حدود پنج کیلومتر بر ساعت است.
تست دوچرخه:
تفاوت این تست با آزمون اتومبیل در باز بودن محیط و عدم وجود سقف است. سرعت حرکت در این حالت حدود 20 کیلومتر بر ساعت بوده که سرعت متوسط در دوچرخه سواری است.
تست اتومبیل:
در یک اتوبان با پوشش کامل شبکه‌ای و با سرعت 80 کیلومتر بر ساعت رانندگی و سرعت‌های اتصال را ثبت میکنیم.
ظاهرا رایتل خوب از پس سرعت اتومبیل برآمد و نتایج قابل قبولی کسب کرده است. طبق این نتایج بهترین اپراتور برای استفاده در حرکت رایتل است. اپراتور ایرانسل هم حد وسط را گرفت و مخصوص محیط باز و شرایط نسبتا ایده آل است. اما پایداری همراه اول در شرایط مختلف و مکان‌های دارای پوشش بسیار خوب است.
بر اساس آمار موجود در برنامه سیگنال آزاد که توسط مشارکت چند میلیون کاربر تهیه شده است، میانگین سرعت اتصال کاربران اپراتورهای مختلف محاسبه شده است:
تست Packet lost
نرم‌افزار PingPlotter یکی از قوی‌ترین برنامه‌های تست packet lost و مهمترین ابزار کار مهندسین شبکه‌های wan است. این نرم افزار با رصد ثانیه‌ای شبکه و کانال ارتباطی، کوچکترین نقصی را گزارش می‌دهد، همچنین این نرم‌افزار قادر است مشخص کند این نقص در کدام نود شبکه اتفاق می‌افتد. بخاطر همین موضوع سیم کارت را از گوشی به یک دانگل مودم سلولی یا به اصطلاح مودم 3G منتقل میکنیم و به مدت 10 دقیقه شبکه را بررسی می‌نماییم. نود هدف در این بررسی دی‌ان‌اس 85.15.1.10 از شرکت شاتل بود که یک شرکت ایرانی است و سرور آن درون کشور قرار دارد. دلیل انتخاب این سرور عدم وجود هیچ‌گونه packet lost از مخابرات تا سرور بود تا متوجه مشکلات خطوط انتقال خود اپراتور شویم.
خطوط قرمز رنگ نشان packet lost هستن وعدد jitter مشخص کننده انحراف معیار ping یا فاصله زمانی بین حداقل و حداکثر زمان است. همراه اول دارای 33 درصد لاست، ایرانسل 26 درصد لاست و رایتل دارای 9 درصد لاست است. در این تست رایتل با پینگ پایین تر و پکت لاست کمتر بنده خواهد بود.
تست قدرت سیگنال:
دستگاه اسپکتروم یک ابزار مهم برای اندازه‌گیری قدرت سیگنال در طیف‌های مختلف است. این دستگاه به دست ما رسید تا بررسی نهایی مربوط به BTSها را انجام دهیم. به بالای یک ساختمان نیمه بلند رفته تا رو در روی BTS که از هر دو آنتن همراه اول و ایرانسل بهره می‌برد و هر دو طیف را گسیل میداد، قرار بگیریم. نمودار و گراف زیر نتایج نمایان شده در اسپکتروم را به ما نشان می‌دهد. متاسفانه اسپکترومی که در دست ما بود از نسل سوم و فرکانس آن پشتیبانی نمی‌کرد، بنابراین در این تست تنها همراه اول و ایرانسل قرار دارند ( رنگ زرد همراه اول و خاکستری ایرانسل است).
همراه اول امتیاز بهتری می‌گیرد، ولی هر دو اپراتور تقریبا در یک سطح قدرت هستد. البته بعضی‌ها این قدرت اپراتور همراه اول را دوست ندارند و آن را برای سلامتی مضر می‌دانند که این موضوع هنوز اثبات نشده پس ما فعلا به اثر خوب آن یعنی قدرت نفوذ بهتر و آنتن دهی قوی‌تر توجه میکنیم. موضوع جالبتری که در این تست توجه ما را به خود جلب کرد، گسیل طیف فرکانسی در محدوده 1400 مگاهرتز بود که با توجه به باندهای GSM این مقادیر غیر منتظره است. البته طیف 1400 پس از چند دقیقه محو شد که ممکن است ناشی از فرکانس‌های جانبی یا فرستنده‌های محلی تلویزیون دیجیتال باشد.
تست Handover
Handover به زبان ساده به لحظه‌ای گفته می‌شود که شما از یک سلول مخابراتی به سلول دیگر حرکت میکنید و در یک لحظه بسیار کوتاه ممکن است مکالمه شما قطع شود. برای بررسی این مورد باید نقشه BTS و سلول‌ها را در اختیار داشت اما متاسفانه این امر اتفاق نیفتاد و به اجبار از یک روش ابتکاری برای این کار استفاده کردیم. نرم‌افزار سیگنال آزاد را روی یک تلفن همراه نصب میکنیم و به جستجوی CID یا مشخصات سلولی می‌گردیم. در خیابان قدری پیاده روی میکنیم و تمامی توجه‌مان به گوشی است، ناگهان پس از طی مسافت 700 متر سلول گوشی عوض می‌شود. خب ما یک مرز سلولی پیدا کردیم. به عقب بازگشته و مجدد مسافت قبلی را می پیماییم، پس از 300 متر مشخصه سلول به سلول قبلی تغییر می‌کند. مرز سلول دقیق‌تر مشخص شد. حال در این فاصله به مکالمه می‌پردازیم. نتایج زیر برای اپراتور های مختلف بدست آمد (نکته: برای هر اپراتور مرز سلولی متفاوت است، دلیل آن هم استفاده از BTSهای تفاوت در فواصل مختلف است که با 2 ساعت گشت در خیابان‌های شهر این نتایج به دست آمد).
شکل فرضی از سلول های BTS
همراه اول پس از عبور از مرز سلولی هیچ مکثی در مکالمه حس نشد، تنها یک صدای بیپ خیلی ضعیف شنیده شد و مکالمه ادامه پیدا کرد.
ایرانسل پس از عبور از مرز سلولی مکالمه قطع شد و بوق اشغال به گوش رسید! برای اینکه از این مورد مطمئن شویم، مجدد تماس برقرار کرده و از مرز سلول عبور میکنیم، این بار 10 ثانیه تماس مکث داشت و مکالمه ادامه پیدا کرد.
رایتل در عبور از مرز سلولی عالی عمل کرد و با اینکه آزمایش را 2 بار و در حال حرکت انجام دادیم، با این حال باز هم حس نشد (پوشش ضعیف رایتل ما را مجبور می‌کرد تا تنها در یک خیابان و با مشاهده و دید مستقیم به BTS این کار را انجام دهیم اما نکته مهم، جابجایی سلولی بود که اتفاق افتاد).
تست بوت سیم کارت
بوت یا راه اندازی اولیه سیم کارت تا زمان برقراری اولین تماس، نیازمند ایجاد و تبادل یک سری اطلاعات ما بین MS و AuC است که از الگوریتم‌های مشابهی استفاده می‌کنند تا سیم کارت شناسایی شده و عملیاتی شود. در هر نسل تلفن همراه که در واقع اینجا هر اپراتور تلفن همراه است، از الگوریتم‌ها و کانال‌های خاصی جهت این تبادل استفاده می‌شود که متناسب با آن‌ها سرعت عملکرد این فرآیند تغییر می‌کند. در واقع ما با این تست به شما نشان خواهیم داد که کدام اپراتور از سیستم قوی‌تر و سرعت عملکرد بهتری در این مورد برخوردار است.
در تلفن‌های جدید گزینه offline یا حالت پرواز وجود دارد و نیازی به خاموش و روشن کردن دستگاه نیست. ولی بخاطر استفاده از یک گوشی در این تست، مجبور به خاموش کردن دستگاه و تعویض سیم کارت هستیم. نتایجی که پس از بررسی بدست آمد، به ترتیب برای اپراتورها به شرح زیر است:
همراه اول پس از 16 ثانیه اولین تماس را برقرار کرد.
ایرانسل پس از 19 ثانیه اولین تماس را برقرار کرد.
رایتل پس از 15 ثانیه اولین تماس را برقرار کرد.
تست دریافت پیام کوتاه
پیام کوتاه پس از ارسال در مرکز پیام هر اپراتور ذخیره و پس از استعلام از VLR برای مشترک ارسال می‌شود. حال اگر مشترک در هیچ VLR ثبت نبود یا مشخصات لحظه‌ای نداشت، در همان مرکز ذخیره می‌ماند تا پس از اولین درخواست از طریق کانال SDCCH ارسال شود، یعنی موقیعیت مشترک به روزرسانی شده و به مرکز پیام ارسال شود و اعلام کند مشترک در دسترس است و پیام برای مشترک ارسال شود. این حالت مشابه زمان خاموش بودن دستگاه است. پس سیم کارت را در گوشی قرار داده و آن را به حالت آفلاین می‌بریم و سپس یک پیام کوتاه ارسال میکنیم. پس از 5 دقیقه گوشی و سیم کارت را فعال و منتظر دریافت پیام می‌شویم. مدت زمان به دست آماده، زمان تاخیر در شناسایی و تاخیر کانال SDCCH و ارسال پیام از مرکز کامپیوتر به مرکز پیام است.
همراه اول 90 ثانیه پس از روشن شدن، پیام دریافت شد.
ایرانسل پس از 8 دقیقه پیام دریافت شد.
رایتل پس از 2 دقیقه پیام دریافت شد.
شکل مفهمی از نحوه ارسال پیام کوتاه
تست‌های ویژه
شاید برای شما جالب باشد تا شرایط سرعت اینترنت را سخت‌تر کنیم! بخاطر همین دو تست خیلی سخت برای اپراتورها در نظر گرفتیم:
تست اول: اتاق رادیوگرافی
اتاق رادیوگرافی از این نظر جالب است که بدانید تمام دیوارها و کف این اتاق از 5 سانتی‌متر سرب ساخته شده و عملا هیچ موجی از آن عبور نمی‌کند! به یک مرکز پرتونگاری رفتیم تا یک تست از اپراتورها در این اتاق بگیریم. نتایج تست واقعا عجیب بود. این نتایج در جدول زیر آمده است.
به نظر می‌رسد قدرت بیش از اندازه همراه اول در تست اسپکتروم، اینجا کارآیی خود را نشان می‌دهد و افت توان کمی پیدا می‌کند. ایرانسل متاسفانه از این تست سربلند بیرون نیامده و در اتاق رادیوگرافی سیگنال را از دست داد. رایتل هم در این اتاق با -97 dBm در شرف قطع شدن بود.
تست دوم: سرعت 120 کیلومتر برساعت
نگران نباشید، من رانندگی نخواهم کرد! در کنار یکی از دوستان این تست را از اپراتورها گرفتیم تا دقیق‌تر از این مورد بگذریم.
خب! بعد از این تست به این نتیجه می‌رسیم که اپراتورها همانند پلیس، برای کاربران محدودیت سرعت مشخص کرده‌اند!
مقایسه قیمت
پس از بررسی‌های تخصصی این سه اپراتور، به سراغ قیمت سرویس‌های ارایه شده توسط این شرکت‌ها می‌رویم. جدول زیر لیستی از این قیمت‌ها را نشان می‌دهد (تمامی قیمت‌ها به ریال است).
بدون شک ایرانسل کم هزینه‌ترین اپراتور و همراه اول گران‌ترین اپراتور است.
سخن پایانی
همراه اول یا در اصل همان شرکت ارتباطات سیار ایران نشان داد یک اپراتور پرهزینه به نسبت کارایی و سرعت است ولی در عین حال در مقایسه با دو اپراتور دیگر از پوشش بهتری برخوردار بوده اما با توجه به تعداد مشترکان چند ده میلیونی این اپراتور، در بسیاری از نقاط با کمبود ظرفیت مواجه شده و گاها ارتباط برقرار نمی‌شود.
ایرانسل یا همان ام‌تی‌ان ایرانسل یک شرکت متعادل در خدمات است و بسیاری این شرکت را اپراتور اعتباری می‌نامند، زیرا استقبالی که از سیم کارت‌های اعتباری آن شد از دایمی صورت نگرفت. این شرکت به عنوان کم هزینه‌ترین شرکت در مقابل ارایه خدمات شناخته شد و با توجه به اینکه این اپراتور از نسل 2.75 استفاده می‌کند، اما مطمئن باشید که اگر از سیم کارت سرعت لایت 128 رایتل در این تست‌ها استفاده می شد، بدون شک ما ایرانسل را به عنوان اپراتور برتر در سرعت اینترنت انتخاب میکردیم.
رایتل که از همان اول شروع به کار با قوانین ایران به مشکالاتی برخورده بود، همچنان درگیر این قوانین و طرز فکرهای خاص است. سرویس مکالمه تصویری این اپراتور در بین رقبا یک امتیاز ویژه به شمار میرفت اما این سرویس مسدود شده و باعث می‌شود رایتل در سطح متوسط باقی بماند و تنها به یک شرکت ارایه دهنده خدمات اینترنت پرسرعت همراه تبدیل شود. تعداد مشترکین و سطح پوشش شبکه این اپراتور بسیار پایین است و در حالی که این شرکت نقشه‌هایی را در مناطق مختلف کشور بر روی وب‌سایت خود قرار داده اما آزمایشات ما چیز دیگری را ثبت کرد. در حالت مقایسه با نسل قبلی، رایتل می‌تواند از آنتن‌های کوتاه‌تر و کمتری در مجموع استفاده کند اما این موضوع را در نظر نگرفته که تعداد آنتن‌های کوتاه در یک خیابان با 500 ساختمان بالای 4 طبقه، چگونه باید پاسخگوی نیاز مشترکان باشد!ا
[divide style=”2″]
[polldaddy poll=7387537]
از وب سایت وزین آی تی رسان در خواست دارم گزارش کاملی از اپراتور تلفن همراه تالیا تهیه کند.در این مقاله هیچ اشاره ای به وضعیت این شرکت و کیفیت شبکه آن نشده است.
ایرانسل بسته های اینترنتش واقعا گرونه.حجمش هم که زود زود تموم میشه.من دایم همراه اول دارم و از نت ش استفاده میکردم و خوب بود به پیشنهاد دوستم یه سیم کارت ایرانسل برای نت گرفتم ولی واقعا پشیمون شدم.ماشاله هزار تا آیتم هم داره که کلا مشترک را گیج میکنه
سلام:والا خوب یا بد این حرفام را میزارم به عهده شما دوستان خوبم.الان یه جو و کلاسی تو ما مردم و کاربران موبایل بوجود اومده که هر کی همراه دایم داشته باشه ادم باکلاس تر و فهمیده تر و….به حساب میاد.متاسفانه به دارندگان ایرانسل اصلا دید خوبی تو جامعه وجود نداره.البته از حق نهم نباید گذشت که اکثر قریب به اتفاق دارندگان همراه دایم اونا به عنوان یه شناسنامه و جزو لاینفک از خودشون میدونن و به همین دلیل شماره اشون را برای کارها و جاهای معتبر و دوستان قابل اعتماد میدن ومتاسفانه یه سیم کارت ایرانسل هم برای ….میگیرن که وقتی نخواستن سریع بندازنش دور.شما الان نگاه کنین و ببینین شماره های رند همراه یا شماره های قدیمیش چه قدر تو بورس افتاده و چه قیمتهایی تو بازار آزااد پیدا کرده . ایرانسل اصلا رقیب قابلی نمیتونه براشون باشه
بهترین همراه اول بعد ایرانسل ، خودم الان همراه اول استفاده میکنم تو منطقه سعادت آباد سرعت عالیه سرعت دانلودم مینیمم از ۵۰۰ شروع میشه تا میگم میرسه ایرانسلمم تو این منطقه مثل همرا اول نیست امااااااا رایتل مفت گرونه یه اشتباهی کردم اون موقع که اومده بود دو تا سیم کارت دائمی خریدم فکر می کردم واقعا خوبه اما کلا استفادم به یک ماه نکشید سرویس مکالمه تصویریش که از کار افتاد سرعتشم که پایین هزینهاش هم که سر به فلک می زد هر چقدرم که زنگ زدم به جایی نرسید اخرش رفتم سیم کارتا رو بفروشم یارو گفت هیچ کسی نمی خره حتی گفتم دونه ای ۵۰ تومن میدم گفتن نمی خرن خلاصه ۲۶۰ هزار تومن پوله بی زبونو ریختم دور ، میریختم تو جوب اینقدر دلم نمی سوخت من که راضی نیستم پولمو اینجوری خوردن
به نظر من اینترنت رایتل حرف اولو میزنه ولی اگه انتن برای شما مهم تره ایرانسل بهترینه… من خودم رایتل دارم و راضیم فقط از انتنش ناراضیم
سلام من به عنوان کسی که یک ساله از رایتل داره استفاده میکنه بهتون پیشنهاد میکنم که حتما رایتل بخرید بسته ۶ گیگ ۱۵ تومن در اختیارتونه …و با سرعت بالا من هم خونه مودم دارم ک سرعتش ۱ مگ هس ولی موقع دانلود ب زور سرعتش به ۳۰۰ کیلوبایت میرسه ولی وقتی با گوشی دانلود میکنم و با اینترنت رایتل حتی با اینکه گوشیم ۳Gهستش ۷۰۰کیلوبایت و راحت دانلود میکنه …حالا حساب کنید ک اگ گوشیتون ۴Gباشه حتی تا ۹۰۰KBو۱M هم سرعت دانلود داره …. استفاده کردم ک میگم..
اما ایرانسل فقط تنها مزیتش تو مکالمه و بسته های مکالمه ای و ایناس ک البته باز رایتل رو دسش زده البته از نظر من… بسته ای هس ک ۵۰۰تا اس فارسی و میتونید۳۵۰۰ تومن خریداری کنید.. ب این خوبی.. و تو منطقه ای ک ۸۰کیلومتری شهره و ایرانسل از ۱۰ کیلومتری جادش میره تو حالت EMERGENCYرایتل راحت انتن میده و من حتی از اینترنت هم اونجا استفاده میکنم البته اونجا ۲G
خلاصه ما گ خیلی راضی هستیم پیشنهاد میکنم استفاده کنید
من جفتشودارم ولی ازهمراه اول راضی ام فقط……..
سلام
من شخصاً ایرانسلی هستم ولی از گوغ دوسیمکارت استفاده میکنم و یه همراه اول هم دارم
مکمل همدیگه میشه
این روش معقول هست
سلام فقط رایتل
عزیزان چرا بجون هم افتادید ، اینجا ایرانه بیشتر میچاپن تا خدمات بدهند. پس نباید انتظار داشته باشی همه امکانات یجا ی سیم کارت داشته باشه.هرکسی باید ببینه سیم کارت مورد نظر در محدوده اون شخص و کارایی هایی ک میخواد ، چه پاسخی میده.
ایرانسل در دزدی اوله با اون اس ام اس ها و کلک هاش ، اینترنتش متوسط هست و بستگی به مکان داره تقریبا نسبت به همراه اول بسته هاش گرونتره، اکثر جاده ها آنتن میده ،
۲ – همراه اول انتن دهی در بیابون و جاده داره که اون دو اپراتور خیلی جاها ندارن بخصوص رایتل،، اینترنتش زیاد خوب نیست البته در هرمکان یجوره و یجاهایی به ۱ مگ هم میرسه،بسته هاش از همه ارزون تره،
۳. رایتل عالی میخواست بشه که مراجع عظام نذاشتن و گفتن تماس تصویری حرومه، اینترنتش درون شهر معمولا بین ۲۰۰ تا ۱ مگ هست آنتن حتی درون شهر درست نمیده چون فراموش نکنید که فقط با شبکه ۳g کار میکنه واگرنه آنتنش میپره، قیمت بسته هاش از همه گرونتره ولی باهر خرید بسته ۵۰۰۰ دقیقه مکالمه رایگان میده، و درون جاده و بیابون میتونم بگم صفر هست.
.ایرانسل اطلاعات خصوصی چند میلیون مشترکش لو رفته ولی اصلا انگار نه انگار !!دریغ از یک عذر خواهی ساده که بکنن.من یه سوال دارم چه کسی میخواد جوابگوی اتفاقاتی که پس از لو رفتن میپفته باشه.میدونین چقدر مزاحمتهای ناموسی و خانوادگی و مالی و…وجود داره که شاکی ش حاضر هر کاری بکنه تا بتونه اطلاعات شخصی و ادرس شاکی را بدست بیاره .حالا تصور کنین چه اتفاقات ناگهانی ممکنه بیفته و چقدر زندگی ها از هم میپاشه و…..آیا کسی به این تبعات لو رفتن اطلاعات ایرانسل توجه کرده یا کسی جوابگوی مشترکین بی خبر از همه جا هست یا نه.این یعنی حریم خصوصی چند میلیون مشترکش در معرض دید عموم قرار میگیره هر کسی بخواد به راحتی میتونه به اطلاعات شخص ایرانسلی دلخواهش دست پیدا کنه
سلام به همگی لطفا منو راهنمایی کنید
من از نت همراه اول الفا+ ۱ گیگش رو استفاده میکنم که مثلا زده برای ۱ ماه ولی جالبه هر دوروز یه بار تموم میشه و دوباره فعال میشه طرح .خیلی چیزی دانلود نمیکنم .فقط تلگرام میرم و اینستا .حالا برای همراه اول چه نتی مقرون به صرفه تره .چون دیگه حریف قبض موبایلم اخر ماه نمیشم
ایرانسل بسته های اینترنتش واقعا گرونه.حجمش هم که زود زود تموم میشه.من دایم همراه اول دارم و از نت ش استفاده میکردم و خوب بود به پیشنهاد دوستم یه سیم کارت ایرانسل برای نت گرفتم ولی واقعا پشیمون شدم.ماشاله هزار تا آیتم هم داره که کلا مشترک را گیج میکنه
آقای رامبد جوان برای شما با این سابقه روشن و محبوبیت در بین مردم،اصلا خوب نیست که میای توبرنامه ات اینجوری از ایرانسل تبلیغ و تعریف میکنی .لااقل یه درصد فکر ما طرفدارات که از ایرانسل دل خوشی نداریم باش.قربونت برم تو وضعیت قیمتهاش را ببین چقدر گرونه.بسته های اینترنتی اش هم که …..واقعا گیگش گرونه
با وجود بسیاری محدودیتها بررسی علمی خیلی خوبی انجام دادید از خواندن مطالب لذت بردم. سرافراز و پاینده باشید.
امیدواریم بررسی های علمی بیشتر و خارج از تعصب کاربران در سایر زمینه ها هم اجرا گردد.
ایرانسل بعضی جاها سرعت اینترنتش عالیه. بعضی جاها اصلا خوب نیست. مثلا من تو ایستگاه مترو اصلا نمیتونم استفاده کنم. تو اکباتان افتضاحه اینترنتش و …
بعلاوه بسیار دزدی می کنه! من بسته ۳ ماهه خریدم با چ قیمتی… یه ۲تومن هم خریدم هرازگاهی خواستم تلفن بزنم، هنوز یه اسمس ندادم پیام میاد شارژت رو به اتمامه. این اتفاق بیش از ۱۰بار افتاد ندیده گرفتم یا یادم رفت. دفعه اخر زنگ زدم شرکتش، پشتیبان میگه اسمس تبلیغاتی فعاله. میگم خب مگه من خواستم؟ من نخونده پاک میکنم. میگه دیفالته. دیفالتشون اینه که بدون اطلاع ما هی ۵تومن ۵ تومن از حساب ما بره بلااستفاده که هی پیام بده اهنگ پیشواز. جدیدا که تلفن میزنن اهنگ پیشواز بخر یا یه مدل پیام میاد رو گوشی لغو میکنی ارور میده باید حتما تایید کنی که پول کم بشه. این اسمی غیر از دزدی داره؟؟؟؟؟؟؟
سلام ایرانسل خیلی برای دانلود خوبه دو تومان پنج گیگ یک هفته شیش صبح تا دوازده ظهر.
شما چجوری با ۲تومن ۵گیگ گرفتی؟ من ۲۸۰۰۰تومن میخرم
شما میتونی با استفاده از نرم افزار my irancell بسته هفتگی ۲۰۰۰ تومانی ۵ گیگ رو بخری و ۶صبح تا ۱۲ ظهر استفاده کنید
من خودم فیلم سینمایی دانلود کردم ۲گیگابایت تقریبا ۴۵دقیقه طول کشید سرعت دانلود هم۶۰۰ کیلوبیت
رایتل سرعتشو اقشاری کرده ینی باید یه شرایط خاصی داشته باشی که توو سایتش گفته که سرعت فوق العاده بهت میده ولی حیف گرونه
پاسخ به مهیا
شما میتونی با استفاده از نرم افزار my irancell بسته هفتگی ۲۰۰۰ تومانی ۵ گیگ رو بخری و ۶صبح تا ۱۲ ظهر استفاده کنید
من خودم فیلم سینمایی دانلود کردم ۲گیگابایت تقریبا ۴۵دقیقه طول کشید سرعت دانلود هم۶۰۰ کیلوبیت
رایتل سرعتشو اقشاری کرده ینی باید یه شرایط خاصی داشته باشی که توو سایتش گفته که سرعت فوق العاده بهت میده ولی حیف گرونه
اززحماتتون بابت این گزارش مفید و ارزشمند تشکر میکنم ، فکر نمیکردم همچین تستهایی از طرف بخش خصوصی و مستقل در ایران انجام بشه .به هر حال شرط اول بهبود و افزایش کیفیت مطالبه و شرط اول مطالبه گری اطلاعات و آگاهی کافیه که متاسفانه در ایران در ابعاد مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و تکنولوژی سعی میشه تا مردم در غفلت و بی خبری و سردرگمی به سر ببرن و همواره با شفافیت و اطلاع رسانی مقابله میشه و اوضاع مغشوش و بی نظم و سامان نگه داشته میشه تا روشنگری اتفاق نیفته و از این وضعیت حداکثر سود و منفعت نصیب یه عده بشه.
سلام
من با هر ۳اپراتور کار کردم
و استنباطم این بوده ک
همراه اول تو ی سری جاها برای اینترنتش اصلا خوب نبوده و نمیتونستم حتا ی پی ام ارسال کنم
رایتل همه جارو پوشش نمیده ولی در اون نقاطی ک پوشش میده ب بهترین وجه کارایی داره
ایرانسل همه جا برای اینترنت کارایی داره ولی با سرعت متوسط
ایرانسل از لحاظ اس و زنگ مقرون ب مصرفه تره چون بیشتریا ایرانسل دارن
و رایتل برای زنگ و اس گرون تر درمیاد
همراهم ب همین صورت
و در جاهایی ک یکم از سطح زمین پایین تره ی سری جاها همراه انتن میده و ی سری جاها ایرانسل ولی باز تعداد جاهایی ک ایرانسل بیشتر انتن میده نسبت ب همراه زیاد تره
بنابراین هرکدومشون ب تنهایی کامل نیس و مکمل همدیگه هستند
بنظر من بهتره از ی سیم کارت رایتل برای اینترنت و ایرانسل برای زنگ و اس و درجاهایی ک رایتل اینترنت و پوشش نمیده استفاده شود
از نظرم بهترین کار خرید یک گوشی هوشمند دو سیم کارتست و استفاده سیم کارت همراه اول برای مکالمه نامحدود و استفاده سیم کارت رایتل برای اینترنت.
من خودم توی خونه از اینترنت ۱مگ شاتل استفاده میکنم و بابتش ماهی فقط ۳۰/۵ هزارتومان(با احتساب مالیات) میدم..برای مکالمه همراه اول هم یک بسته نامحدود درون شبکه(شامل تمامی تلفن های ثابت(کل استان ها) و تمامی همراه اولی ها) به قیمت ۱۲ هزارتومان(بامالیات) ماهی میخرم که ۷۲۰ دقیقه سقف مکالمه داره (میشه دقیقه ای فقط ۱۶/۶ تومان!!)….برای اینترنت همراه هم (که خیلی نیازه توی دنیای امروزی و ترافیک ها) از رایتل استفاده میکنم بسته فوق العاده معروف و موفق ۳+۳ رایتل که فقط ۱۵ هزارتومانه(۱۶/۳۵ با مالیات) ماهانه، ۳گیگ شبانه روزی و ۳گیگ ساعت ۲ الی ۸ بامداد.
مهمترین مزیت رایتل اینه که ۲جی نداره و برای همین که ۳G BASED محسوب میشه در بدترین حالت هم شما اینرنت پرسرعت دریافت میکنید اما در مورد دو اپراتور دیگه چون ۲G based هستند اگر در نقطه ای شما ۱۰ درصد پوشش ۳جی هم داشته باشه ولی ۲جی آنتن قوی تر باشه گوشی شما به ۲جی متاسفانه وصل خواهد شد و این یعنی بجای سرعت ۲ الی ۲۰ مگابیت بر ثانیه سرعت دو دهم مگابیت بر ثانیه دریافت کردن یا همون معادل عدم دسترسی به اینترنت!!…ضمن اینکه همین موضوع سبب میشه رایتل نهایتا بین ۲تا فناوری سوئیچ کنه یعنی ۴جی و ۳جی اما دو اپراتور دیگه باید دائما بین ۳فناوری یعنی ۲ تا ۴ جی سوئیچ کنند همین سبب میشه زودتر باتری موبایل تموم بشه و همچنین سرعت نت هم بیاد پایین وقتی به ۲جی وصل میشه (نماد ایی)…همچنین چون رایتل کمترین کاربر رو نسبت به دواپراتور دیگه داره درنتیجه واقعا داره سعی میکنه رضایت مشتری رو بدست بیاره و ترابردپذیری رایگان رایتل بهترین فرصت برای نیازمندان به اینترنت همراه و بروز بودنه.
از نظرم:
بهترین اینترنت ثابت(ADSL) :شاتل
بهترین اپراتور برای اینترنت همراه پرسرعت “پایدار”:رایتل
بهترین اپراتور برای اینترنت پرسرعت در برخی نقاط(غیرپایدار):ایرانسل
بهترین اپراتور برای مکالمه (محدود و نامحدود): همراه اول.
البته اضافه کنم منظورم از سرعت ۱مگابیت بر ثانیه شاتل اینترنت “”نامحدود”” بود…و انصافا میشه با سرعت ۱۴۴ کیلوبایت بر ثانیه (معادل ۱/۱ مگابیت بر ثانیه) حداقل ۳۰ گیگ دانلود کرد با ماهی فقط ۳۰ تومن.
برای تهران هیچی مثل ایرانسل نیست من صبحا با سرعت ۲ مگ هم دانلود کردم هزینش هم ۱۴ تومن ۳ گیگ ۱ ماه و ۳ هزار تومان ۵ گیگ ساعات ۶ صبح تا ۱۲ ظهر
من خودم ایرانسل اعتباری دارم و خدایش ازش راضی بودم و میخوام اگه بشه دائمی بگیرم ولی هنوز شک دارم چی بگیرم برای من فقط سرعت اینترنت سیم کارت مهمه حالا به نظرتون چی کار کنم ؟
فقط رایتل برا اینترنت
همون ایرانسل خوبه
آقا حالا چی شد ؟ همراه اول یا ایرانسل؟
سلام..والا من که همراه اول دارم سرعتشم انصافا خوبه Hپلاس هست ولی در اکثر نقاط دور انتن ضعیفی داره و حتی اصلا امکان تماس هم نیست اما ایرانسل هم انتن دهی خوبی داره هم نت عالی…
هیچکدوم .فقط شاتل .
ارزومه شاتل داشته باشم
فقط همراه اول
سلام دوستان. قبل از اینکه ایرانسل بیاد رو یادتون رفته. همین همراه اول یه سیمکارت رو یک میلیون میداد. حالا با پنج تومن سیمکارت میده. حرومشون بشه اون همه پولی که از مردم چاپیدن . ما مردم هم که حافظه هامون ضعیف. بازم میایم کلی از همراه اول تعریف و تمجید میکنیم. مطمننا اگه ایرانسل نمیومد ما همچنان باید یک تومن صرف خرید یه تیکه سیمکارت میکردیم. خداییش باید این همراه اول رو تحریم کنیم. من که مدتهاست دیگه باهاش خداحافظی کردم.
سلام خسته نباشید من ایرانسل دارم انتن گوشیم ضعیف است چه کار کنم ممنون میشم لطف کنید راهنمایی کنید با تشکر حسنا
من سیم کارت 4G ایرانسل دارم که داخل مودم خود ایرانسل گذاشتم، و محل ما پاسداران هم هست که مثلا جزو مناطق سبز ایرانسل هست و باید خوب باشه اما واقعا به معنای واقعی کلمه تو این منطقه افتضاحه همش قطع و وصل میشه بدرد هیچ کاری نمیخوره به ساپورتشون هم میگی یه شماره پیگیری درست میکنن دیگه هیچی، واقعا پشیمونم،
تحقیقتون خوب بود و من بیشتر نظرات رو خوندم باید بگم هم ایرانسل خوبه هم همراه اول چون به صرفه تره اگه میخواین هرجایی هستین انتن و اینترنت داشته باشین از ایرانسل استفاده کنین اگه اینترنت خوب همراه اول رو میخواین باید از انتن دهی بدش چشم پوشی کنین اگه فقط اینترنت پر سرعت میخواین اونم تو بعضی نقاط با صرف هزینه زیاد رایتل بخرین
ایرانسل جدیدا شارژ های منو می خوره. خودش واس خودش اهنگ پیشواز فعال می کنه
سلام من سیم کارتم ایرانسل هست ولی بعضی جا ها تو ساعات اوج مصرف سرعت اینترنتم میاد پایین میخوام غدونم رایتل هم این مشکل را داره یا نه؟؟؟
دوستان من هر سه خطو دارم بیشتر بیشتر از یک ساله که با هرسه تا خط دارم تو اینتر نت متصل میشمم و هر سه تاشو به خاطره رفتو امدم تو 4شهرمازندران تهران ساوه همدان امتحان کردم. وبیشتر اونی که نظرمو جلب کرده و هیچ تاخیری نداشته رایتل بوده ایرانسل هم. خوبه ولی خیلی قعطی داره وهمراه اول هم بسته که میزنی اونم نیترو ادمو خون به جگر میکنه اصلان تعطیله تعطیله اولو آخر برایه اینترنت از رایتل استفاده کنید پشیمون نمیشد باهاش سه تا بسته 6گیگو تو 32ساعت استفاده کردم
سلام اینترنت ایرانسل از همه بهتره چون اینترنت نسل 4رو در اختیار ما میده ودر بیشتر نقاط ایران سرعت اون H+هست
دمتون گولی خیلی عالیییییییییییییییییییییییی بود
ایرانسل فقط دنبال منافع خودشه ک چجوری مردمو تلکه کنه مطمن باش ارزان بودن بعضی طرحاش حکمتی داره مطمنا از جای دیگه تلافی میکنه
سلام.فقط وفقط آی سیم ایرانسل بهترین اپراتور همراه اول وقتی بهش پیامک میفرستی یه دقیقه طول میکشه تحویل بده بهش خیلی مزخرفه همراه اول
همراه اول پوشش خوبی نداره. رایتل 4G هم داره
همراه اول و رایتل رو داشتم. گول 1000-2000 تومن قیمت همراه اول رو نخورید خارج بسته حساب کرده و یه دفعه 340000 زده تو فیش موبایلم با کیفیت پایینتر. آخر نامردی.
فقط رایتل .بسته 3+3 گیگش عالی است. دمشون گرم
فقط همراه اول سرعت نتش عالیهبسته هاش هم ارزان ولی ایرانسل انتن نمیده سرعت نتش هم خوب نیست همراه اول در کوه هم انتن میده ولی ایرانسل نمیده زدنده باد همراه اول هیچ کس تنها نیست همراه اول
بنده تشکر میکنم از جناب اقای ایمان عزیزی و همچنین از نظرات ضد و نقیضی که دوستان در مورد اپراتورهای کشورمون فرستادن. فک میکنم اون چیزی رو که میخواستم به دست اوردم ….. خواستم عید رو به همتون تبریک بگم انشالله سالی پر برکت و سرشار از خوشی و میمنت داشته باشین.
ایرانسل دزده
توی بالاشهرهمه اپراتوراتوپایین شهرایرانسل ورایتل پوشش خوبی داره
بچه ها من واقعا از همه تون بابت نظراتون و بابت این تحقیق وافعا خیلی خیلی ممنونم . جواب سوالامو خیلی خوب داد . الانم که میخواستم بغیر از سیم کارت ایرانسلم یه سیم دیگه بخرم باتوجه به نظرای دوستان همراه اول خواهم خرید. ازتون ممنون.
سلام به همگی:
من هم رایتل دارم و هم ایرانسل به نظر من رایتل خیلی بهتر از ایرانسله 3g ایرانسل بعضی وقتا خوبه بعضی وقتا انقد پینگش میره بالا که یه صفحه وب هم باز نمیکنه.اما من با سیمکارت رایتل بازی وارکرافت و کانتر را آنلاین بازی میکنم واقعا ازش راضی ام.از لحاظ قیمت اینترنت من یک بسته 3GBروزانه+ 3GB شبانه رایتل رو 15 هزارتمن میگیرم درصورتی که بسته 2.5GBایرانسل 13.500 هست خودتون قیمتشو محاسبه کنید.اصلا نمیشه با ایرانسل کلیپای توی تلگرام را دانلود کرد ولی با رایتل خیلی خیلی سریعتر دانلود میشن.والا در مورد آپلود ایرانسل واقعا افتضاح است وقابل قیاس نیست.برا کسایی که کار حرفه ای با اینترنت دارن تست کنن ببینن راس میگم یا نه.
سلام . من هم از رایتل و همرا اول راضی ام ولی ایرانسل نه خیلی مزخرفه اصلا به هیچ وجه. دیگه حتی یه بار دیگه حاضر نیستم ایرانسل رو تجربه کنم .
سلام من از رایتل وهمراه اول راضیم.انتن دهی همراه اول حرف نداره.
من همراه اول دارم بد نیست نه میشه گفت عالیه نه میشه گفت ضعیفه فکر کنم میانگین هزینه و سرعتش به نسبت ایرانسل و رایتل بهتر باشه بازم میگه به نسبت
فقط همراه اول ایرانسل در برابر همراه اول هیچه
سلام ببخشید تا اونجا که من فهمیدم ایرانسل افتضاحه:(
رایتل سرعتش خوبه ولی بسته هاش گرونه و پوشش درست و حسابی نداره !
وهمراه اول هم همه چیش عالی بقیر از سرعت اینترنتش!
خواهر ودختر خالم من از همراه اول خیلی راضی هستن و میگن عالی !و از طرفی اینترنت نداره
رایتل اینترنت داره ولی بقیه رو نداره و ارز نظر سیم کارت نسبت به همراه اول ارزونتره
حالا بنظرتئن کدومو بخرم ؟
کی گفته بسته هاش گرونه؟از ایرانسل ارزون تره. سرعتشم عالیه من که تو حالت عادی سرعت زیر۵۰۰از رایتل ندیدم.کدوم اپراتور ۶گیگ با قیمت۱۵هزار ارائه میده؟هرکی میگه رایتل بدرد نخوره حتما امتحان نکرده.رایتل از همه بهتره.امتحان کن تا بفهمی چی میگم.
سلام دوستان عزیز وقتتون بخیر فقط و فقط ایرانسل علکیم ذهن خودتون را درگیر نکند فقط ایرانسل موفق و پیروز باشی.
درسته همراه اول سرعت اینترنتش از لحاظ انتن دهی کم است ولی در جاده و سفر پوشش شبکه اش بی نظیره ان شاالله بزودی سرعت اینترنتشم بره بالا فقط همراه اول