کمپانی جنرال الکتریک، مشغول آماده‌سازی بزرگ‌ترین موتور جت جهان برای پرواز است

موتور جت GE9X در اواخر سال جاری، طی پرواز آزمایشی یک فروند هواپیمای بوئینگ 400-747، به آسمان خواهد رفت.

موتور GE9X کمپانی جنرال‌ الکتریک، با یک فن کامپوزیت که قطری بیش از 11 فوت دارد و در داخل یک محفظه 14.5 فوتی قرار گرفته است، بزرگ‌ترین موتور جت در جهان به‌شمار می‌آید. این موتور که برای قدرت بخشیدن به طیف گسترده‌ای از هواپیماهای غول‌پیکر و جدید بوئینگ 777X مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اکنون فرآیند توسعه خود را طی می‌کند. جنرال‌ الکتریک، موتور GE9X را در تمام مدت شبانه‌روز و در کلیه نقاط جهان، تست کرده است و از این‌رو موتور مذکور، وارد مراحل نهایی اخذ گواهی FAA از سازمان هوانوردی فدرال شده است. اکنون کمپانی GE در حال آماده شدن برای مرحله بعدی یعنی پرواز است.

براساس گزارشی از سوی موسسه Aviation Week، اخیرا موتور GE9X در جایگاه شماره 2 بر روی بال سمت چپ هواپیمای آزمایشی 400-747 شرکت GE قرار گرفته است. اگرچه GE9X در موتورهای دوقلوی هواپیماهای 777 مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اما تست آن‌ها بر روی یک هواپیمای 747 با 4 موتور، به کمپانی GE امکان می‌دهد تا موتور GE9X خود را در کنار موتورهای تثبیت شده CF6-80C2s، ارزیابی نماید. موتورهایی که با کارایی بالای خود، شناخته شده‌اند و برای کنترل انواع مختلف هواپیماها، به‌کار گرفته می‌شوند.

کمپانی GE، تصویری از یک موتور GE9X که بر روی یک هواپیمای 747 مونتاژ شده را منتشر کرد. شما به وضوح می‌توانید ببینید که چگونه تولیدکننده موتور، ناچار است آن‌را به سمت جلو و کمی بالاتر از لبه جلویی بال هواپیما جابه‌جا کند تا بتواند این موتور توربوفن، با راندمان فوق‌العاده بالا را در ارتفاع کافی از سطح زمین قرار دهد. موتورGE9X، با یک ستون سفارشی 19 فوتی تطبیق‌دهنده، حمایت می‌شود تا زاویه موتور بر روی هواپیمای آزمایشی را تا 5 درجه بیش‌تر از 3 موتور دیگر، تنظیم نماید. حتی پس از این کار هم، موتور غول‌پیکر GE9X در حدود 1.5 فوت تا سطح زمین فاصله دارد.

GE می‌گوید که ارتفاع موتور GE9X از سطح زمین، بیش‌تر در عملیات‌های زمینی غیر از بلند شدن و فرود آمدن، نگران‌کننده است. دقیقا مشابه با تست موتور GE90 که در نسخه‌های قبلی هواپیمای 777 مورد استفاده قرار گرفته بود، انتظار می‌رود که بال‌های هواپیما طی فرآیند فرود به سمت بالا حرکت کنند تا به حد قابل توجهی، امکان فرود ایمن را برای هر هواپیمای مجهز به موتور GE9X فراهم نمایند.

همچنین کمپانی GE نسبت به حذف بست‌های 6 فوتی بال‌های هواپیمای 400-747 اقدام کرده است تا طول بال‌های هواپیما را به کمی بیش‌تر از 195 فوت، کاهش دهد و مقاومت بال‌ها برای تحمل وزن موتور غول‌پیکر GE9X، افزایش پیدا کند. موتور مونتاژ شده بر روی هواپیمای آزمایشی 747، چهارمین نمونه از این برنامه است. شرکت جنرال‌ الکتریک قصد فروش 2 موتور به شرکت بوئینگ را دارد تا در سال آینده و در اولین هواپیمای 777X، مورد استفاده قرار گیرند. بوئینگ نیز امیدوار است که در اوایل سال 2019، پرواز آزمایشی پرنده 9-777 که اولین هواپیما از پروژه 777X است، اجرا شود.

مدل ابتدایی موتور GE9X که با عنوان اولین موتور آزمایشی (FETT) شناخته می‌شود، برای اولین‌بار در ماه مارس سال 2016 به‌کار گرفته شد. هم‌اکنون از این موتور در وینیپگ کانادا و جهت آماده‌سازی فرآیند تست هوانوردی کمپانی GE در شرایط یخبندان، استفاده می‌شود. برای تست موتور GE9X آینده که دومین موتور از این پروژه محسوب می‌شود، این محصول برای تست بلوکی 150 ساعته و رسمی سازمان هوانوردی فدرال در سال 2018، آماده شده است. این تست، یک ارزیابی عملکردی قوی است که در آن بایستی، موتور GE9X کمپانی GE، شرایط خط قرمز سه‌گانه شامل حداکثر سرعت فن، حداکثر سرعت هسته و حداکثر دمای اگزوز را ارضا کند. یک موتور سوم نیز در مرکز ارزیابی شرکت GE، مستقر در شهر پیبل ایالت اوهایو، تحت آزمایش جریان باد مخالف قرار می‌گیرد.

در آینده‌ای نه‌چندان دور، موتور GE9X، رسما به بزرگ‌ترین موتور جت که تا به حال موفق به پرواز شده است، تبدیل خواهد شد.