در سالهای اخیر فناوریهای پیشرفته در دنیای مد و صنعت فشن جایگاه ویژهای را به خود اختصاص دادهاند. در حقیقت باید اعتراف کرد حضور چشمگیر فناوریهای روز در تمام صنایع از تولید مصالح ساختمانی گرفته تا نقطه عطف آن در تجارت الکترونیک به یک موهبت بزرگ تبدیل شده و توانسته است طی دو دهه اخیر سبک جدیدی در خرید و فروش محصولات ایجاد نماید و رونقی فوقالعاده به بازار فروش تولیدات شرکتهای مختلف دنیا بدهد.
در تمام بخشهای صنعت، فناوریهای انقلابی با ایجاد فضای کاری خلاق و دورنمایی روشن در نحوه کار شرکتها، استفاده هوشمندانه از تجزیه و تحلیلهای بازار، به کارگیری هوش مصنوعی، فناوریهای مجازیسازی و غیره، توانستهاند بسیاری از فرایندهای سخت و پیچیده را به اموری ساده و کارآمد تبدیل نمایند. اکنون با توجه به گسترش این فناوریها، در چند سال اخیر ورود گسترده آنها به عرصه خردهفروشی افزایش معناداری داشته است و رشد و پذیرش آن در بخش خردهفروشی صنعت مد سبب باز شدن دریچه جدید و جذابی در این دنیای شیک و همیشه بهروز شده است. خب با این مقدمه کوتاه ببینیم کدام یک از فناوریهای جدید بیشترین تاثیر را بر دنیا مد داشته است.
اینترنت اشیا (IoT)
یکی از بزرگترین فرصتها برای بخش خردهفروشی در صنعت، معرفی اینترنت اشیا بوده است. این فناوری به ما امکان برقراری ارتباط ما با اشیا معمولی اطرافمان را با کمک اینترنت میدهد. این فناوری در دنیای مد به معنای ظهور عصر جدید و تغییرات گستردهای در روانشناسی ارتباطات بین انسان و اشیای اطرافش است. مسئلهای که از نظر متخصصان و طراحان صنعت مد بسیار حایز اهمیت بوده و ارتباط آنچه طراحی میشود با اطراف و تاثیراتش بر آنها را به یکی از جنبهها اصلی دنیای مد تبدیل کرده است.
اخیرا نیز طی گزارشی تحقیقی در مورد چشمانداز آینده خرده فروشی و تولیدکنندگان کوچک در دنیا مشخص شد که بیش از هفتاد درصد سیاستمداران در این زمینه با استفاده از اینترنت اشیا برای بهبود بازار فروش موافق هستند. کالاهایی مانند پوشاک قابلیت عرضه دیجیتالی دارند و به راحتی میتوان ارتباط بین تولیدکنندگان کوچک، محصولاتشان و مشتریان را از طریق اینترنت برقرار گردد. برای مثال شلوار مخصوص یوگای برند NADI X که به دلیل مجهز بودن به سنسورهای ایجاد کننده لرزش قادر است با کاربر خود ارتباط برقرار کرده و نحوه حرکات مختلف یوگا را به آنها آموزش دهد.
از طرف دیگر پوشاک دارای اینترنت اشیا با جمعآوری اطلاعات مختلف کاربر در رابطه با نحوه استفاده از آن و ارسال این دادهها برای تولیدکنندگان کوچک، نیازها و نگرانیهای مشتریان را به آنها انتقال داده تا با ایجاد یک تجربه شخصی منحصر به فرد و تجزیه و تحلیل این دادهها در شرکتهای تولیدی، نیازهای کاربران مرتفع گردد و محصولات جدید با بهبودها و کارایی بالاتر ساخته و عرضه گردد.
هوش مصنوعی (AI)
دادههای استراتژیک یا Big Data اصطلاحی است که در بیشتر صنایع دنیای کسبوکار فراگیر شده است و بهطبع دنیای مد نیز با آن غریبه نیست و تولیدکنندگان خردهپا از این اطلاعات برای جهش از دنیای صنعتی به دنیای دیجیتال و به کارگیری فناوریهای رباتیک و دنیای ماشینی به نفع خود استفاده میکنند.
در حال حاضر شبکههای اجتماعی بر جهان وب حکومت میکنند و ذهن و روان و سلیقه مشتریان را شکل میدهند و با گسترش دادن ترندها و مدهای روز، مسیر حرکت دنیای مد را مشخص میسازند. اما چیزی که بیشتر کاربران به آن دقت ندارند این است که برندهای مختلف به استفاده از یک منبع طلایی از اطلاعات در پس پرده این ترندسازیها هستند و سعی میکنند تا حد ممکن شکاف بین میزان محصول تولید شده و میزان محصول خریداری شده را کم کنند. به عبارت سادهتر تنها با درک خواستهها و تغییر سلیقهها سعی میکنند تا جایی که امکان دارد محصولات تولیدی بیشتری را بفروش برسانند.
اما این کار به همین سادگی نیز نیست و برای دستیافتن به این هدف و توانایی تغییر ذائقه مشتریان و اعمال خواستهها و ایجاد نیاز در بازار به منظور فروش محصولات خود، تنها استفاده از تجزیه و تحلیل سنتی و جمعآوری دستی دادهها پاسخگو نخواهد بود. در اینجاست که خردهفروشان دست به دامن فناوریهای روز شدهاند و از هوش مصنوعی کمک گرفتهاند. هوش مصنوعی آنها را در جمعآوری، سازماندهی، تجزیه و تحلیل و مرتبسازی دادهها در دستههای مربوطه یاری میدهد. این همکاری فقط به همین جا نیز ختم نمیشود و هوش مصنوعی حتی امکان پیشبینی آینده بازار و درک نیاز مشتریان، سلیقه کاربران و آنچه که مردم به دنبال آن هستند را نیز دارد.
مثال جالبی از استفاده هوش مصنوعی در دنیا مد را میتوان در اپلیکیشن اسکرینشاپ (Screenshop) مشاهده نمود که به درخواست و مدیریت یکی از سلبریتیهای مشهور دنیای مد تولید شده است. این اپلیکیشن با استفاده از هوش مصنوعی در تشخیص تصاویر سبب سادهتر شدن به کارگیری مد در زندگی افراد علاقهمند به مد گشته است.
برای استفاده از این اپلیکیشن، کاربر به سادگی با گرفتن یک عکس یا حتی اسکرینشات از یک نمونه، یا هر چیزی که در جایی مشاهده کرده است، میتواند به جستجو در مورد آن و موارد مشابه بپردازد و به راحتی قیمت و اطلاعات دقیقی در مورد آن سوژه را بیابد و اقدام به خرید نماید. در حقیقت این فروشگاه مد همراه به کاربران امکان خرید محصولات دلخواه با قیمتهای رقابتی را میدهد. نکته مهم این اپلیکیشن احساس رضایت کاربر و سادگی استفاده از آن به لطف به کارگیری هوش مصنوعی است.
تجارت موبایلی (Mobile commerce)
امروزه با وجود گوشیهای هوشمند، دسترسی به اینترنت برای بررسی و یافتن هر چیزی در هر مکان و زمانی امکانپذیر است. اپلیکیشنهای متنوع و قدرتمند رسانههای اجتماعی، پول، ارز و کیفهای دیجیتالی و برنامههای ارتباطی و اپلیکیشنهای پیامرسان جدید، سبب شده است که گوشیهای هوشمند نه تنها زندگی ما را دچار تحولی بزرگ کنند، بلکه بتوانند از هم اکنون در مسیر متصل نمودن تک تک کاربران به دنیای تجارت و کسبوکار گامهای بزرگی بردارند.
به علاوه امروزه روشهای شیکتر و جذابتری از خرید موبایلی به دنیا معرفی شده است. تقریبا تمام کاربران دنیا مجهز به گوشیهای هوشمند هستند که نه تنها آنها را قادر به خرید آنلاین مینماید بلکه امکان پرداخت آسان نیز فراهم آورده است. تجربه لذتبخش استفاده از کیفهای دیجیتال با کمک اپلیکیشنهایی مانند Apple Pay و Android Pay یا همان Google Pay در دسترس است. در حقیقت شرکت فناوری پرداخت الکترونیکی Big Commerce، دریافتهاند که دو سوم افراد متولد هزاره سوم (افراد متولد سال 2000 به این طرف) ترجیح میدهند به جای رفتن به فروشگاههای واقعی، از طریق خرید آنلاین محصولات مورد نیازشان را خریداری نمایند.
این روش ساده سبب شده است تنها با چند کلیک ساده، محصول را انتخاب و پولش را پرداخته و محصول را در محل تحویل بگیرید. برای مثال نحوه خرید اینستاگرام را در نظر بگیرید. در حال حاضر مشتریان میتوانند از تجربه خرید دیجیتالی از یک شبکه اجتماعی موبایلی لذت ببرند. تنها با استفاده از کلیک بر روی کالا مورد علاقه و منتقل شدن به صفحه مشاهده کالا و خرید محصول، که به طور موثری سبب کاهش زمان جستجو میشود. تجار و کاسبان میتوانند با فراهم آوردن این شرایط جذاب و ساده برای مشتریان خود راهی ساده را برای کشف و دیده شدن محصولاتشان و عرضه و فروش و تحویل مستقیم آن به دست مشتریان دست به نقد ایجاد کنند.
واقعیت افزوده و واقعیت مجازی (AR / VR)
فناوریهای موبایلی و تجارت الکترونیک اولین بسترها را برای برای شروع موج تغییرات در صنعت مد فراهم آورده بودند. ولی اکنون ما میتوانیم از فرصتهای جدیدی که به واسطه فناوریهای جدیدتری از دنیا آینده، برای خردهفروشان و تولیدکنندگان کوچک ایجاد شده است، لذت ببریم. فناوری واقعیت مجازی هدیه مهندسان عصر جدید به دنیای صنعت است.
این روزها مشتریان میتوانند با گوشیهای هوشمند خود با جستجو در میان کالاهای گوناگون و یک کلیک به راحتی محصول مورد نیاز خود را بخرند. اما همیشه آنچه که به صورت آنلاین انتخاب و خریداری شده است با آنچه که به دست مشتری رسیده مطابقت نداشته و بسیاری از شرکتها با شکایاتی از سوی مشتریان خود مواجه شدهاند که آنچه را از فروشگاه آنلاین دیده و سفارش دادهاند با کالای ارسال شده متفاوت است. پس باید اعتراف کرد تنها با تکیه بر چند عکس ساده نمیتوان به سادگی تمامی انتظارات را برآورده نمود.
اما با ورود فناوری واقعیت مجازی به این عرصه این مشکل نیز در حال رفع شدن است و ادغام دنیا واقعی و فروشگاههای آنلاین معادلات بازی را به نفع فروش آنلاین و تجارت الکترونیک تغییر میدهد. برای مثال آواتارها در حال تبدیل شدن به یک حرکت بزرگ در دنیا مد هستند. برنامههایی مانند Dressing Room با استفاده از فناوری واقعیت افزوده این امکان را برای خریداران فراهم آورده است که بتوانند در هنگام خرید با تغییرات بر روی یک آواتار، اندازهگیری و بررسی دقیق بر روی لباس انتخابی خود داشته باشند و پیش از سفارش و پرداخت جنس، از مناسب بودن آن اطمینان حاصل کنند.
در حقیقت مشتریان میتوانند محصول مورد علاقه خود را قبل از خرید به صورت فیزیکی مشاهده نمایند و یا در فضای تعیین شده برای این منظور، تست نمایند. این پلتفرمها، سبب بهبود تجربه خرید آنلاین شدهاند. آواتارها و پلتفرمهای مجازی ارتباط صمیمیتر و کارآمدتری با مشتریان ایجاد میکنند و میتوان امیدوار بود آنها را به مشتریانی وفادار و دائمی تبدیل نمایند.
به علاوه با گذشت زمان این سیستمها میتوانند سبب افزایش ارزش افزوده خردهفروشان و تولیدکنندگان کوچک شود زیرا با ایجاد یک ارتباط طولانی و منظمتر بین برندها با مشتریان و جمعآوری اطلاعات ارزشمند و بهروز مشتریان واقعی، شرکت را در بهبود محصولات و رفع مشکلات احتمالی و نزدیکشدن به خواست و سلیقه مشتریان و ایجاد یک تجربه شخصی و منحصر به فرد برای کاربرانش یاری دهد.
در پایان میتوان اینطور گفت که دیجیتالی سازی به طور کامل در صنعت مد جا افتاده و تکامل یافته است. معرفی فناوریهای جدید اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و افزوده و مشتریان موبایلی که انتظار یک تجربه جذابتر و شخصیتر را دارند، سبب موفقیت در طرح کسبوکار آنلاین و پاسخگویی کامل به نیازها و نگرانیهای آنها شده است.
تحول در دنیای دیجیتال نیز همواره با شگفتیهای بسیاری همراه است ولی قطعا ما میتوانیم انتظار بهبود و معرفی نوآوریهای جدید را داشته باشیم. بنابراین خرده فروشان و صاحبان مشاغل کوچک باید آغوش خود را بر روی فناوریهای تازه بگشایند و از منافع سرشاری که برایشان خواهد داشت، استفاده نمایند زیرا هر لحظه ما باید چشم به راه فناوریهای جدیدتر باشیم.