با نگاهی به رویدادهای برگزار شده توسط اپل طی سالیان گذشته، چگونگی رشد معنادار تمرکز کمپانی بر مقوله دوربین اسمارتفونها بهوضوح مشخص خواهد شد. چندی پیش شرکت اپل از 3 مدل جدید آیفون با اسامی آیفون Xs و Xs مکس بهعنوان محصولاتی ممتاز و آیفون Xr بهعنوان هندستی با قیمت مقرونبهصرفهتر رونمایی کرد. آیفون Xr مجهز به یک دوربین منفرد در بخش پشتی دستگاه است؛ بدان معنا که این هندست فاقد تکنولوژی روز در زمینه دوربین بوده و در عوض بر روی گوشیهای آیفون Xs و Xs مکس متمرکز خواهیم شد. اپل نیز در سخنرانی اصلی خود چنین رویهای را دنبال کرد.
بر روی کاغذ، دوربینهای مدلهای جدید آیفون Xs با نمونه موجود در هندست سال گذشته یعنی آیفون X تفاوت چندانی ندارند. در حقیقت هنگامیکه منحصرا به بررسی مشخصات دوربین میپردازید، احتمالا با تعجب از خود خواهید پرسید که در دوربین جدید چه تغییراتی اعمال شده است. این دوربین از یک لنز با زاویه دید گسترده و گشودگی دیافراگم ثابت f/1.8 و یک لنز تلهفوتو با گشودگی دیافراگم f/2.4 بهره میگیرد؛ در حالیکه اسمارتفونهای سامسونگ گلکسی S9 و گلکسینوت 9 دارای گشودگی دیافراگم متغیر تا سقف f/1.4 هستند. این موضوع احتمالا برای برخی افراد یک دغدغه واقعی محسوب میشود؛ اما اپل در جریان رویداد معرفی آیفونهای جدید، مواردی بسیارجالب و ماژول دوربین بسیار چشمگیری را به نمایش گذاشت. بنابراین در پشت پرده دوربین آیفون Xs جدید چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است؟ در ادامه به بررسی موشکافه دانستنیهای خود تا به امروز خواهیم پرداخت.
نیمههادی، شیشه و هوش مصنوعی
اگرچه دوربینهای آیفون Xs و Xs مکس به لحاظ اپتیکی شاهد پیشرفت بزرگی نبودهاند؛ اما عکسهای تولید شده توسط آنها نتیجه بهرهمندی از سختافزار هوشمند و جدید بههمراه ترفندهای نرمافزاری است. اپل با تولید تراشه A12 بایونیک و موتور عصبی جدید خود و ارتقا چشمگیر کارآیی آنها در مقایسه با نسل قبلی به یک نقطه عطف ویژه دست یافته است. موتور عصبی تراشه A12 دارای طراحی 8 هستهای بوده و قادر به اجرای حداکثر 5 تریلیون عملیات در هر ثانیه است. برای مقایسه، موتور عصبی تراشه A11 مجهز به 2 هسته پردازشی بود و حدودا 600 میلیارد عملیات را در هر ثانیه اجرا میکرد. این موضوع نهتنها موجب ارتقاء سرعت، بهبود تجربه واقعیتافزوده و کاهش بخشی از بار پردازشی CPU خواهد شد؛ بلکه در کیفیت عکاسی آیفون Xs نیز نقش بزرگی ایفا خواهد کرد.
HDR هوشمند
تا چند سال پیش، استفاده از عکاسی HDR در اسمارتفونها با مشکل تغییر مد عکاسی (یا واگذار نمودن این تصمیمگیری به گوشی) مواجه بود و حالت HDR نیز در 2 وضعیت روشن یا خاموش قرار داشت. اما با معرفی نخستین نسل از گوشیهای پیکسل، همه چیز تغییر کرد. حالت +HDR گوگل یک ایده میانی را ارائه نمود. این روش دقیقتر و هوشمندانهتر بود و تصاویری با ظاهر طبیعیتر و محدوده دینامیکی بسیار مناسبتر را تولید میکرد. این فرمول برای اسمارتفونهای پیکسل 2 و پیکسل 2XL اصلاح شد و این هندستها به تراشههای اختصاصی ویژوال کور مجهز شدند. این تراشهها مسئولیت پردازش تصویر را برعهده داشتند. سایر تولیدکنندگان اسمارتفون نیز از این اقدام الگوبرداری کردند و اپل نیز در میان این کمپانیها قرار داشت. آیفون X بهخودیخود دارای حالت HDR بسیار قدرتمندی بود و این مشخصه در گوشیهای آیفون Xs و Xs مکس ارتقاء یافته است.
فناوری جدید HDR اپل بهمنظور بهبود چشمگیر محدوده دینامیکی عکسها بدون ایجاد ظاهری مصنوعی در آنها از قدرت فناوریهای متعددی شامل پردازنده سیگنال تصویر (ISP) ارتقایافته، CPU تقویت شده و الگوریتمهای پیشرفته بهره میگیرد. اما این تکنولوژی هنوز در ابتدای مسیر توسعه خود قرار دارد.
فناوری HDR هوشمند حتی در زمان عکسبرداری از صحنههایی با سرعت بالا نیز عملکرد مناسبی دارد
آیا یک تصویر، ارزش اجرای یک تریلیون عملیات محاسباتی را دارد؟ ثبت عکسهای HDR از سوژههای متحرک، یکی دیگر از نکاتی بود که اپل در جریان مراسم رونمایی به آن اشاره کرد. اکنون این عمل امکانپذیر شده است؛ اما بسته به سرعت حرکت اشیاء موجود در فریم، غالبا منجر به ایجاد تارشدگی حرکتی در تصاویر میشود. HDR هوشمند بهدنبال اصلاح این مشکل است. این فناوری با بهرهگیری از قدرت ISP جدید و پردازنده به شما امکان میدهد تا بدون کوچکترین وقفه در عملکرد دوربین از اشیاء متحرک عکسبرداری نمایید. با توجه به ضرورت ثبت چندین تصویر توسط دوربین دقیقا همزمان با فشردن دکمه شاتر، این مشخصه کاملا قابلتوجه است.
تراشه A12 بایونیک به دوربین اجازه میدهد تا یک بافر 4 فریمی از صحنه را ثبت نماید. بنابراین دوربین میتواند حرکت موجود در فریم را متوقف کند. سپس تراشه، فریمهای ثانویه را بهصورت همزمان ضبط خواهد کرد. اما این فریمها از سطوح نورپردازی متفاوتی برخوردار بوده و بهمنظور استخراج جزئیات از نواحی روشن و سایهها مورد استفاده قرار میگیرند. اما این همه داستان نیست. فناوری HDR هوشمند در طول این فرآیند، تصویری با زمان نورپردازی طولانی را ثبت میکند؛ بنابراین میتواند توجه ویژهای به سایهها داشته و احتمالا حتی جزئیات بیشتری را بازگردانی نماید. البته این موضوع بر اساس هر صحنه، متفاوت خواهد بود؛ اما مشخصا میتواند در صحنههایی با کنتراست بالا و نقاطی که دارای فضای بسیار روشن و سایههای عمیق هستند، مفید واقع شود.
اما پس از اجرای کلیه این اقدامات که مدت زمان زیادی طول نخواهند کشید (بهدلیل عملکرد بدونوقفه دوربین)، HDR هوشمند تمامی تصاویر را دریافت نموده و آنها را تجزیه و تحلیل میکند. سپس بهمنظور ارائه بهترین نتایج ممکن، درباره چگونگی تطبیق بهترین بخشهای مربوط به مناسبترین عکسها تصمیمگیری مینماید.
حالت پرتره بهتر
اکنون حالت پرتره، امکان تغییر عمق میدان دید پس از عکسبرداری را برای شما فراهم میکند
بوکه، حالتی کیفی ناشی از فقدان فوکوس در عکسها است. این مشخصه، کاربران حرفهای را از آماتورها متمایز میکند (یا حداقل بسیاری از مردم چنین نظری دارند). قرار دادن یک مدل بر روی میز همراه با نورپردازیهای تصادفی در پشت سر آن صرفا حایز اهمیت نیست؛ بلکه فوکوس بر روی سوژه و ارائه تصویری واضح از آن در برابر یک پسزمینه مات، تضمینکننده محبوبیت عکس در اینستاگرام است.
مهندسان اپل بهمنظور بهبود شبیهسازی خفیف عمق میدان برای گوشیهای آیفون جدید به مطالعه خصوصیات تعداد زیادی از لنزها و دوربینهای حرفهای پرداختند. در صورت صحت تصاویر رسمی ارایه شده از دوربینها میتوان گفت که این اقدام، تفکیک مناسبتر اشیاء و پردازش بسیار پیشرفتهتر تصاویر بوکه را بهدنبال داشته است.
قابلیت تنظیم عمق میدان پس از ثبت یک تصویر، مشخصه جدید دیگری است که کاربران هواوی برای سالها از آن بهرهمند شدهاند. این کار از طریق کشیدن یک نوار لغزنده انجام میشود و قرار است، فرآیند باز و بسته شدن دریچه دیافراگم موجود بر روی لنز دوربین را شبیهسازی نماید. نوار لغزنده در محدوده f/1.4 با عریضترین زاویه دید و کمترین میزان عمق میدان تا f/16 با کمترین زوایه دید و بیشترین مقدار عمق میدان، قابلتغییر خواهد بود.
اما صرفنظر از تلاش برای پردازش تصاویر بوکه به بهترین شکل ممکن، بهمنظور ارایه تون رنگهای مناسبتر پوست و مجموعا خلق تصاویری با تنظیمات بهتر و ظاهری حرفهایتر، حالت پرتره نیز شاهد پیشرفتهایی بوده است. این امر به لطف وجود فلاش پیشرفته با تون نور مناسب و ترکیب توان پردازشی ISP و CPU دستگاه تحقق یافته است و به آیفون Xs امکان میدهد تا با یکبار فشردن دکمه شاتر، بسیاری از تنظیمات و جوانب مختلف عکسهای شما را بهصورت خودکار تنظیم نماید.
مثلا بهدنبال گرفتن یک عکس پرتره از دوستان خود هستید. آنها را در داخل قاب قرار داده، دکمه شاتر را فشار میدهید و تصویر نهایی را دریافت میکنید. مسئلهای که از آن بیاطلاع هستید، این است که در فاصله زمانی 1 ثانیهای میان فشردن دکمه شاتر و مشاهده نتیجه، تراشه A12 بایونیک مشغول اجرای محاسباتی دیوانهوار است. این تراشه با استفاده از نگاشت محلی، چهره افراد را شناسایی و استخراج میکند. سپس بهمنظور اطمینان از نورپردازی یکسان در سراسر فریم از فناوری HDR هوشمند بهره میگیرد. همچنین سطح نویز تصویر را کاهش داده و تعادل رنگ سفید را تنظیم میکند. نهایتا با قرار دادن کلیه موارد مذکور در کنار یکدیگر، تصویر نهایی تولید میشود.
البته قابلیت نورپردازی پرتره مجددا به دوربین بازگشته است و اگرچه اپل به هیچگونه افزونه جدیدی برای این ویژگی خاص اشاره نکرده؛ اما این مشخصه همچنان بایستی از پیشرفتهای کلی حالت پرتره و خصوصا قابلیت سنجش عمق پیشرفته بهرهمند شود.
ارتقا عملکرد ویدیویی در شرایط نوری ضعیف
نمونههای رسمی از تصاویر پرتره آیفون Xs در شرایط نوری ضعیف
عکاسی در فضاهای کمنور برای سالیان متمادی بهعنوان یکی از بزرگترین نقاط ضعف عکاسی اسمارتفونها محسوب شده است. این قضیه اخیرا تغییر کرده است و اپل وعده داده که آیفونهای Xs و Xs مکس در زمینه عکاسی و فیلمبرداری در شرایط نوری ضعیف، عملکرد رضایتبخشی از خود نشان خواهند داد.
تراشه جدید A12 بایونیک در این حوزه نیز جولان خواهد داد. آیفون Xs به لطف بهرهمندی از موتور عصبی 8 هستهای ارتقاءیافته، در صحنههای بسیار تاریک قادر به ارایه نتایجی واضح با رنگهای دقیق و چشمنواز است.
اپل چندین عکس پرتره ثبت شده در شب را به اشتراک گذاشته است و این تصاویر با برخورداری از جرئیات فوقالعاده در سایهها کاملا خیرهکننده بهنظر میرسند. قضاوت نهایی پیرامون عملکرد این دوربین باید به زمانی پس از عرضه آیفونهای Xs و Xs مکس موکول شود؛ اما با توجه به مشاهدات موجود تا این لحظه، ظاهرا عملکرد دوربین در شرایط نوری ضعیف نسبت به آیفون X اندکی بهبود یافته است.
دوربین آیفون Xs در عوض تغییر ساختار اپتیکی، انقلابی در زمینه نرمافزار و سختافزار بهراه انداخته است
همچنین اپل وعده داده که بسیاری از این ویژگیهای چشمگیر شامل نگاشت تون رنگ، پردازش مناسبتر رنگها و ضبط استریو در زمان ثبت ویدیوها نیز قابل دسترس خواهند بود. با اینحال برخی مشخصههای پر زرق وبرق مانند بهبود محدوده دینامیکی تنها در حالت ضبط ویدیویی با نرخ 30 فریم بر ثانیه قابل استفاده هستند. خبر خوب اینکه ویژگیهای مذکور همچنان در ویدیوهای 4K نیز بهکار گرفته میشوند و در صورتیکه مایل به فیلمبرداری با نرخ فریم بالاتری هستید، میتوانید از این قابلیتها صرفنظر کرده و کماکان ویدیوهایی با رزولوشن 4K و نرخ 60 فریم بر ثانیه را ضبط نمایید.
در حال حاضر هیچگونه نمونه ویدیویی از این دوربین در دست نیست؛ اما اپل با انتشار ویدیویی با نام “Shot on iPhone”، تجربه جالبی از کار با دوربین آیفون Xs را به اشتراک گذاشته است.
با توجه به مشاهدات ما تا به این لحظه، دوربین آیفون Xs با محوریت یکی از بزرگترین ویژگیهای شاخص خود تولید شده است. در واقع از جنبه مشخصات اپتیکی، این دوربین احتمالا با مدل سال گذشته تفاوت چندانی ندارد؛ اما به لطف ترکیب سختافزار و نرمافزار قدرتمند، عملکرد دوربین بهشکل قابلملاحظهای بهبود پیدا کرده است.
تراشه جدید A12 بایونیک با موتور عصبی ارتقایافته خود قادر به اجرای میلیاردها عملیات محاسباتی در هر ثانیه است و این پدیده به اپل امکان داده تا ترفندهایی نظیر ثبت 10 تصویر با یک نوبت فشردن دکمه دوربین و یکپارچهسازی آنی آنها با یکدیگر را کنار بگذارد.
وجود دیافراگم عریضتر در دوربین اصلی با زاویه دید گسترده و دوربین تلهفوتو ثانویه، امری مطلوب قلمداد میشود؛ اما ظاهرا برای مشاهده چنین مشخصهای ناچارا بایستی 1 سال دیگر منتظر بمانیم. به هرحال در صورتیکه تصاویر نمونه منتشر شده از دوربین آیفون Xs معتبر باشند؛ آنگاه پیرامون دیافراگم و رقم مگاپیکسل هیچ دغدغهای وجود نخواهد داشت.
البته طبق روال معمول در خصوص دوربین گوشیهایهوشمند، تنها پس از مدتی کار با دستگاه موردنظر میتوان قضاوتی واقعی از عملکرد آن ارایه داد. بنابراین بهمنظور ارزیابی آیفونهای جدید، مقایسه دوربینهای آنها در انواع سناریوهای مختلف و بررسی دقیق دوربین آیفون Xs ناچارا بایستی اندکی بیشتر منتظر بمانیم.