تلفنهای هوشمند اولیه بسیار کوچک بودند. به مرور اندازه آنها بزرگ، عریض و البته باریک و نازک شدند. سپس ویژگی ناچ به آنها افزوده شد و از سال آینده (2019) قرار است قابلیت خم شدن و انعطافپذیری به آنها افزوده و در انواع شکلها و اندازهها عرضه شوند. فناوری نوظهور صفحه نمایشهای انعطافپذیر سبب شده است تا بتوان گوشیهای هوشمند منعطف ساخت.
FlexPai اولین نمونه تجاری ساخته شده است که وارد بازار خواهد شد. طبق شایعات نیز مایکروسافت سالهاست بر روی طرحی به نام Andromeda کار میکند و در حال حاضر شرکتهای بزرگی چون سامسونگ و گوگل نیز ادامه دهنده این مسیر هستند و قرار است در آینده نزدیک هندستهای منعطف خود را رونمایی کنند.
به علاوه گوگل در تلاش است تا بتواند معماری سیستم عامل اندروید را نیز انعطافپذیرتر نماید تا امکان سازگاری و ارتباط بهتر با چنین گوشیهای منعطفی فراهم شود و در هنگام سوئیچ بین حالت گوشی و تبلتی آن، عملکرد روانتر و مناسبتری را ارایه دهد. این شرکت پیش از این توانسته بود با بهینهسازی سیستم عامل کروم، اغلب اشکالات پیش رو برای چنین دستگاههایی را مرتفع سازد و اکنون نیز بیشتر اپلیکیشنهای اندرویدی سازگاری خوبی با این نمایشگرها دارند و در هنگام تغییر اندازه صفحه و چیدمان اجزای موجود در صفحه نمایش به خوبی عمل میکنند.
سامسونگ نیز همچنان مشغول بهبود وضعیت سختافزاری دستگاه خود است که فعلا به نام گلکسی Flex شناخته میشود. احتمالا این محصول به اولین هندست انعطافپذیر واقعی برای استفاده گسترده در دنیا بدل گردد و خود را برای گذراندن اولین آزمایشها به منظور سرویسدهی در شرایط واقعی آماده میکند.
گوشیهای انعطافپذیر به عنوان یک رویا و یک فناوری مفهومی بسیار هیجانانگیز هستند. از لحاظ تئوری، مردم میتوانند از گوشیهای هوشمند خود به عنوان تبلت استفاده نمایند یا تبلتهای خود را همانند گوشیهای هوشمند به کار بگیرند یا گوشیهای هوشمند غولپیکر خود را به یک هندست جمع و جورتر و کامپکت مانند تغییر دهند تا به راحتی در جیب یا کیفپول قرار بگیرد. به عنوان یک طرح مفهومی این ایده بسیار جذاب است. اما همیشه جذاببودن فناوریها در مرحله دوم اهمیت قرار میگیرند و نکته اصلی برای تجاری سازی یک فناوری، مفید و کاربردی بودن آن است.
به طور کلی هدف از ساخت این دستگاههای انعطافپذیر چند کاره شدن آنهاست. به عبارتی آنها همه فن حریف هستند. در مقابل آنها ما کامپیوترهای چند منظورهای مانند سرفیس پرو را داریم. شاید مثال بهتر برای مشخص شدن تواناییهای تبدیلی آنها، گوشیهای لومیا 950XL و گلکسیفونهای سامسونگ به همراه قابلیت Dex باشد.
بیایید کمی بیشتر در مورد کامپیوترهای قابل تبدیل و تغییر (Convertible PCs) صحبت کنیم. Convertible نزدیکترین واژه برای توصیف تواناییهای گوشیهای Foldables (انعطافپذیر) در زمان فعلی است. کامپیوترهایی که قابلیت تغییر از حالت لپتاپ به تبلت را دارند. به عبارتی نیمی از دستگاه به راحتی قابل جدا شدن، چرخیدن و تاشدن است تا به یک تبلت بدل گردد. شرکتهایی مانند اپل، مایکروسافت، گوگل و برخی دیگر دارای چنین محصولاتی هستند. سرفیس پرو 3 مایکروسافت و با کمی ارفاق آیپد پرو اپل را میتوان در این دسته طبقهبندی کرد.
دستگاههای قابل تغییر، با اینکه گام ارزشمندی در مسیر رشد و ارتقای سیستمهای کامپیوتری برداشتهاند ولی کماکان بخشی جدایی ناپذیر از همان خانواده محسوب میشوند. آنها مدتها در ویترین مغازهها دیده میشوند ولی هنوز نتوانستهاند بازار را به قبضه خود درآورند و کاربران زیادی را به سمت خود بکشند. در این رابطه لیین هوانگ، مدیر بخش تحقیقات دستگاهها و نمایشگرهای IDC، اوایل امسال گفت: محصولات قابل تبدیل و جدا شدن، به جای دویدن در حال خزیدن هستند (سرعت پیشرفت بسیار پایینی دارند)!
در گوشیهای چند مدله، شاید دقیقا انعطافپذیری یا قابل تغییر بودن هدف نباشد ولی ایده مفهومی پشت آن یکی است. شما یک گوشی هوشمند دارید ـ هندستی که همیشه و برای انجام اغلب کارهایتان به همراه دارید ـ و اکنون قصد دارید آن را با یک مدل مجهز به نمایشگر بزرگتر تعویض کنید. مایکروسافت این امکان را با Continuum در موبایلهای مجهز به ویندوز 10 و سامسونگ با Dex ارائه داد. تا زمانی که این شرکتها به این ایدهها علاقهمند هستند نمیتوان کنارشان گذاشت. هر چند هیچ داده و آمار و ارقامی برای این ادعا وجود ندارد ولی کسی را نمیتوان یافت که مصرانه برای باقی ماندن Dex یا Continuum خواهش و التماس کند. البته صرف نظر از برخی روزنامهنگاران که قصد تست و بررسی آن را داشته باشند!
شاید دلیل این موضوع، یکسان بودن هدف استفاده از آن باشد. برای درک بهتر باید قبول کرد که یک کاربر چه در حال استفاده از لپتاپ باشد و چه در حالت تبلت از آن استفاده نماید، هدفش یکسان است. آنها نیاز به یک صفحهنمایش بزرگ قابل حمل دارند تا بتواند نیازهای کاری و تفریحی خودشان را برطرف سازد.
در مورد گوشیهای هوشمند نیز به همین صورت است. کاربران مایلند یک دستگاه قابل حمل با نمایشگر کوچک داشته باشند تا بتوانند پیامها را دریافت و ارسال کنند، با تماشای فیلم و انجام بازی خود را سرگرم سازند و با دوربین قدرتمند آن لحظات خاص را ثبت و ضبط نمایند. البته طبیعتا اما در سطح پایینتر هم، قابلیتهای کاری و تجاری مانند تایپ و خواندن اسناد و ارائه پاورپوینتها و غیره مد نظر است. با این حال باید اعتراف کرد برای بسیاری از افراد گوشی موبایل دستگاه اصلی محاسبات نیز محسوب میشود و تبلت و حتی لپتاپ در ردههای بعدی استفاده قرار میگیرند و اغلب به طور اختیاری یا موردی از آن استفاده میکنند!
مهم نیست چطور به قضیه نگاه کنید ولی یک تبلت را باید یک گوشی دوبرابر شده به حساب آورد که با ظاهری جدید همان کارها و خدمات گوشی را انجام میدهد. جاستین دنیسون، معاون ارشد سامسونگ در مصاحبه خود با مجله Wired گفت: هنگامی که یک گوشی انعطافپذیر در وضعیت باز قرار دارد شما تجربه استفاده از یک تبلت با صفحه نمایش بزرگ را خواهید داشت و زمانی که به صورت بسته باشد، بدل به یک گوشی هوشمند خواهد شد که به راحتی در جیبتان جای میگیرد.
حقیقتا این بسیار فوقالعاده است که میتوان هر زمان اراده کنید گوشی را به تبلت و برعکس تغییر دهید اما آیا لزوما کاربران نیازی به این تغییر و تحول دارند؟ باید توجه داشت در همین ابتدا سایز، وزن و ضخامت دستگاه بیشتر خواهد شد. عمر باتری هم مسئله بسیار حیاتی دیگر است. حداقل در نسل اول این هندستها، با معضل تمام شدن سریع شارژ باتری دستگاه روبهرو خواهیم شد مگر آنکه با افزودن باتریهای بیشتر، وزن آن را نیز بالاتر ببریم!
در واقع حتی گفته میشود ما به اشتباه در حال رفتن به سمت چنین ایدهای هستیم و نیازی نیست تا گوشیهای انعطافپذیر را جایگزین گوشیهای موبایل یا تبلتها کنیم. شاید آنها باید یک رده جدید و مجزا از دستگاهها باشند. برای مثال کامپیوترهای قابل حملی که به راحتی در جیب جا شوند. شاید حتی در این باره نیز ما اشتباه فکر میکنیم. با این حال ممکن است با رونمایی و عرضه این دستگاههای انعطافپذیر موارد استفاده و کاربردهای جدیدی نیز برای آن تعریف شود. شاید، شاید و باز هم شایدهای بیشتر در مورد دستگاهی که شاید بسیار کاربردی و مفید باشد.
نکته مهم در این است که این ایده خیلی عجیب و غریب نیست و میتواند پتانسیل ایجاد یک تحول را داشته باشد. در اغلب موارد تنها به دلیل اینکه یک فناوری جدید جذاب و دوستداشتنی است ما به سوی آن پیش میرویم در حالی که واقعا آنقدرها نیز باارزش نیست. در مورد گوشیهای انعطافپذیر نیز به نظر همین حالت وجود دارد و با این اوصاف فعلا بعید به نظر میرسد آنها قادر به پیشگرفتن از گوشیهای هوشمند معمولی باشد.
همانند دیگر فناوریهای جنجالی مثل تاچ سه بعدی، تلویزیونهای 3D و عینک هوشمند گوگل گلس، ممکن است آنها نیز در پیشبرد دیگر ابزارها و گجتهای جدید کاربرد داشته باشند تا ایجاد یک انقلاب بزرگ در دنیای دیجیتال! در هر صورت تا زمانی که این فناوری یک طرح مفهومی است، جذاب و هیجانانگیز باقی خواهد ماند ولی باید ببینیم بعد از ورود این فناوری به دنیای واقعی، چه برخوردی با آن خواهد شد. آیا میتواند کاربران را شیفته خود سازد؟