شاید این موضوع برای برخیها ناپسند به نظر برسد، اما شرکت اپل که پیشبینی میشود در عرصه صادرات جهانی اسمارت فونها در سال ۲۰۱۸ جایگاه دوم را به خودش اختصاص بدهد، در حال حاضر در زمینه تقاضا با یک بحران مواجه شده است. در واقع، میزان فروش جهانی آیفون در سراشیبی سقوط قرار دارد و اکثر تحلیلگران نیز بر این باور هستند که این سقوط حداقل در آینده نزدیک ادامه خواهد داشت. این در شرایطی است که شرکتی مثل هوآوی در حال ربودن گوی سبقت از اپل است.
به غیر از بازار آمریکا، که هوآوی به خاطر محدودیتهای سیاسی آنطور که باید و شاید در آن فرصت عرض اندام ندارد، اپل تقریبا در باقی بازارها توسط هوآوی تهدید میشود. تعجب برانگیز نیست اگر بگوییم که اپل برای فروش آیفون در چین، یعنی وطن هوآوی، تحت بیشترین فشار قرار دارد. اگر بخواهیم نگاهی به آمار بیاندازیم، بر مبنای گزارش Counterpoint Research، اپل در سال ۲۰۱۶ با تحت تسلط درآوردن فقط ۱۰.۴ درصد از بازار اسمارت فونهای چین توانست مقام پنجم را به دست بیاورد و این در حالی است که در سال ۲۰۱۵ اپل در چین وضع بهتری داشت و توانست با گرفتن ۱۱.۳ درصد از بازار، در مقام سوم پرفروشترین شرکتهای سازنده اسمارت فون در چین جای بگیرد.
در پاسخ به این سوال که علت این پسرفت شرکت اپل در چین چیست، اولین و سادهترین پاسخ قیمت آیفونها محسوب میشود. همه میدانیم که اپل یکی از اولین شرکتهایی بود که در سال ۲۰۱۷ اسمارت فونی با قیمت ۴ رقمی (به دلار) را روانه بازار کرد. گرچه از زمان معرفی آیفون X شاهد کاهش ناگهانی سهم اپل در بازار اسمارت فونهای چین نبودیم، ولی به مرور و با گرانتر شدن سردمدارهای اپل، شرکتهایی همچون هوآوی توانستند در دل کاربران جای بیشتری باز کنند؛ درست مثل باقی بازارهایی که در آنها گوشیهای بسیار گران مورد استقبال قرار نمیگیرند.
با اینکه اپل در سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۸ در کشور چین توانست سهمی ۱۱.۵ درصدی از بازار اسمارت فونها را تصاحب کند، اما در این دوره سه ماهه اپل فقط توانست ۱۱.۸ میلیون واحد از آیفونهای خود را در آن کشور به فروش برساند و این آمار با توجه به گزارش IDC، در مقایسه با سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۷ معادل سه میلیون واحد افت میزان فروش آیفون بوده است. منطقیترین واکنش به این تغییرات این بود که اپل قیمت منطقهای آیفونهای خودش را برای رقابت بهتر با شرکتهایی همچون اوپو، ویوو، شیائومی و هوآوی تا حد امکان کاهش بدهد.
اما باز هم با توجه به گزارشهایی که تاکنون منتشر شده، این اقدامات هم کمکی به جایگاه اپل نکرده است. به عنوان مثال، با اینکه قیمت آیفون ۸ در چین اکنون ۲۵ درصد کاهش داشته است، ولی باز هم میزان فروش این دیوایس در ماه فوریه ناامید کننده محسوب میشود. به همین خاطر است که باید گفت قیمت محصولات، عامل اصلی سقوط اپل در بازار چین نیست.
اگر تاکنون نمیدانستید بد نیست خاطر نشان کنم که بازار چین، یعنی بزرگترین بازار اسمارت فونها در دنیا، اکنون به بلوغ رسیده و تمرکزش را به سمت ویژگیها و نوآوریها هدایت کرده است. بله، قیمتهای منطقی همچنان اهمیت دارند، اما نه به اندازه چند سال پیش. شاهد این ادعا نیز همین که فروش دیوایسهای ۶۰۰ دلاری و گرانتر، در سال ۲۰۱۸ در چین روند افزایشی داشته است.
گرچه این خبر شاید برای اپل و طرفدارانش خوشآیند به نظر برسد، ولی این موج بیشتر به نفع شرکتهایی مثل هوآوی، اوپو و ویوو تمام شده است. علتش این است که این شرکتها روند هوشمندانهتری در ارتقا مشخصات فنی سردمداران خود در پیش گرفتهاند. در حالی که اپل بیشتر در پی بهبود کیفیت تجربه کاربری است، این شرکتهای خلاق مدام در تلاش هستند که با آزمودن نوآوریهای بکر در طراحی سختافزار و به کار بردن ویژگیهای فنی متمایز، مثل دوربینهای سهگانه در پشت دیوایس و حسگر اثر انگشت در زیر صفحه نمایش لمسی، مشتریهای بیشتری را به سمت خود جذب کنند.
جالب اینکه حداقل فعلا این استراتژی برای این شرکتها نتایج خوبی به همراه داشته است، به طوری که فروشندگان محلی اسمارت فونها در چین هم مدعی هستند تعداد خریداران آیفون در این کشور در حال ریزش است و در عوض رقبا پیش افتادهاند، علیالخصوص هوآوی که با امکاناتی مثل دوربینهای منحصر به فرد دیوایسهایش توانسته دل خریداران چینی را به دست بیاورد.
اپل نیز اگر میخواهد در این بازار عظیم از رقبایی همچون آیفون عقب نیافتد، باید روی طراحی بدون قاب و بهبود سیستم دوربین آیفونهایش بیشتر تمرکز کند. البته این فقط به چین محدود نمیشود، چون باقی بازارهای مصرفی دنیا هم اخیرا رفتاری مشابه چینیها از خود نشان دادهاند. پیشبینی میشود آیفون ۱۱ یا همان آیفون XI حداقل در یکی از این دو زمینه طراحی بدون قاب و بهبود سیستم دوربین، حضور قدرتمندتری داشته باشد.