یادتان هست همین چند سال پیش هر گجتی که منتشر میشد مجهز به پورتهای مختلف و متعدد بود؟ تعدد پورتها حتی برای برخی از شرکتها تبدیل به موضوعی برای رقابت شده بود. همه لپتاپها درایو نوری، جک هدفون، چندین پورت USB و HDMI و اترنت را حتما داشتند، البته پورتهای دیگری مثل VGA و دیسپلی و DVI و چندین قسم دیگر از درگاهها نیز در اغلب لپتاپها و کامپیوترها دیده میشدند. دیوایسهای قابل حملی مثل MP3 پلیرها و موبایلها و بعدتر اسمارت فونها هم اکثرا به پورتهایی مثل جک هدفون و شارژ و سیم کارت تجهیز شده بودند. گرچه برخی از این پورتها هنوز هم در این گجتها مورد استفاده قرار میگیرند، اما به نظر میرسد که این روند برای طولانی مدت ادامه نخواهد یافت.
پروسه حذف شدن پورتها به مرور شکل گرفت و در طول این سالها گسترش یافت. کمکم لپتاپها با درایو نوری خداحافظی کردند و دیری نگذشت که اکثر پورتهایی که پیشتر معمول بود هم از لپتاپها رخت بربستند؛ تا جایی که امروز فقط یکی دو تا پورت USB و شارژر و چندین درگاه معدود دیگر در لپتاپها باقی ماندهاند. روی اسمارت فونها هم شرایط به همین صورت است، حتی شاید جدیتر. از آنجا که شرکتهای سازنده اسمارت فونها مدام به دنبال جای بیشتر برای قرار دادن قطعات مهمتر یا کاهش وزن و قطر دیوایسهایشان هستند، تصمیم گرفتهاند که پورتها را تا حد امکان از اسمارت فونها حذف کنند. جک هدفون که به مرور در حال کنار گذاشته شدن است، پورت شارژ و سیم کارت و میکروفونها نیز از این جهش در امان نخواهند بود.
کمپانیهایی مثل میزو و ویوو تاکنون ما را با آغاز نسل اسمارت فونهای بدون پورت نسبتا آشنا کردهاند و شرکتهای بزرگ دیگر مثل سامسونگ و اپل هم به احتمال بسیار همین مسیر را در پیش خواهند گرفت. حالا حداقل از نظر فنی این امکان فراهم است که پورتها از اسمارت فونها کنار گذاشته بشوند و این دیوایسها تبدیل به گجتهایی کاملا بینیاز از سیمها گردند. به عنوان مثال، برای شارژ کردن گجتها میتوان از شارژرهای بیسیم یا شارژ دو طرفه استفاده بشود، یا برای درگاه سیم کارت میتوان از eSim به عنوان جایگزین سیم کارتهای امروزی استفاده کرد. برای خروجی میکروفونها هم میتوان از فناوری لرزشی گنجانده شده در زیر صفحه نمایش برای انتقال صدا کمک گرفت.
برای باقی گجتها و دیوایسها هم راههای مشابهی برای از بین بردن پورتها وجود دارد. مثلا لپتاپها و لوازم جانبیاش را هم میتوان با پدهای شارژ بیسیم شارژ کرد و پورت شارژر را حذف کرد، یا برای انتقال اطلاعات با وجود سرویسهای ذخیره ابری دیگر نیازی به پورت USB نخواهد بود.
همانطور که بالاتر به آن اشاره کردم، از نظر فنی همه چیز مهیا است، اما سوال اینجاست که آیا از نظر کاربران هم شرایط برای خداحافظی کردن با پورتها آماده هست؟ برخیها فکر میکنند که پاسخ این سوال منفی است چون هنوز راه حلهای فنی جایگزین به آن حد از بلوغ و تکامل نرسیدهاند که بتوان به راحتی به آنها تکیه کرد. این در حالی است که عدهای دیگر از کاربران از همین حالا از این جهش فیزیکی گجتها استقبال میکنند.
اما از کاربران مهمتر، این شرکتهای سازنده گجتها هستند که سعی در عملی کردن این تصور دارند و در این راه نگران نیستند که حمایت کاربران را از دست بدهند، چون قبلا به آنها اثبات شده است که خریداران محصولاتشان بالاخره با این تغییرات کنار خواهند آمد، درست مثل همان چیزی که در مورد اقدام “شجاعانه” اپل در حذف جک هدفون از آیفون رخ داد و حتی سبب شد که باقی شرکتهای رقیب هم پشت سر اپل در مسیر حذف جک هدفون قدم بردارند.
اینطور که از شواهد پیداست، دنیای آتی گجتها، دنیایی بدون پورت، بدون خروجی فیزیکی، بدون سیم و حتی بدون دکمههای سختافزاری خواهد بود. دنیای آتی گجتها، دنیای شارژرهای بیسیم، سرویسها و حافظههای ابری و eSimها خواهد بود. چه برای این آینده آماده باشیم و چه نه، چه با آن موافق باشیم و چه مخالف، سمت و سوی تکنولوژی چیزی جز این را نشان نمیدهد. و این آینده محتمل، چندان هم از ما دور نیست. شاید همین پنج شش سال دیگر.