سیاه سرفه مانند یک سرماخوردگی عادی شروع میشود اما مثل آن تمام نمیشود. سیاه سرفه یک بیماری باکتریایی مسری است که میلیونها نفر را در سرتاسر دنیا آلوده میکند و هر سال هزاران نفر را میکشد.
خوشبختانه از اواسط قرن بیستم واکسنهایی برای مقابله با باکتری Bordetella pertussis که عامل بیمای سیاه سرفه است ساخته شدهاند؛ با اینحال، این باکتری متاسفانه هنوز متوقف نشده است.
دانشمندان استرالیایی در یک مطالعه جدید کشف کردهاند که B. pertussis در حال سازگار کردن خود با واکسنهای غیرسلولی (ACV)، که در حالحاضر در استرالیا و سایر نقاط دنیا برای مقابله با سیاه سرفه استفاده میشوند، هستند.
Laurence Luu، میکروبیولوژیست از دانشگاه UNSW میگوید: ما متوجه شدیم که باکتری B. pertussis، صرفنظر از اینکه شخص واکسیناسیون شده باشد یا نه، شروع به بهبود شرایط زنده ماندن خود در بدن او میکند. این باکتری که عامل بیماری سیاه سرفه است، در حال بهتر کردن شرایط مخفیسازی و تغذیه خود است. در واقع باید بگوییم که این باکتری در حال مقاوم شدن در برابر آنتیبیوتیکهاست.
براساس یافتههای مطالعه جدید که در آن از تکنیکی به نام ‘surface shaving’ برای آنالیز پروتئینهایی که به سطح باکتری B. pertussis میچسبند استفاده شد، مشاهده گردید که این باکتری، در مقایسه با تحقیقات قبلی، تعداد بیشتری پروتئینهای مرتبط با تغذیه و پروتئینهای انتقالدهنده و تعداد کمتری پروتئینهای ایمنیزایی تولید میکند.
محققان میگویند که این تغییرات جدید در B. pertussis به این معناست که این باکتری از نظر متابولیکی نسبت به نسلهای قبلی خود سازگارتر شده است و بهتر از قبل میتواند مواد مغذی موردنیاز خود را، در حالیکه مانع پاسخهای سیستم ایمنی بدن میزبان میشوند، از بدن او جذب کند.
بهعلاوه، از آنجاییکه نسل تکاملیافته این باکتری ممکن است پاسخهای ایمنی بدن را چندان تحریک نکند، این احتمال وجود دارد که افراد، بدون آنکه بدانند، عفونت را در بدن خود حمل کنند.
Luu میگوید: باکتری ممکن است همچنان در بدن فرد، بدون ایجاد بیماری، زنده بماند. شخص بیمار احتمالا متوجه نخواهد شد که آلوده به باکتری سیاه سرفه است، چراکه هیچ نشانهای از بیماری در او ظاهر نخواهد شد.
جدیدترین آمار نشان میدهند که باکتری سیاه سرفه هرساله مسئول بیماری ۳ میلیون نفر در آمریکا است و ۳۵۰۰ نفر از آنها را به کام مرگ میکشاند.
البته تیم تحقیق در مورد بیماری سیاه سرفه میگویند که فعلا جای نگرانی نیست. باکتری B. pertussis هنوز در برابر آنتیبیوتیکها مقاوم نیست و داروهای کنونی همچنان کار میکنند. اما آنها تاکید کردهاند که باید در پنج یا ده سال آینده واکسنهای جدیدی توسعه یابند که با تغییرات احتمالی این باکتری مقابله کنند.
Luu میگوید: در حال حاضر، واکسنهای موجود، برای مقابله با باکتری فعلی، موثر هستند، اما ما در آینده نیاز به واکسن جدیدی برای مقابله با نسل تکاملیافته باکتری خواهیم داشت.
یافتههای مطالعه حاضر در مجله Vaccine چاپ شدهاند.