ارزهای دیجیتال و علیالخصوص بیت کوین که به عنوان نماد ارزهای دیجیتال در دنیا شناخته میشود، یکی از راهکارهای اساسی عنوان شده برای خروج کشورهایی مثل ما از بحرانهای اقتصادی است. در این موضوع بحثهای زیادی وجود دارد که از جمله آن بحث ارزآوری بیت کوین برای کشور است که آیا میتوان روی آن حسابی باز کرد؟
به گزارش آیتیرسان، بازار ارزهای دیجیتال بیش از 10 سال است که میزبان فعالان حرفهای خود بوده و در کشور نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است. البته بدیهی است که بسیاری از مردم کشور ما و یا شاید بسیاری از مردم دنیا ارزهای دیجیتال را صرفا با نام بیت کوین بشناسند ولی روز به روز بر دانش مردم افزوده میشود.
ابتدای کار بیت کوین و به طور کلی ارزهای دیجیتال با یک سری التهابات و ابهامات بزرگ همراه بود چرا که در سطح بین المللی، این ارزهای تازه وارد با یک کاربرد عجیب شناخته میشدند و آن هم استفاده برای پولشویی و یا اقدامات مجرمانه بود!
اقدامات مجرمانه و پولشویی که تا همین چند سال پیش به عنوان یک کاربرد اساسی برای بیت کوین به شمار میرفت باعث شد تا بسیاری از بانکهای مرکزی دنیا اقدام به مقابله با آن کنند و در حقیقت یک بهانه بسیار محکم برای مقابله با چیزی برآمدند که شاید در آینده آنها را به طور کلی گوشه نشین میکرد.
ذات بیت کوین و به طور کلی ذات بلاک چین بر اساس عدم تمرکز بوده و این غیرمتمرکز بودن بلاک چین باعث شده تا هویت بانکهای مرکزی کشورهای دنیا دچار چالش شود. اما در حقیقت روند پیشرفت ارزهای دیجیتال در سالهای اخیر به گونهای بوده است که حالا میتوان گفت کشورهای دنیا به این راحتیها امکان دور زدن و یا نادیده گرفتنش را ندارند.
کشور ما شاید یکی از کشورهای بسیار مستعد برای استفاده از ارزهای دیجیتال به منظور دور زدن تحریمهای موجود علیه کشورمان باشد. البته در حالی که تا همین دو سال پیش شاهد مقاومتهای دولت و بانک مرکزی علیه این ارزها بودیم ولی در سال گذشته اقداماتی در راستای قانونی شدن رمز ارزها در کشورمان انجام شد.
این اقدامات موجود برای رسمی شدن ارزهای دیجیتال و بیت کوین در کشورمان از تابستان سال جاری جدیتر شد تا جاییکه قانونی شدن استخراج رمزارزها در هیات دولت به تصویب رسید و البته همانند بسیاری از طرحهای دیگر، جزئیات این قانون ماهها بعد منتشر شد. همین مصوبه دولت چشم انداز خوبی را برای بازار ارزهای مجازی ایجاد کرد و صدور اولین مجوز استخراج ارزهای دیجیتال در آذربایجان غربی نیز اولین مرحله از جدی شدن و رسمی شدن بیت کوین در ایران به شمار میرود.
البته فعالان ارزهای دیجیتال و استخراج آنها معتدند که مشکلات زیادی جلوی راه آنها وجود داشته و عملا حمایتهای لازم برای فعالیت این قشر انجام نمیگیرد. در همین راستا، رییس نظام صنفی رایانهای کشور میگوید: در اقتصاد دیجیتال به این گونه است که کسب و کارها سریع شکل میگیرند و به سرعت رشد میکنند. رمزارزها ریشه اصلی برای بلاک چین محسوب میشوند و در کشور ما به دلیل پیچیدگیهای موجود قادر به تنظیمگری مناسب در صنعت آیتی نیستیم.
وی در ادامه افزود: یکسالی هست که تصویب قانون در این زمینه طول کشیده و بسیاری از فعالان این زمینه با مشکل توقیف روبرو شدهاند. در مورد رمزارزها نکاتی مطرح است که به طور دقیق نکات و دیدگاه بخش خصوصی در آن اعمال نشده است. ما بایستی به نحوی عمل کنیم که بتوانیم از تنگاها گذر کرده و به اقتصاد مقاومتی و رفع تحریمها کمک نماییم. بایستی برای رفع مشکلات و موانع از ظرفیتهای ارگانهای مختلف استفاده کنیم و برای این موضوع نیز مکاتباتی با وزارتخانههای ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیرو ، صمت و شورای عالی فضای مجازی انجام شده است.
وضعیت در بازار ارزهای دیجیتال کشورمان به قدری بهم ریخته است که عملا ما نتوانستیم از فرصت بی نظیر 10 سال اخیر این بازار استفاده کنیم و به قول معروف جای پایمان را محکم کنیم. رسیدن حجم بازار رمزارزها به عدد 300 هزار میلیارد چیزی نیست که بتوانیم به راحتی از کنار آن بگذریم و این سهل انگاری موجود در کشورمان که یک رویه تکراری در برخورد با اتفاقات جدید است، قبول نماییم.
عضو کمیسیون بلاکچین و رمزارز در این باره گفت: توجه نکردن به صنعت استخراج باعث نخبهکشی در کشور میشود. نخبگانی که در 10 سال گذشته با هزینه شخصی اقدام به راه اندازی ماینینگ کردند ولی نه تنها حمایتی نشد بلکه به آنها برچسب دزدِ برق زده شد. به آنها گفته شد که به دلیل نبود قوانین نباید اقدام به این کار کنند ولی باید بگوییم که قوانین قدیمی بایستی با تکنولوژی هماهنگ شوند. متاسفانه در سالی که رهبری آن را سال رونق تولید ملی اعلام کردند، کسب و کار این جوانان جمع آوری شد.
متاسفانه صنعت ماینینگ جدی گرفته نشد و حتی دشمنیهای بسیاری نیز با آن وجود داشت تا جاییکه هیات دولت به مساله ورود کرد و تعرفه سنگینی را برای برق استخراج در نظر گرفت. بنابراین فعالیت برای ماینرهای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بسیار سخت شد و این تعرفه بالا نیز در عین عدم شفافیت به این فعالان ابلاغ گردید. اما از جمله خواستههای فعالان حوزه رمزارزها این است که ابتدا علیرغم بالا بودن تعرفه برق استخراج، این مساله را کاملا شفافسازی کرده و جزئیات محاسبه را به صورت علنی اعلام نمایند. این عدم شفافیت باعث شده تا برخی از فعالان بازار به اشتباه بیفتند و تصمیم گیریهای غلطی داشته باشند که طبیعتا با وجود شفافیت از این موضوع جلوگیری میشد.
نکته جالب این است که با وجود گرانی برق، فعالان بازار به سمت استفاده از گاز رفتند که بازهم با مشکلات مختلف روبرو شدند! حالا برخی از کارشناسان معتقدند که بایستی هر چه سریعتر یک شهرک ویژه برای ماینرها ایجاد شده و صنعت استخراج ارزهای دیجیتال با قدرت به کار خود ادامه دهد چرا که با استفاده از این راهکار بسیار استثنایی میتوان به ارزآوری فکر کرد و شاهد خروج ارز از کشور نبود.
در حال حاضر بسیاری از افراد برای سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال اقدام به پرداخت مبالغ ارزی میکنند که طبیعتا این مقدار خروج ارز در وضعیت فعلی بسیار قابل توجه بوده و بایستی سریعتر جلوی آن به طریق منطقی گرفته شود. بهترین راهکار برای جلوگیری از خروج ارز، حمایت از ماینینگ در داخل کشور است که با تولید رمزارزها، نقش فروشنده را در بازارهای جهانی داشته باشیم و اقتصاد کشور را بر این اساس پایهریزی نماییم.
یکی از دلایلی که وزارت نیرو در راه مجوز به فعالان رمزارزها سنگ اندازی میکند، مساله پایداری شبکه برق است که به عقیده کارشناسان حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال، مشکل اصلی وزارت نیرو عدم توانایی در برخورد با فسادی است که در حوزه برق وجود داشته و برق دزدیها و ضعف شبکه را بیان نمیکند و صرفا به دنبال سرکوب حوزه ماینینگ است. نکته قابل توجه در انتقاد کارشناسان حوزه بلاک چین اشاره به تعرفه برق است چرا که آنها معقتدند در صورتی که نگرانی از بابت پایداری شبکه وجود دارد، چرا با افزایش تعرفه مشکلی در اعطای مجوز وجود نداشته و مجوزها صادر میشود؟ آیا تعرفه گرانتر باعث پایداری بیشتر شبکه میشود؟
از دیگر نکات گفته شده در حوزه ماینینگ و استخراج بیت کوین و سایر ارزهای مجازی، مشابهسازی مصرف برق در صنعت فولاد و صنعت استخراج رمزارز است و گفته میشود که بیش از 1000 مجوز در استانهای کشور صادر شده ولی آیا با تعرفه فعلی برق برای فعالان حوزه استخراج بیت کوین و ارزهای دیجیتال، انگیزهای برای این کار باقی مانده است؟
شاید یکی از مشکلات بزرگ حوزه ماینینگ رمزارزها این است که فعالان این حوزه اتحاد لازم را ندارند و حول یک محور واحد جمع نمیشوند. در حال حاضر به دلیل وضعیتی که در یکسال گذشته شاهد آن بودیم، ترجیح بسیاری از فعالان استخراج بیت کوین و رمزارزها این است که به صورت چراغ خاموش فعالیت کرده و کاری به کار دیگران نداشته باشند اما تعرفه برق چیزی نیست که بتوان با این اقدامات قبولش کرد و آن را پذیرفت. از سوی دیگر وزارت نیرو به دلیل عدم وجود یک نهاد خصوصی قوی در این زمینه، اقدامات دلخواه خود را انجام داده و در آخر صنعت ارزهای دیجیتال متضرر میشود.
بدیهی است که با شکست کامل صنعت استخراج ارزهای دیجیتال، صرفا فعالانش متضرر نمیشوند و دولت نیز از یک درآمد بسیار قابل توجه محروم خواهد شد و در بحبوحههای فعلی سیاسی-اقتصادی خود که اندرخم یک درآمد چند میلیارد تومانی است، با مشکلات بیشتری از جمله بیکاری همین فعالان روبرو میشود.