پهپاد جدید نیروی هوایی آمریکا آینده نبردهای هوایی را تغییر خواهد داد!

تقریبا نزدیک به بیست سال است که نیروی هوایی آمریکا روی عملیات‌های ضدتروریستی در آسمان متمرکز شده است. حالا با تغییر تمرکز پنتاگون از جنگ‌های ضدتروریستی به جنگ‌های پیش‌دستانه، نیروی هوایی این کشور می‌خواهد با ساخت پهپادهای جنگی ارزان‌قیمت، سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته دشمن را با تعداد بیشتری جنگنده مورد حمله قرار دهد.

پهپاد بدون‌سرنشین Kratos XQ-58A Valkyrie قرار است در آینده نزدیک این ماموریت را بر عهده بگیرد. این پهپاد جنگنده، رادارگریز بوده و از طریق ارتباط رمزگذاری‌شده، مستقیما با جنگنده F-35 ارتباط برقرار خواهد کرد تا خلبان این جنگنده بتواند کنترل آن را به دست بگیرد. علی‌رغم همه این مزیت‌ها و قابلیت‌ها، آنچه که Kratos XQ-58A Valkyrie را برای پنتاگون جذاب می‌کند، هزینه پایین ساختش است و همین موضوع می‌تواند استراتژی جنگ هوایی آمریکا را تغییر دهد.

آمریکا هرچند از نظر تعداد جنگنده‌های نظامی، بزرگترین نیروی هوایی دنیا را دارد، اما اندازه این نیرو از زمان پایان جنگ جهانی دوم به‌شدت کوچک‌تر شده است. در آن زمان، نیروی هوایی آمریکا حدود ۳۰۰ هزار هواپیمای جنگی داشت، اما امروز تعداد آن به ۱۳۴۰۰ فروند در همه شاخه‌های نظامی رسیده است.

دلیل کاهش تعداد جگنده‌ها، پیشرفت مدوام در تکنولوژی‌ها بوده است که به‌طرز قابل‌توجهی قابلیت‌های جنگنده‌ها را افزایش داده و هزینه ساخت هر کدام از آن‌ها را بسیار بالا برده است. این پیشرفت‌های تکنولوژیک نه‌تنها منجر به توانمندتر شدن نیروی هوایی آمریکا شده، بلکه استراتژی جنگی این کشور را نیز به‌کلی تغییر داده است. اگر در جنگ جهانی دوم تعداد جنگنده‌ها اهمیت داشت، اکنون تکنولوژی حرف اول را می‌زند.

با این‌حال، به‌روز نگه داشتن این فناوری‌ها کار دشواری است. رقبای آمریکا مثل چین و روسیه هر روز در حال توسعه سامانه‌های دفاع هوایی خود هستند و بنابراین نیروی هوایی آمریکا نسبت به گذشته با دشواری‌های زیادتری در نبردهای هوایی روبه‌رو خواهد شد. با توجه به اینکه هزینه ساخت هر کدام از جنگنده‌های آمریکا چیزی بیش از ۸۰ میلیون دلار می‌شود، از دست دادن آن‌ها در نبردهای هوایی می‌تواند هزینه‌های بسیار سنگینی را برای نیروی هوایی این کشور در پی داشته باشد. به همین‌خاطر است که استراتژی نبرد هوایی آمریکا در آینده نزدیک ممکن است به جای اتکا به جنگنده‌های با تکنولوژی بالا و گران‌قیمت، به سمت استفاده از تعداد زیادی از هواپیماهای جنگی ارزان‌تر حرکت کند؛ و اینجاست که پهپاد Kratos XQ-58A Valkyrie می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد.

Valkyrie ظرفیت حمل حداقل دو بمب با قطر کوچک را خواهد داشت و می‌تواند با یک‌بار سوخت‌گیری تا بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر را طی کند. اما موضوع جالب‌تر درباره این پهپاد بدون‌سرنشین، این است که وزارت دفاع آمریکا برنامه‌‌ای به نام برنامه سایبورگ (Skyborg) در دست اقدام دارد که اجازه خواهد داد Valkyrie از طریق ارتباط داده‌ای رمزگذاری‌شده، با جنگنده‌های F-35 و F-15EX ارتباط برقرار کند. در این ارتباطات، خلبان جنگنده‌ها کنترل پهباد را بر عهده خواهد گرفت و داده‌های آن را برای بررسی دریافت خواهد کرد.

این بدین معنی است که Valkyrie قادر خواهد بود به جای جنگنده سرنشین‌دار، با اهداف دشمن درگیر شود و حتی برای محافظت از این جگنده‌ها خودش را قربانی کند. ویل روپر (Will Roper)، پروفسور امنیت از نیروی هوایی آمریکا به Defense News گفت: ما می‌توانیم با استفاده از این‌گونه سیستم‌ها، جنگنده‌های دیگرمان را در امان نگاه داریم.

در حال حاضر، هواپیماهای جنگی برای تشخیص اهداف احتمالی دشمن متکی به سنسورهای خودشان هستند، اما با استفاده از برنامه سایبورگ، جنگنده بدون‌سرنشین برای شناسایی اهداف، جلوتر از جنگنده حرکت خواهد کرد و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را برای خلبان خواهد فرستاد. این کار به جنگنده‌هایی مانند F-35 اجازه می‌دهد تا از فاصله دورتری با اهداف خود درگیر شوند یا به‌کلی از درگیر شدن با آن اجتناب کنند.

روپر می‌گوید: ما در آینده می‌توانیم این دو را از هم جدا کنیم، پهپادهای بدون‌سرنشین را جلوتر پرواز دهیم و جنگنده‌های سرنشین‌دار در پشت آن‌ها پرواز کنند.

هزینه ساخت Valkyrie با همه قابلیت‌هایش چیزی حدود ۲ میلیون دلار خواهد شد که با توجه به قیمت ۱.۴ میلیون دلاری هر کدام از موشک‌های کروز Tomahawk و قیمت ۱۲۰ میلیون دلاری پهبادهای پیشرفته، بسیار جالب‌توجه است.

ارزان بودن Valkyrie و توانایی‌اش در کاهش ریسک حمله به جنگنده‌ها و پهبادهای گران‌قیمت، آن را تبدیل به گزینه بسیار جذابی برای وزارت دفاع آمریکا کرده است. مزیت دیگر Valkyrie این است که معماری باز دارد که‌ اجازه می‌دهد تا خود را با ملزومات ماموریت‌های مختلف و حمل انواع بمب‌ها تطبیق دهد. این ویژگی باعث می‌شود تا تعداد ماموریت‌هایی که می‌توانند با این پهباد‌ها انجام شوند، به میزان چشمگیری افزایش یابد.

حرکت به سمت تولید تعداد بیشتری از پهبادهای Valkyrie می‌تواند توانایی‌های نیروی هوایی آمریکا را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد. در یک نبرد هوایی، نیروی هوایی آمریکا خواهد توانست با اعزام تعداد زیادی از این پهپاد‌های جنگنده، بدون اینکه هزینه زیادی متحمل بشود، ضربات شدیدی به سیستم‌های دفاعی رقبا وارد کند.

پال شاره (Paul Scharre) از اندیشکده New American Security می‌گوید: قابلیت‌های پهپادهای Valkyrie، به نیروی هوایی آمریکا اجازه خواهد داد تا با تعداد بیشتری از این پهپادهای ارزان‌قیمت به اهداف دشمن حمله کند و با این کار هزینه‌های خود را کاهش دهد.

البته برخلاف جنگ جهانی دوم، ارزش این جنگنده‌ها می‌تواند به خاطر قابلیت‌های پیشرفته جمع‌آوری اطلاعات آن‌ها افزایش یابد. انتظار می‌رود که با توجه به جدید بودن پلت‌فرم پهپاد Valkyrie، تصمیم‌گیری پنتاگون درباره تولید انبوه آن‌ تا سال ۲۰۲۱ به طول بکشد. اما صرفنظر از این تصمیم، به نظر می‌رسد که آینده برتری هوایی احتمالا تا اندازه بسیار زیادی بستگی به پهپادهایی نظیر Valkyrie خواهد داشت.

با پیشرفت سیستم‌های دفاع هوایی، استفاده از پهپادهای پنهان‌کار برای پیروزی در نبردهای هوایی دیگر کافی نخواهد بود و اینجاست که استفاده از استراتژی‌های قدیمی ممکن است تنها راه موفقیت باشد. فرستادن تعداد زیادی جنگنده بدون‌سرنشین ارزان‌قیمت برای حمله به اهداف، در جاهایی که پهپادهای پنهان‌کار نمی‌توانند کاری از پیش ببرند، می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد.

با توجه به اینکه کشورهایی مانند روسیه و چین هم‌اکنون در حال توسعه پهپادهای مخصوص خودشان هستند، آینده نبردهای هوایی می‌تواند بسیار پیچیده‌تر شود. باید منتظر بمانیم و ببینیم که مسیر توسعه پهپادهای بدون‌سرنشین به کدام سمت‌وسو می‌رود و چه کشورهایی در این زمینه موفق‌تر خواهد بود.