امروزه مردم نقدینگی مازاد بر نیاز و پس‌اندازهای خود را در حوزه‌های مختلفی از جمله بازار خودرو، مسکن، بانک و بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. با این‌حال بر اساس اعلام برخی اقتصاددانان اکنون کشور با تورم حدودا 40 تا 50 درصدی مواجه بوده و با توجه به کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی، ارزش داراییهای مردم به تدریج روبه کاهش است. بعلاوه ورود به بازار خودرو و مسکن نیز با محدودیت‌های شدید مواجه بوده و نیازمند تخصیص سرمایه‌‌های کلان است. بنابراین بسیاری از مردم سرمایه خود را به بازارهایی با بازدهی بالاتر از جمله بورس هدایت می‌کنند.
فعالیت در زمینه‌های اقتصادی مختلف نیازمند آشنایی با قواعد و اصلاحات مربوط به هر حوزه است و بازار بورس نیز از چنین قاعده‌ای مستثنی نیست. فعالیت در بازار بورس بر مبنای اسناد قابل معامله با نام سهام انجام می‌شود. در واقع افراد با خریداری سهام یک شرکت مالک بخشی از داراییهای آن می‌شوند. ارزش هر برگه سهم در اساس‌نامه شرکت‌ها قید شده و تحت‌عنوان اعتبار اسمی شناخته می‌شود. بر اساس قوانین جاری در کشور حداکثر اعتبار اسمی هر سهم معادل 10 هزار ریال است.
صرف سهام یکی دیگر از اصطلاحاتی است که فعالان بازار بورس بایستی از مفهوم و کارکرد آن مطلع باشند. این اصطلاح در خصوص شرکت‌های پذیرش شده در بازارهای بورس و فرابورس به‌کار گرفته می‌شود. شرکت‌ها می‌توانند درآمد حاصل از ارزش افزوده سهام فروخته شده را در یک حساب مجزا پس‌انداز نموده و یا معادل ریالی آن‌را بین سهام‌داران خود توزیع کنند. چنان‌چه سود شناسایی شده توسط یک شرکت چشمگیر بوده و ارزش معاملاتی سهم در بازار فراتر از اعتبار اسمی آن باشد؛ در این‌صورت شرکت می‌تواند سهام جدید خود را با قیمت‌گذاری بالاتر از اعتبار اسمی عرضه نماید. در این‌حالت وجود تقاضا در بازار احتمالا موجب می‌شود تا سهم با قیمتی فراتر از ارزش اسمی آن داد و ستد شود.
اختلاف میان اعتبار اسمی سهم و مبلغ دریافتی شرکت در ازای فروش آن، صرف سهام نام دارد. در واقع صرف سهام ماهیت بستانکاری داشته و پس از لحاظ شدن در حساب حقوقی سهام‌داران موجب ارتقاء ترازنامه آن می‌شود. شرکت‌ها در قبال صرف سهام 3 رویکرد مختلف را در پیش می‌گیرند:
- مبلغ مازاد را به حساب‌های اندوخته خود منتقل می‌کنند
- آن‌را میان سهام‌داران خود تقسیم می‌کنند
- در ازای این مبلغ سهام جدیدی را در اختیار سهام‌داران سابق خود قرار می‌دهند
افزایش سرمایه شرکت‌ها از طریق صرف سهام دارای مزایا و معایب خاصی است. صرف سهام منابع مالی فراوانی را به سوی شرکت‌ها سرازیر نموده و موجب افزایش سودآوری و شاخص EPS (درآمد ایجاد شده از هر سهم) می‌شود. بعلاوه برخی شرکت‌ها برای تحقق اهداف توسعه‌ای خود نیازمند منابع مالی هنگفت هستند و صرف سهام برای آن‌ها بسیار راهگشا خواهد بود. بدین‌ترتیب صرف سهام به اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها و کاهش ریسک عدم بازپرداخت بدهی کمک کرده و به منزله یک منبع نقدینگی باثبات و بدون موعد سررسید قلمداد می‌شود. سهام‌داران عمده و مدیران شرکت‌ها به‌دنبال حفظ ساختار مدیریتی و عدم افت سهم مدیریتی خود هستند و افزایش سرمایه بدون نیاز به تزریق آورده نقدی را ترجیح می‌دهند. سهام موردنظر برای پذیره‌نویسی بایستی از سوی بازار پذیرفته شود. افزایش سرمایه از طریق صرف سهام در جذب هرچه بیش‌تر سرمایه‌گذاران و ورود نقدینگی بالاتر به بازار موثر است. همچنین سرمایه‌گذاران کوچک و سهام‌داران خرد خواهان دریافت سود بیش‌تر و حفظ میزان مالکیت خود هستند و افزایش سرمایه با روش صرف سهام چنین هدفی را محقق خواهد کرد.
افزایش سرمایه و صرف سهام به‌صورت همسو با یکدیگر تعریف می‌شوند؛ لذا نگرش سهام‌داران نسبت به بازار و شرکت بایستی مثبت بوده و روند مطلوبی بر بازار حکمفرما باشد. بنابراین رکود در بازار بدون وجود چشم‌انداز مثبت موجب ناکامی برنامه افزایش سرمایه از طریق صرف سهام خواهد شد.
