هر آن چیزی که بایستی درباره VDSL بدانید

دسترسی به ارتباط اینترنتی از طریق خطوط پرسرعت با رشد فزآینده‌‌ای طی سالیان اخیر مواجه شده است. نفوذ اینترنت و فناوری‌های آنلاین در جوانب مختلف زندگی روز به روز پررنگ‌تر می‌شود. تلویزیون‌های دیجیتالی و بازی‌های آنلاین 2 مقوله کاربردی جدید و جذاب از اینترنت به‌شمار می‌روند. خدماتی از این‌دست نیازمند دسترسی به اینترنتی با پهنای باند بالاتر و تاخیر زمانی کمتر هستند.

فناوری ADSL از پهنای باند حداکثر 8 تا 10 مگابیت برثانیه پشتیبانی می‌کند. در این‌حالت سرعت ارتباط اینترنتی به فاصله سرویس‌گیرنده از مرکز مخابراتی بستگی دارد. زوج سیم مسی مورد استفاده برای خطوط تلفن از فرکانس‌های حداکثر 2 مگاهرتزی پشتیبانی می‌کنند. با این‌حال تلفن شهری تنها از فرکانس ‌های زیر 4 کیلوهرتز (400 تا 3400 هرتز) بهره‌برداری می‌کند؛ لذا بخش عمده‌ای از ظرفیت تبادلی این سیم‌ها بلا استفاده خواهد بود. فناوری ADSL از این ظرفیت مازاد برای انتقال داده استفاده می‌کند.

از سوی دیگر نیاز برخی سازمان‌ها و شرکت‌ها به اینترنت با پهنای باند بسیار بالاتر موجب شکل‌گیری فناوری جدید موسوم به Very-high-bitrate Digital Subscriber Line یا به اختصار VDSL شد. VDSL در واقع نسل جدیدی از فناوری DSL با نرخ تبادل بیتی بسیار بالا است. حداکثر پهنای باند قابل پشتیبانی توسط مودم‌های VDSL برای دانلود و آپلود به‌ترتیب معادل 52 و 16 مگابیت برثانیه است؛ ارقامی که در مقایسه با مودم‌های ADSL بالغ بر 6 برابر بیش‌تر هستند. پهنای باند این مودم‌ها به لحاظ تئوری تا 300 مگابیت برثانیه قابل ارتقاء است. فناوری VDSL از ظرفیت مازاد خطوط تلفن به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری نموده و حداکثر پهنای باند ممکن را ارائه خواهد داد. در VDSL نیز همانند ADSL پهنای باند دریافتی تا حدود زیادی به فاصله جغرافیایی از سوئیچ‌های شرکت ارائه‌دهنده اینترنت بستگی دارد.

مدتی پیش محمدجواد آذری جهرمی؛ وزیر ارتباطات با انتشار توئیتی اعلام کرد که وزارت متبوع وی به‌دنبال ارتقاء سرویس اینترنت مشترکان از ADSL به VDSL و رشد 4 برابری سرعت اینترنت آن‌ها است. به گفته وی از روز 9 فروردین 99 نصب 800 هزار پورت VDSL در شهر تهران آغاز شده و این فرآیند طی مدت 1 ماه اجرایی شده است. طرح مذکور ابتدا در شهرهای قم و تهران کلید خورد و مناطقی که سرعت اینترنت نسل 4 در آن‌ها از رقم متوسط کشوری پایین‌تر بود در اولویت بالاتر برای پیاده‌سازی این فناوری قرار گرفتند. کاربران برای بهره‌مندی از VDSL از هرگونه کابل‌کشی اضافی بی‌نیاز بوده و هزینه تعرفه‌های VDSL نیز در مقایسه با ADSL تفاوت معناداری نخواهد داشت.

هزینه راه‌اندازی سرویس VDSL در مقایسه با ADSL کمی بیش‌تر است. این پدیده از سرعت بالاتر، تعداد مشتریان کمتر، هزینه‌های زیرساخت بالاتر و قیمت گرانتر مودم‌های VDSL ناشی می‌شود. در حال حاضر سرویس‌های VDSL توسط تعداد محدودی از ISPها ارائه می‌شوند؛ لذا ضریب نفوذ این فناوری در مقایسه با ADSL بسیار کمتر است.

در فناوری VDSL با افزایش فاصله مشترک از مرکز مخابراتی، قدرت سیگنال شدیدا افت می‌کند. این معضل در مقایسه با تکنولوژی ADSL به‌مراتب حادتر است. بنابراین راه‌اندازی سرویس VDSL صرفا در فواصل نزدیک (کمتر از 1200 متر) به سوئیچ‌های شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنت توجیه‌پذیر خواهد بود و در فواصل دورتر استفاده از فناوری ADSL مطلوب‌تر به‌نظر می‌رسد. در واقع سرعت بالاتر VDSL مدیون محدودیت فاصله میان مشترک و مرکز مخابراتی است به منظور بررسی رابطه مسافت با سرعت تکنولوژی‌های اینترنتی کافیست به نمودار زیر نگاهی بیندازید:

از جمله مزایای کلیدی فناوری VDSL می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دسترسی به ارتباط پرسرعت برای کاربری گیمینگ آنلاین، ارتباط ویدیو کنفرانس و سیستم‌های چندرسانه‌ای
•   راه‌اندازی سریع و آسان
• اتصال پایدار و دائمی به اینترنت با قابلیت راه‌اندازی شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN)
• اتصال به اینترنت بدون نیاز به هرگونه شماره‌گیری، اشغال نمودن خط تلفن و پرداخت هزینه پالس مکالمه

با گذر زمان نسل‌های جدیدتر مودم VDSL با اسامی VDSL2 و +VDSL2 و پشتیبانی از پهنای باند دانلود 200 و 300 مگابیت برثانیه‌ای به تدریج روانه بازارهای جهانی شدند. برای استفاده از سرویس VDSL بایستی مودم شما از این فناوری پشتیبانی نماید. برخی مودم‌های ADSL گرانقیمت (400 هزار تومان به بالا) از فناوری VDSL نیز پشتیبانی می‌کنند. بدین‌ترتیب کاربران برای تبدیل سرویس ADSL به VDSL در بدترین سناریو بایستی هزینه خریداری یک مودم جدید را پرداخت نمایند. همچنین تعدادی از ISPها اقدام به واگذاری مودم‌های VDSL به‌صورت اقساطی می‌کنند. شرکت مخابرات ایران و شاتل از نخستین ISPهای ارائه‌دهنده خدمات VDSL در کشورمان به‌شمار می‌روند.