پژوهشگران در چین دریافتند افرادی که از عینک استفاده می‌کنند کمتر در معرض ابتلا به بیماری کووید-19 قرار دارند. نویسندگان این بررسی که در روزنامه JAMA Ophthalmology منتشر شده است، متوجه شده‌اند که از زمان شیوع ویروس کرونا در ووهان در دسامبر 2019، تعداد کمی از بیماران مبتلا به این ویروس که از عینک استفاده می‌کنند، در بیمارستان پذیرش شده‌اند. آن‌ها اطلاعاتی درباره استفاده از عینک از همه بیماران مبتلا به ویروس کرونا برای بررسی بیشتر به عنوان بخشی از سابقه پزشکی آن‌ها جمع آوری کردند.
بررسی کوچک آن‌ها نشان داد که فقط 16 نفر (5.8 درصد) از 276 بیمار بستری شده مبتلا به ویروس کرونا بیش از هشت ساعت در روز از عینک استفاده می‌کردند. همانطور که تشخیص دادند همه این بیماران نزدیک‌بین هستند، سپس به بررسی میزان مبتلایان به نزدیک‌بینی در استان هوبای چین، جایی که بیمارستان واقع شده است، پرداختند. آن‌ها متوجه شدند که این نتیجه بسیار بزرگتر است (31.5 درصد)؛ این نشان می‌دهد که نسبت پذیرش افراد نزدیک‌بین مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان بیش از پنج برابر کمتر از حد انتظار از آن جمعیت است.
این بررسی بسیار جالبی است، اما مانند همه مطالعات تکی، باید مراقب نتایج باشیم. در حالی که محافظت از چشم همیشه یکی از مولفه‌های مهم تجهیزات محافظت شخصی (PPE) بوده است، اما میزان اختلاف گزارش شده این بررسی باعث ایجاد تردید می‌شود. این به این معنا نیست که نتایج ممکن است واقعی نباشند، بلکه تا زمانی که به طور کامل تایید نشده‌اند، نباید تغییرات رفتاری در مقیاس بزرگ (مانند استفاده از عینک در کنار ماسک) را توصیه کنیم.
آیا چشم‌ها روزنه‌ای برای ویروس هستند؟
یکی از مراحل مهم هر عفونت ویروسی، ورود اولیه به بدن است. در حالی که بیشتر بدن ما با پوست محافظ پوشیده شده است که در جلوگیری از عبور ویروس‌ها یا باکتری‌ها به بدن بسیار موثر است؛ غشاهای بسیار نازک‌تر، مجاری تنفسی، دستگاه گوارش و چشم‌ها را می‌پوشاند. نقش این غشاهای نازک‌تر این است که چیزهای خارجی مانند اکسیژن، غذا و در مورد چشم‌ها، نور را به بدن وارد کنند. متأسفانه ویروس‌ها از این نقاط ورودی بیشتر استفاده می‌کنند.
به همین دلیل تجهیزات محافظت شخصی برای حفاظت از این نقاط ورودی، از طریق استفاده از ماسک صورت، عینک و لباس محافظ طراحی شده است. با این حال، در حالی که ممکن است تصور کنیم که حمله اصلی به این مناطق از ذرات ویروسی منتقل شده از طریق هوا به صورت آئروسل یا افشانه‌ها صورت می‌پذیرد، اما در واقع راه اصلی رسیدن ذرات ویروسی به این نقطه ضعف‌ها از طریق دستان ماست. از این رو توصیه‌ای برای جلوگیری از آن شستن دست‌ها به طور مداوم، به مدت 20 ثانیه یا بیشتر و لمس نکردن صورت است.
بنابراین پوشاندن چشمان با عینک نه تنها محافظت بیشتری به همراه دارد، بلکه از ویروسی که ممکن است از طریق تنفس دیگران منتقل شود جلوگیری می‌کند و همچنین مانع از لمس چشمان می‌شود. در واقع، تا بهمن ماه (فوریه) گزارش‌هایی مبنی بر ابتلا به ویروس کرونا به دلیل درست محافظت نکردن از چشم‌ها در محیط‌های بهداشتی اطلاع داده شده است. همچنین مشخص شده که نقاط مشابه ورود به بدن (گیرنده‌های ACE-2) نیز در چشم‌ها قرار دارد.
آیا باید از عینک استفاده کنیم؟
بخش مهمی از تفسیر هر مدرکی که از بررسی‌های مشاهده‌ای به دست می‌آید، به خاطر سپردن این است که همبستگی (دو چیز که با هم اتفاق می‌افتند) لزوما به معنای علیت نیست (یک چیز باعث دیگری می‌شود). برای آزمایش علیت، اکنون یک تست کنترل شده مورد نیاز است.
در حالت ایده‌آل، این تست برای دو گروه از افراد مرتبط با هم است، بعضی از آن‌ها عینک و برخی دیگر عینک ندارند، تا ببینند کدام گروه بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند. شواهد حاصل از آزمایشات کنترل شده همیشه بسیار قوی‌تر از شواهد حاصل از یک بررسی مشاهده‌ای مانند مقاله اخیر است.
همچنین باید توجه داشته باشیم که نویسندگان این مطالعه تعدادی از نقاط ضعف را ذکر کرده‌اند. این تنها یک مطالعه بسیار کوچک در یک سایت بود. اطلاعات پژوهشگران برای جمعیت عمومی از مطالعه قدیمی‌تری بر روی نمونه‌ای بود که دقیقا از نظر سن، جمعیت و سایر عوامل با نمونه بستری شده در بیمارستان مبتلا به کووید-19 مطابقت نداشت. آن‌ها نمی‌توانستند تضمین کنند که همه افراد نزدیک‌بین در جمعیت عمومی نیز بیش از هشت ساعت در روز از عینک استفاده می‌کنند.
بنابراین اگرچه این بررسی جدید بسیار جالب است، اما دلایل زیادی وجود دارد که در نتایج احتیاط کنیم. قبل از هر گونه توصیه در مورد استفاده از عینک در کنار ماسک صورت، مطمئنا به اطلاعات بیشتری در این باره نیاز داریم.
