جو بایدن (Joe Biden) از زمان انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور اعلام کرده است که بازگرداندن رهبری آمریکا در صحنه جهانی از بالاترین اولویتهای او است، کابینه او نیز این هدف را به درستی متذکر شده است.
جو بایدن در 24 نوامبر اعلام کرد:
نامزدهای دولت بایدن آماده هدایت جهان هستند و از این امر عقبنشینی نمیکنند، اکنون آمریکا دوباره به صحنه جهانی بازگشته است.
شاید در هیچ کجا این بازگشت ضروریتر از بازگشتن به سیاستهای تجاری نباشد. طی چهار سال گذشته، دونالد ترامپ (Donald Trump)، رئیس جمهور سابق آمریکا، معاملات تجاری را لغو کرده، جنگهای تجاری آسیبرسانی را آغاز کرده و فعالیتهای سازمان تجارت بینالمللی را افزایش داده است.
اما رهبری همه این اقتصادهای جهانی به چین واگذار شده است. همانطور که میدانیم پکن اخیرا بر 14 کشور آسیایی دیگر در مذاکرات جهانی نظارت داشته است. در ماه نوامبر، کشورها در پایتخت چین دیدار کردند و به طور رسمی بزرگترین پیمان تجارت آزاد منطقهای جهان را امضا کردند که تقریباً یک سوم بشریت را پوشش میدهد.
جو بایدن بدون شک آرزو دارد که به دوران طلایی رهبری ایالات متحده بازگردد. این دوران نیم قرن پس از جنگ جهانی دوم بود که آمریکا به ایجاد و حفظ قوانین و نهادهایی کمک کرد تا جهانی سازی را تقویت کند. اما پس از چهار سال از عقبنشینی ترامپ، بازگشت به رهبری ممکن است دشوارتر از آن باشد که جو بایدن، رییس جمهور منتخب ایالت متحده، فکر میکند. چون این روزها تعداد روزافزون آمریکاییها در جبهه راست و چپ که به تجارت آزاد مشکوک هستند، افزایش یافته است.
هزینههای سیاست «اول آمریکا»
در حالی که دونالد ترامپ از سیاست تجاری حمایت میکرد که با عنوان اول آمریکا نامگذاری شده است، اما این نام بهترین توصیف این سیاست نبوده است. این سیاست شامل اعمال تعرفههای مجازاتی برای محصولات خاص مانند فولاد و آلومینیوم و کل کشورها به ویژه چین در مقیاسی است که طی چند دهه اخیر دیده نشده است. اما هزینه این اقدام برای ایالات متحده بسیار بالا بوده است.
تعرفههای ترامپ دهها میلیارد دلار برای مشاغل و مصرفکنندگان آمریکایی هزینه داشته است. این افراد با بستن بازارهای صادراتی محصولات آمریکایی در چین و جاهای دیگر به کشاورزان و تولیدکنندگان آمریکایی آسیب جدی رساندهاند. علاوه بر این، دولت دهها میلیارد هزینه بیشتر صرف تلاش برای کمک به کشاورزان آسیب دیده از این تعرفهها کرده است.
اولویت قرار گرفتن آمریکاییها نیز دلیل تصمیم رئیس جمهور سابق برای خروج از معاملات تجاری مانند مشارکت بین اقیانوس آرام و تمرکز بر توافقهای دوجانبه و نه چند جانبه بود. جدا از اینکه شرکتهای آمریکایی مزایای پیمانهای تجارت آزاد را نفی میکنند، این بدان معنی است که ایالات متحده هنگام نوشتن قوانین تجارت جهانی خیلی در حاشیه قرار خواهد گرفت.
این خبر بسیار بدی برای آمریکا است، زیرا حتی زمانی که قوانین فقط در مورد توافق تجاری موردنظر اعمال میشود، آنها معمولا به عنوان پایهای برای معاملات آینده عمل میکنند. از این معاملات میتوان به مذاکرات منحصر بهفرد با ایالات متحده اشاره کرد؛ بنابراین اگر دولت ایالات متحده در لیست نباشد، پیامدهای طولانیمدت به همراه خواهد داشت.
به جای آمریکا، سایر نیروگاهها به دنبال تعیین شرایط تجارت با متحدان ایالات متحده هستند؛ همانطوری که پکن نیز توافقنامه تجارت خود در ماه نوامبر را امضا کرد. منافع چین در مورد محیط زیست، استانداردهای کار و به ویژه حمایت از مالکیت ذهنی با منافع ایالات متحده اصلا یکسان نیست.
جو بایدن و تودهگرایان جبهه راست
بنابراین دلایل بسیار محکمی وجود دارد که ایالت متحده باید با جهان تعامل داشته باشد. تجارت جهانی حتی ممکن است برای کمک به ایالات متحده از بیماری همهگیری ویروس کرونا نیز استفاده کند. اما برای انجام این کار، جو بایدن باید با دو گروه که ممکن است باعث رنجش او شوند، مذاکره کند.
اولین گروه توده گرایان جبهه راست (پوپولیست) هستند؛ اینها رأیدهندگان محافظه کاری بودند که عمدتاً طبقه کارگر را تشکیل میدادند که در سال 2016 به سیستم ضد تجاری ترامپ اشتیاقی نشان داده بودند. آنها نیز مانند دونالد ترامپ تمایل دارند تجارت را از دریچه ملی گرایی ببینند که در آن برنده به همه چیز دست مییابد. این به این معنا است که آنها تجارت را نه به عنوان چیزی سودمند برای همه طرفها بدانند بلکه به عنوان رقابتی میدانند که در آن برنده و بازنده بر اساس مازاد تجارت یا با از دست دادن سهم خود در بازار شناخته میشود.
به علاوه، از آنجا که پایگاه حزب جمهوریخواه رای دهندگان سفیدپوست با تحصیلات کمتری را در بر میگیرد، پیامدهای اساسی برای حزب جمهوریخواه (GOP) خواهد داشت. تئوری تجارت اساسی نشان میدهد که در یک کشور ثروتمند مانند ایالات متحده، کارگران با مهارت پایین از تجارت آزاد آسیب میبینند، این در حالی است که کارگران ماهر و سرمایه داران بیشترین مزایا را میبرند. به این دلیل است که کشورهای کم درآمد از مزیت نسبی در نیروی کار با مهارت پایین برخوردار خواهند شد.
بسیاری از رأیدهندگان طبقه کارگران احساس میکنند که از این اقتصاد جدید رها شده و توسط دولت نادیده گرفته شدهاند. آنها از تجارت آزاد خشمگین شدهاند؛ این امر به سوق دادن حزب جمهوری خواه به سمت ملیگرایی و حمایتگرایی کمک میکند و محافظه کاران طرفدار تجارت سنتی را نیز کنار میگذارد.
اگر جمهوریخواهان موفق شوند در ژانویه مجلس سنا را در دست بگیرند، به احتمال زیاد قدرت رو به رشد توده گرایان جبهه راست همچنان بر شک و تردید تجاری در حزب تأثیر میگذارد. این مسئله میتواند در هنگام مذاکره در مورد معاملات تجاری جدید یا برداشتن اقدامات دیگری که نیاز به تأیید سنا دارد، جو بایدن را دچار مشکل کند.
اما حتی اگر دموکراتها نیزموفق به تصاحب سنا شوند، هنگامی که جو بایدن بخواهد اکثریت کنگره خود را در دورههای میانمدت حفظ کند، هنوز هم باید از این طبقه کارگر یا رایدهندگان سفیدپوست استفاده کند. در هر صورت، آنها پس از رفتن ترامپ به عنوان یک نیروی قوی باقی خواهند ماند.
حمایتکننده ایالت متحده رفت!
اما تودهگرایان جبهه راست تنها بخش مهمی از طیف سیاسی ایالات متحده نیست که نسبت به تجارت تردید دارد.
تودهگرایان جبهه چپ که توسط سناتور برنی سندرز (Bernie Sanders) رهبری میشود مدتهاست طرفدار محدود کردن تجارت خارجی است. انگیزههای این توده تا حدودی متفاوت است، که البته بیشتر معطوف به بدبینی قدرت شرکتها و تأثیر تجارت بر حقوق کار و محیط زیست است. اما آنها نیز مشابه طبقه کارگر آمریکایی و جوانان که جناح چپ حزب دموکرات هستند.
در انتخابات مقدماتی، جو بایدن، برنی سندرز و دیگران را که دیدگاه بدبینانهتری نسبت به تجارت داشتند شکست داد. اما هنوز هم او مجبور است که انرژی خود را از طریق تودهگرایان جبهه چپ در آمریکا تأمین کند، که از آنها میتوان به دیدگاههای آن در مورد تجارت اشاره کرد. تودهگرایان جبهه چپ قدرت بسیار بیشتری نسبت به تودهگرایان جبهه راست در واشنگتن در دولت بایدن نسبت به اعضای کنگره و گروههای مهم منافع دموکرات مانند اتحادیههای کارگری، خواهند داشت.
تودهگرایان قدرتمند
تاجر حرفهای خوشبینی ممکن است اشاره کند که نظرسنجیها، مانند این نظرسنجی که در اواخر سال 2019 انجام شد، نشانگر حمایت قاطع از تجارت آزاد بین رایدهندگان در هر دو حزب است. با این حال نظرسنجیها همیشه این دیدگاهها را با شدت و پیوسته اندازه گیری نمیکنند.
علاوه بر این، از آنجا که آسیبهای تجارت آزاد بیشتر از منافع آن است، اقلیت رأی دهندگانی که به سیاستهای حمایت گرایانه میپردازند، غالبا قدرتمندتر از آن هستند که تعدادشان نشان دهد. در نهایت، گرچه توده گرایان جبهه راست و چپ موضع اقلیت در تجارت را نشان میدهند، اما آنها برای آینده قابل پیشبینی نیروهای سیاسی قدرتمندی باقی خواهند ماند.
به همین دلایل، بعید است که جو بایدن بتواند به طور معمول در تجارت به کار خود بازگردد. در حالی که حمایت گرایی تهاجمی ترامپ به احتمال زیاد از بین خواهد رفت، بایدن فشارهای خود را بر چین ادامه خواهد داد و برخی از سخنان اول آمریکای خود را برای جلب نظر طبقه کارگر در پیش گرفته است. طرفداران پیشرفت گرای جو بایدن احتمالا خواهند دید که او در توافقنامههای تجاری آینده برای تقویت نیروی کار و محیط زیست تلاش خواهد کرد.
جو بایدن ممکن است نتواند در را به سوی تجارت جهانی باز کند، اما باید بتواند جلوی بسته شدن آن در را بگیرد.