ویروس کرونای آفریقایی پاسخ ایمنی واکسن را بی‌اثر می‌کند!

شواهدی که اخیرا منتشر شده است مبنی بر این است که برخی از انواع ویروس کرونا می‌توانند پاسخ‌های ایمنی ناشی از واکسن‌ها و عفونت‌های قبلی را بی‌اثر کنند. محققان در تلاشند تا مطالعات آزمایشگاهی منتشر شده در این هفته را که نگرانی در مورد برخی از انواع جدید جهش‌ها را بررسی کرده است، درک کنند. در ادامه این مطلب با آی‌تی‌رسان همراه باشید.

دانیل آلتمن (Daniel Altmann)، ایمونولوژیست در کالج امپریال لندن گفته است:

برخی از داده‌هایی که در 48 ساعت گذشته منتشر شده است، واقعا خوفناک است.

او نگران است که برخی از نتایج می‌تواند منجر به کاهش اثر بخشی واکسن‌های COVID-19 شود. آلتمن و سایر دانشمندان تأکید بر خطر این نوع جهش‌ها می‌کنند اما اطلاعات زیادی اکنون در دسترس نیست. مطالعات (بررسی خون تعدادی از افرادی که از COVID-19 بهبود یافته‌اند یا واکسن دریافت کرده‌اند) فقط توانایی آنتی بادی‌های آنها را در خنثی کردن انواع مختلف در آزمایش‌های آزمایشگاهی را نشان می‌دهد.

به این مطلب نیز توجه کنید: یک بیماری جدید و همه‌گیر جهانی در حال گسترش است!

همچنین مطالعات نشان نداده است که آیا تغییر در فعالیت آنتی‌‌بادی تفاوتی در اثربخشی واکسن در دنیای واقعی یا احتمال عفونت مجدد دارد یا خیر! پاول بیاناسز (Paul Bieniasz) ویروس‌شناس از دانشگاه راکفلر در شهر نیویورک که یکی از تحقیقات را هدایت می‌کرد، گفته است:

آیا این تغییرات مهم خواهد بود؟ من به شخصه اطلاعی ندارم.

گسترش سریع

بیشتر نگرانی‌ها به خاطر نوع جدید ویروسی است که محققان در اواخر سال 2020 در آفریقای جنوبی شناسایی کردند. تیمی به سرپرستی تولیو د اولیویرا (Tulio de Oliveira)، یک متخصص بیوانفورماتیک در دانشگاه کوازولو-ناتال در دوربان، آفریقای جنوبی، این نوع ویروس را به نام 501Y.V2 مرتبط می‌کند، به یک اپیدمی سریع در استان کیپ شرقی که از آن زمان در آفریقای جنوبی و به سایر کشورها گسترش یافته بود. این نوع جهش‌های زیادی را در پروتئین سنبله ویروس کرونا ایجاد می‌کند، که به ویروس اجازه می‌دهد سلول‌های میزبان از جمله برخی تغییرات مربوط به ضعف فعالیت آنتی‌بادی علیه ویروس را شناسایی و آلوده کند.

استان کیپ شرقی توسط اولین موج COVID-19 آفریقای جنوبی بسیار مورد تهدید قرارا گرفته بود و محققان فکر کردند که آیا گسترش سریع 501Y.V2 را می‌توان تا حدی با توانایی آن برای جلوگیری از پاسخ‌های ایمنی که قبلاً ایجاد شده توضیح داد یا خیر.

برای بررسی این موضوع، د اولیویرا، الکس سیگال، ویروس شناس در انستیتوی تحقیقات بهداشتی آفریقا در دوربان و سایر همکاران وی ویروس 501Y.V2 را از افراد آلوده به این نوع جدا کردند. آنها سپس نمونه‌های متفاوتی را در برابر سرم (بخشی از خون حاوی آنتی بادی) از شش نفری که از COVID-19 بهبود یافته بودند، آزمایش کردند. این سرم بهبودی متمایل به آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده یا مسدود کننده ویروس است که می‌توانند از عفونت جلوگیری کنند. محققان دریافتند که سرم بهبودی در خنثی‌سازی 501Y.V2 بسیار بدتر از خنثی کردن انواع مختلفی است که زودتر در همه گیر منتشر شده بودند. دی اولیویرا می‌گوید که پلاسمای برخی از افراد در مقایسه با 501Y.V2 عملکرد بهتری نسبت به دیگران دارند، اما در همه موارد، قدرت خنثی سازی بسیار ضعیف شده است و این بسیار نگران‌کننده است.

در یک مطالعه جداگانه، تیمی به سرپرستی ویروس‌شناس پنی مور (Penny Moore) در انستیتوی ملی بیماری‌های واگیر و دانشگاه ویتواترزراند در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی ، اثرات سرم نقاهت را روی ترکیبات مختلف جهش‌های سنبله‌ای که در 501Y.V2 یافت شد، بررسی کردند. آنها این کار را با استفاده از ویروس شبیه آن انجام دادند؛ نوعی ویرایش ویروس ایدز که سلول‌ها را با استفاده از پروتئین سنبله ویروس کرونا آلوده می‌کند.

این آزمایش‌ها نشان داد که 501Y.V2 شامل جهش‌هایی است که اثرات آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده را که دو ناحیه اصلی سنبله را تشخیص می‌دهند، بی‌اثر می‌کند: حوزه‌های اتصال گیرنده و انتهای ناحیه .N  به گفته تیم مور، این ویروس‌ها با نوع کامل جهش 501Y.V2 از 21 نفر از 44 شرکت کننده کاملاً در برابر سرم بهبودی مقاوم بودند و تا حدی نیز در برابر اکثریت سرم افراد از خود مقاومت نشان دادند.

دی اولیویرا گفته است که اکنون اثبات چندین عفونت مجدد با 501Y.V2 در آفریقای جنوبی وجود دارد. به نظر می‌رسد که توانایی انتشار این نوع ویروس در مکان‌هایی که توسط امواج قبلی COVID-19 به سختی آسیب دیده‌اند، تا حدی توسط ظرفیت آن برای بی‌اثر کردن پاسخ‌های ایمنی تاثیرگذار است.

پاول بیاناسز با اشاره به اینکه انواع شناسایی شده در برزیل و انگلستان دارای جهش‌های مشابه‌ای هستند، گفته است:

برای این چیزی که اکنون در حال اتفاق افتادن است، تقریباً چاره‌ای وجود ندارد.

تأثیرات بر مصونیت

هر دو تیم آفریقای جنوبی به زودی نوع 501Y.V2 را با سرم افرادی که در آزمایشات واکسن COVID-19 شرکت کرده‌اند آزمایش می‌کنند. مطالعات مشابهی نیز در آزمایشگاه‌های سراسر جهان در حال حاضر در حال انجام است. یک تیم با همکاری پاول بیاناسز دریافتند که جهش در حوزه اتصال گیرنده 501Y.V2 باعث کاهش متوسط ​​قدرت آنتی بادی از افرادی می‌شود که واکسن mRNA های شرکت دارویی فایزر یا مدرنا را دریافت کرده‌اند. مور گفته است که این یافته مسلما درست است. اما آزمایش نتایج جهش‌های دیگر در 501Y.V2 مهم خواهد بود.

والکر سیل (Volker Thiel)، ویروس‌شناس RNA در دانشگاه برن در سوئیس گفته است که آیا این‌ عوامل ممکن است از اثر بخشی واکسن‌ها بکاهند یا خیر، هنوز مشخص نیست. اکثر واکسن‌های COVID-19 سطح بالایی از آنتی بادی را که مناطق مختلف پروتئین سنبله را هدف قرار می‌دهند، بدست می‌آورند؛ بنابراین برخی از مولکول‌ها احتمالاً قادر به جلوگیری از انواع ویروس هستند. سایر اجزای پاسخ ایمنی، مانند سلول‌های T، ممکن است تحت تأثیر 501Y.V2 قرار نگیرند. تایل گفته است:

اگرچه این واکسن‌ها فقط ژن سنبله را هدف قرار می‌دهند، اما با این وجود باید یک پاسخ ایمنی متنوعی داشته باشند تا بتوان این انواع جدید را تحت پوشش قرار داد؛ اما مطالعات تجربی همچنان باید انجام شود.

داده‌های حاصل از آزمایشات کارآیی مداوم و استفاده از واکسن ملی باید بتواند اثرات مختلف این‌ها را کشف کند. چندین واکسن هنوز در آفریقای جنوبی آزمایش می‌شوند و محققان هرگونه افت توانایی آنها در جلوگیری از COVID-19 را که با افزایش 501Y.V2 مرتبط است، مشاهده خواهند کرد.

ماریون کوپمنز (Marion Koopmans)، یک ویروس‌شناس در مرکز پزشکی اراسموس در روتردام، هلند، گفته است:

یک پاسخ آنتی‌بادی به انواع مانند 501Y.V2 ممکن است در عمل چندان مشکل‌ساز نباشد. می‌توان تغییراتی را در آزمایشگاه مشاهده کرد، اما در شخص تاثیری ندارد؛ زیرا این فرد هنوز آنتی بادی‌های کافی برای خنثی‌سازی عفونت را در اختیار دارد. همچنین می‌توان مشاهده کرد که آیا عفونت مجدد به دلیل کاهش پاسخ‌های ایمنی ناشی از اولین عفونت یا اثرات یک جهش است یا خیر.

داده‌های نوظهور

سرنخ‌ها ابتدا با شناسایی یک نوع سریع ویروس در انگلستان، معروف به B.1.1.7، شروع می‌شود. در آزمایشات شبه ویروس، محققان شرکت بیوتکنولوژی بیونتک در ماینز، آلمان، دریافتند که جهش‌های ویروس B.1.1.7 تأثیر کمی بر سرم 16 نفری که واکسن شرکت تولید شده با شرکت فایزر را دریافت کرده‌اند، دارد. در همین حال، یک تیم به سرپرستی راویندرا گوپتا (Ravindra Gupta) در دانشگاه کمبریج، انگلستان، سرم 15 نفر را که از دو دوز اول همان ایمن‌سازی دریافت کرده بودند، بررسی کرد. این تیم دریافت که 10 سرم در برابر B.1.1.7 نسبت به انواع دیگر SARS-CoV-2 اثربخشی کمتری دارد. گوپتا گفته است که این تغییرات اکنون نباید در تأثیر واکسن تفاوتی ایجاد کند، اما ممکن است به مرور زمان سطح آنتی‌بادی بدن را کاهش دهد.

معنی نتایج این هفته برای مبارزه با همه‌گیری هنوز مشخص نیست. تعیین اینکه آیا جهش در 501Y.V2 مسئول عفونت مجدد است، برای محققان اولویت اصلی است. دی الیویرا گفته است که اگر اینطور باشد، تمامی رویای حفاظت جمعی حداقل در عفونت طبیعی، کاملا پوچ خواهد بود.