هفت عادت که باعث جلوگیری از زوال عقل می‌شود

بر اساس آمار و ارقام، در سال ۲۰۲۰ بیش از ۵۵ میلیون نفر از بیماری زوال عقل رنج می‌بردند که بیش‌تر از ۶۰ درصد آن‌ها، در کشورهایی با درآمد کم یا متوسط زندگی می‌کنند. طبق پیش‌بینی سازمان بهداشت جهانی این رقم در سال ۲۰۳۰ به بیش از ۷۸ میلیون نفر خواهد رسید. اما آیا روش‌های جلوگیری از زوال عقل، موثر هستند؟

پیش‌تر با میزان خواب کافی برای سلامتی و جلوگیری از زوال عقل و همچنین خطر زوال عقل برای افراد منزوی آشنا شده بودیم. همچنین ارتباط میان هذیان‌گویی ناشی از ویروس کرونا و زوال عقل را بررسی کرده بودیم. حالا این بار به سراغ یک آزمایش دیگر برای بررسی راه‌های جلوگیری از زوال عقل می‌رویم.

باتوجه به تحقیقاتی که به تازگی انجام شده و در مجله پزشکی آکادمی مغز و اعصاب آمریکا به چاپ رسیده است، هفت عادت و شیوه زندگی برای جلوگیری از زوال عقل وجود دارد که اگر افراد (به ویژه کسانی که این بیماری را به‌طور ژنتیکی در خانواده خود دارند) آن‌ها را رعایت کنند، احتمال ابتلا به زوال عقل را بسیار کاهش خواهند داد.

این هفت عامل قلبی-عروقی و سلامت که همچنین به نام «هفت عامل ساده انجمن قلب آمریکا» هم شناخته می‌شوند، رعایت این موارد را شامل می‌شود: فعال بودن، خوراک سالم، کاهش وزن، دوری از دخانیات،‌ فشار خون مناسب، تنظیم کلسترول و کاهش قند خون.

آدرین تین، دارای مدرک دکترا از مرکز پزشکی دانشگاه می‌سی‌سی‌پی می‌گوید:

این عادات که در هفت عامل ساده بهشان اشاره شد، تا الآن در کاهش بیماری زوال عقل بسیار موثر بوده‌اند؛ اما هنوز مطمئن نیستیم که این هفت عامل برای کسانی که به‌طور ژنتیکی در معرض گرفتاری به این بیماری قرار دارند، قطعا کارایی خواهند داشت یا نه. اما خبر خوب این است که حتی اگر افراد ریسک ژنتیکی بالایی نسبت به این بیماری داشته باشند،‌ باز هم رعایت این هفت عامل خالی از لطف نخواهد بود و احتمال ابتلایشان بسیار کمتر خواهد شد.

در این تحقیق، ۲۷۳۸ نفر با اصل و نسب آفریقایی و ۸۸۲۳ فرد با اجداد اروپایی در طول ۳۰ سال ردیابی شدند. در شروع کارآزمایی، میانگین سنی شرکت کنندگان ۵۴ سال بود.

این هفت عامل سلامتی توسط شرکت کنندگان از بین ۰ تا ۱۴،‌ که ۰ ناسالم‌ترین و ۱۴ سالم‌ترین بود امتیاز دهی شد. افراد اروپایی به طور متوسط ۸.۳ امتیاز گرفتند، در حالی که افراد آفریقایی‌تبار به طور متوسط ​​۶.۶ امتیاز گرفتند.

محققان در شروع کارشان میزان ریسک ابتلای ژنتیکی را به وسیله آمار سراسری ژنوم آلزایمر، که تا به الآن برای مطالعات بیماری زوال عقل از طریق ژنتیک استفاده می‌شد، اندازه گرفتند. شرکت کنندگانی که با اصل و نسب اروپایی بودند، به پنج گروه و افراد دارای اصل و نسب آفریقایی بر اساس امتیاز خطر ژنتیکی‌شان به سه گروه تقسیم شدند. گروهی که بالاترین خطر ژنتیکی را داشتند، افرادی بودند که حداقل یک نسخه از گونه ژن APOE را در زیرگروه APOE e4 که مرتبط به بیماری آلزایمر است را داشتند. از بین افرادی که اصل و نسب اروپایی داشتند، ۲۷.۹٪ دارای نوع APOE e4 بودند، در حالی‌که آفریقایی تباران امتیازی معادل ۴۰.۴٪ را با ژن نوع APOE e4 داشتند. گروه دیگر نوع APOE e2 داشتند که اگرچه خطر کمتری در دچار شدن به آلزایمر را داشتند، اما همچنان با خطر زوال عقل همراه بودند.

پس از اتمام این تحقیقات، ۱۶۰۳ اروپایی و ۶۳۱ آفریقایی مبتلا به بیماری زوال عقل شدند.

افرادی که اجداد اروپایی داشتند، به پنج گروه ژنتیکی تقسیم ‌شدند و محققان فهمیدند که هر پنج گروه، حتی گروهی که بالاترین ریسک به ابتلا را داشت، با رعایت هفت عادت سالم شانس یا امتیاز کمتری در خطر ابتلا شدن داشتند. با اضافه شدن هر یک از عادات سالم، ۹٪ احتمال ابتلا به زوال عقل کاهش یافت.

در این افراد با اجداد اروپایی، آن‌هایی که از نمره بالاتری در سبک زندگی برخوردار بودند، در مقابسه با دسته‌ا‌ی که نمره‌ پایین‌تری در سبک ‌زندگی‌شان داشن، ۳۰ تا ۴۰ درصد احتمال دچار شدنشان به زوال عقل را کاهش داده‌اند. در میان افرادی که اصل و نسب آفریقایی داشتند، محققان الگویی مشابه را با آن دسته‌ای که هفت عامل سلامت را رعایت می‌کردند، یافتند: هرچه افراد این هفت عامل را  بیشتر رعایت کنند، ریسک ابتلا به این بیماری کمتر خواهد بود. اما محققان اعلام کردند که تعداد کم شرکت کنندگان، باعث محدود شدن یافته‌ها شده است، در نتیجه تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

آدرین تین گفت: «به افراد بیشتری احتیاج داریم تا بتوانیم دقیق‌تر نسبت این هفت عادت جلوگیری از زوال عقل را با کمتر شدن خطر ابتلا به آن بسنجیم.»

لازم به ذکر است که از عوال اصلی در محدودیت این مطالعه؛ کم بودن افراد آفریقایی تبار و همچنین اشتراک مکانی افراد آفریقایی-آمریکایی بود.

این مطالعه توسط مؤسسه ملی قلب، ریه و خون، مؤسسه ملی بهداشت، وزارت بهداشت و خدمات انسانی و مؤسسه ملی تحقیقات ژنوم انسانی پشتیبانی شد.