آیا تا به حال برایتان پیش آمده که هنگامی که بلیط هواپیما را خریداری کردهاید و قصد دارید از گیت خارج شوید، متوجه شوید ممنوع الخروج هستید؟ این اتفاق ناگوار موجب میشود هزینههای زیادی برای شخص ایجاد شود. علاوه بر هزینه و خسارت ناشی از آن، برنامههایتان نیز به هم میریزند و هواپیما بدون شما فرودگاه را ترک میکند. اما آیا فکر کردهاید چرا ممنوع الخروج میشوید؟ دلایل این امر چیست؟ استعلام ممنوع الخروجی چگونه انجام میشود و برای رفع آن چه باید کرد؟
آیتیرسان پاسخ تمام این پرسشها را در این مقاله برایتان ارائه کرده است، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا با دلایل این امر، استعلام ممنوع الخروجی و رفع آن آشنا شوید.
ممنوع الخروجی بدترین اتفاقی است که میتواند درست قبل از گذشتن از گیت برای شخصی رخ دهد. قوانین موجود در کشور گاهی موجب میشوند که برخی از افراد نتوانند به راحتی از مرزها خارج شوند. ممنوع الخروجی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، ولی در هر صورت، نتیجه همه آنها یکسان بوده و شما حتی اگر بلیط هواپیما را هم خریداری کرده باشید، مهر خروج در پاسپورت شما درج نخواهد شد.
اگر سفری در پیش دارید و نگران هستید که مبادا ممنوع الخروج باشید، با ما همراه شده تا با نحوه استعلام ممنوع الخروجی آشنا شوید. علاوه بر آن، دلایل آن را نیز متوجه شوید. برای استعلام ممنوع الخروجی روشهای متفاوتی وجود دارد. اکنون با گسترش تکنولوژی، تنها در عرض یک دقیقه میتوانید با کد ملی، وضعیت ممنوع الخروجی خود را بررسی کنید.
قبل از اینکه روشهای مختلف استعلام ممنوع الخروجی را بیان کنیم، بهتر است در ابتدا ممنوع الخروجی را تعریف کنیم و دلایلی که موجب میشوند یک فرد نتواند از کشور خارج شود را بیان کنیم.
ممنوع الخروجی چیست؟
ممنوع الخروجی به وضعیتی میگویند که فرد نتواند به دلایل کیفری، مالیاتی، قضایی و غیره از مرزهای کشور خارج شود. این امر در موارد کیفری برای جلوگیری از فرار متهم طرح شده بود؛ اکنون نیز علاوه بر آن، این اصطلاح در موارد حقوقی نیز کاربرد داشته و برای الزام فرد به انجام تعهداتش طبق قانون به کار میرود. تا وقتی که فرد مشکل ممنوع الخروجی را حل نکند، نمیتواند از مرزهای آن کشور خارج شود یا حق خروج از کشور را نخواهد داشت!
تصور کنید از مدتها پیش برای سفری برنامهریزی کردهاید؛ ویزا و رزرو بلیط و هتل و غیره را نیز انجام دادهاید ولی درست ساعاتی قبل از پرواز هنگامی که میخواهید از گیت رد شوید، متوجه میشوید که ممنوع الخروج هستید! در آن صورت، چه حالی میشوید؟ مسلما شوکه خواهید شد و ابراز ناراحتی و نگرانی میکنید.
چنین وضعیتی علاوه بر اینکه کلافهکننده است، موجب اتلاف وقت و هزینه میشود! البته اگر سفر کاری باشد، دردسرهای خودش را دارد و بیشتر فرد را عصبی خواهد کرد. برای جلوگیری از چنین وضعیتی بهتر است در ابتدا با دلایل ممنوع الخروجی آشنا شوید.
دلایل ممنوع الخروجی از کشور کدامند؟
دلایلی وجود دارند که باعث میشوند یک شخص نتواند از کشور خارج شود. به طور کلی میتوان گفت که افراد به خاطر چند دلیل ممنوع الخروج میشوند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- ممنوع الخروجی مالیاتی (بدهی مالیاتی): اگر فردی بدهی مالیاتی بالای 500 میلیون تومان داشته باشد و آن را به اداره مالیات پرداخت نکرده باشد، به عنوان مجرم شناخته میشود و حکم جلبی نیز برای او صادر خواهد شد. در نتیجه، حق خروج از کشور را نخواهد داشت و بدون هیچ تعللی از سوی دادگاه ممنوع الخروج خواهد شد.
- ممنوع الخروجی اجرائیات ثبت: علاوه بر بدهکاران بانکی، مردی که به همسرش مهریه پرداخت نکند نیز حق خروج از کشور را نخواهد داشت.
- ممنوع الخروجی سو شهرت در کشورهای خارجی: اگر در گذشته به کشورهای خارجی سفر کرده باشید و اقدامات نه چندان خوبی مانند دزدی، کلاه برداری و… را انجام داده باشید، ممنوع الخروج شده و سو شهرتی نیز در آن کشورها خواهید داشت. در نتیجه، دیگر نمیتوانید به کشورهای خارجی سفر کنید!
- ممنوع الخروجی قضایی (عدم دریافت اجازه خروج از قیم یا سرپرست): اگر قیم یا سرپرست شخصی اجازه خروج از کشور را نداده باشد یا اینکه این اجازه به دلایلی لغو شود، فرد اجازه خروج از کشور را نخواهد داشت. این گزینه شامل خانمهای متاهل و افراد زیر 18 سال نیز میشود که هنوز به سن قانونی نرسیدهاند.
- ممنوع الخروجی کیفری (منافع ملی): اگر خروج فردی از کشور به ضرر منافع و مصالح ملی کشور تمام شود، اجازه خروج از مرز صادر نمیشود.
- ممنوع الخروجی سربازی: سربازانی که نتوانستهاند سربازی خود را به اتمام برسانند و به نوعی در حضور در سربازی غایب به شمار میروند، سربازان فراری به حساب میآیند و حق خروج از کشور را نیز نخواهند داشت.
قوانین کشور در مورد ممنوع الخروجی
بر اساس قوانین کشور، افرادی که تحت تعقیب هستند، محکومان کیفری که دوران محکومیتشان به طور کامل به اتمام نرسیده است، افرادی که مشمول ماده 17 قانون گذرنامه میشوند و بدهکاران بانکی با شرایط خاص نمیتوانند از کشور خارج شوند. علاوه بر آن، خانمهایی که رضایت نامه همسر را مبنی بر خروج از کشور دریافت نکردهاند نیز ممنوع الخروج خواهند بود. البته اگر مردی نیز نخواهد مهریه همسر خود را بپردازد، خانم میتواند مرد را ممنوع الخروج کند.
ممنوعیت خروج از کشور باید طبق قوانین آیین دادرسی کیفری صورت بگیرد. اگر حتی یکی از دلایلی که در بالا به آن اشاره کردیم، شامل شما شود، میتوانید با استعلام ممنوع الخروجی که در ادامه به آن میپردازیم، نسبت به ممنوع الخروج نبودن خود اطمینان حاصل کنید.
چند روش برای استعلام ممنوع الخروجی
روشهای مختلفی برای استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد که در ادامه به هر کدام از آنها اشاره خواهیم کرد:
- استعلام ممنوع الخروجی از اداره گذرنامه
- استعلام ممنوع الخروجی از اپلیکیشن پلیس من
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثبت من (پیشنهادی)
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثنا
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق اداره مالیات
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه میخک
راستعلام ممنوع الخروجی از اداره گذرنامه
رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه انتظامی کشور، علی ذوالقدری، اعلام کرده بود که اگر فردی گذرنامه جدیدی درخواست کرده باشد و آن را تحویل بگیرد، متوجه میشویم که آن فرد ممنوع الخروج نیست. البته فرد میتواند به صورت حضوری به اداره گذرنامه مراجعه کرده و نسبت به بررسی وضعیت ممنوع الخروجی خود اقدام کند.
استعلام ممنوع الخروجی از طریق اپلیکیشن پلیس من
افراد میتوانند با نصب برنامه پلیس من، استعلام ممنوع الخروجی انجام دهند. استفاده از این برنامه رایگان نیست و برای استعلام ممنوع الخروجی باید 5200 تومان هزینه پرداخت کنید. با این برنامه میتوانید هر نوع ممنوع الخروجی اعم از استعلام ممنوع الخروجی قوه قضاییه، استعلام ممنوع الخروجی کیفری و استعلام ممنوع الخروجی مهریه را بررسی کنید. همچنین کاربران اندرویدی میتوانند از طریق این لینک، آن را دانلود و نصب کنند.
آسانترین روش: استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثبت من (پیشنهادی)
افراد میتوانند با این روش، تنها با داشتن کد ملی خود نسبت به استعلام ممنوع الخروجی اقدام کنند؛ البته این روش تنها مربوط به پروندههای ادارات اجرای اسناد رسمی میشود. سامانه «ثبت من» درگاه یکپارچه خدمات الکترونیکی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است که خدمات ثبتی انجام میدهد؛ این خدمات شامل سرویسهای ثبت شرکتها، تصدیق اصالت سند، استعلام ممنوع الخروجی و غیره خواهد بود.
برای استعلام ممنوع الخروجی با کد ملی از طریق سامانه ثبت من، مراحل زیر را انجام دهید:
- ابتدا به سایت ssaa.ir مراجعه کنید.
- پس از ورود به سایت، روی گزینه «ثبت من» کلیک کنید.
- در این بخش گزینه «اجرای اسناد رسمی» را انتخاب کنید.
- حالا روی گزینه «استعلام ممنوع الخروجی» کلیک کنید.
- پس از اینکه کد ملی و اطلاعات درخواستی را وارد کردید، پیامی مبنی بر ممنوع الخروج بودن یا نبودن دریافت خواهید کرد؛ این سامانه رایگان بوده و نیازی نیست هزینهای برای استعلام ممنوع الخروجی بپردازید.
برای استعلام ممنوع الخروجی قوه قضاییه و استعلام ممنوع الخروجی مهریه نیز میتوانید با انجام همین مراحل، نسبت استعلام ممنوع الخروجی خود را انجام دهید.
استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثنا (سامانه ثبت نام الکترونیک)
افراد میتوانند با مراجعه به سایت ثنا علاوه بر استعلام ممنوع الخروجی، ابلاغیههای مرتبط با موارد قضایی و کیفری را نیز مشاهده کنند. به طور کلی، این سامانه برای ابلاغ اوراق قضایی کاربرد دارد و فرد میتواند بدون اینکه نگران مراجعه ماموران دادگستری به منزل خود باشد، این ابلاغیه را از سایت دریافت کند.
برای ورود به این سامانه در ابتدا باید ثبت نام کرده و سپس جهت احراز هویت و امضای الکترونیکی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
استعلام ممنوع الخروجی از اداره مالیات
اگر قصد دارید به خارج از کشور سفر کنید و قبل از آن میخواهید بدانید که از نظر مالیاتی مشکلی نداشته باشید، میتوانید به سامانه tax.gov.ir مراجعه کرده و نسبت به استعلام ممنوع الخروجی در حوزه مالیاتی اقدام کنید.
استعلام ممنوع الخروجی از خارج کشور (میخک)
شما میتوانید برای استعلام ممنوعالخروجی خارج از کشور، از روش میخک استفاده کنید. در این روش، باید به سامانه مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی یا میخک مراجعه کنید و به بخش استعلام ممنوعالخروجی بروید. پس از آن بررسی کنید که از نظر قانونی حق خروج از کشور را دارا هستید یا خیر.
شرایط رفع ممنوع الخروجی
زمانی که متوجه شدید ممنوع الخروج هستید، تا 20 روز فرصت دارید که به حکم صادره اعتراض کنید. سپس، حکم به دادگاه تجدیدنظر میرود و دوباره بررسی میشود. این حکم تا 6 ماه اعتبار دارد و ممکن است هر شش ماه یکبار نیز تمدید شود. اگر فردی به دلیل عدم پرداخت مهریه ممنوع الخروج شود، دادگاه حکم میزان مهریه را قسط بندی میکند و فرد پس از پرداخت آن، قادر خواهد بود که از کشور خارج شود.
- تهیه ضمانت نامه بانکی
- ارائه وثیقه بانکی نزد دادگاه
- پرداخت بدهی (با اجازه فرد طلبکار، قسط بندی آن نیز امکان پذیر است) یا جلب رضایت طلبکار
مدت زمان ممنوع الخروجی
رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه انتظامی کشور اعلام کرده بود که میزان ممنوع الخروجی برای اشخاص تا 6 ماه به طول میانجامد. اگر باز هم نیاز به تمدید کردن آن وجود داشته باشد، دادستانی کل کشور میتواند آن را برای 6 ماه دیگر نیز تمدید کرده و این پروسه را هر 6 ماه یکبار تمدید کند. فرد ممنوع الخروج شده تنها تا 20 روز پس از زمان ابلاغ حکم ممنوع الخروجی، فرصت دارد نسبت به این حکم اعتراض خود را نشان دهد.
سوالات متداول در مورد ممنوع الخروجی
ممنوع الخروجی چیست؟
ممنوع الخروجی به وضعیتی میگویند که فرد نتواند به دلایل کیفری، مالیاتی، قضایی و غیره از مرزهای یک کشور خارج شود یا به اصطلاح ممنوع الخروج شود. این امر در موارد کیفری برای جلوگیری از فرار متهم طرح شده بود؛ اکنون نیز علاوه بر آن، این اصطلاح در موارد حقوقی نیز کاربرد داشته و برای الزام فرد به انجام تعهداتش طبق قانون به کار میرود. تا وقتی که فرد مشکل ممنوع الخروجی را حل نکند، نمیتواند از مرزهای آن کشور خارج شود یا حق خروج از کشور را نخواهد داشت!
چه دلایلی مبنی بر ممنوع الخروجی از کشور وجود دارد؟
- ممنوع الخروجی مالیاتی (بدهی مالیاتی): اگر فردی بدهی مالیاتی بالای 500 میلیون تومان داشته باشد و آن را به اداره مالیات پرداخت نکرده باشد، به عنوان مجرم شناخته میشود و حکم جلبی نیز برای او صادر خواهد شد. در نتیجه، حق خروج از کشور را نخواهد داشت و بدون هیچ تعللی از سوی دادگاه ممنوع الخروج خواهد شد.
- ممنوع الخروجی اجرائیات ثبت: علاوه بر بدهکاران بانکی، مردی که به همسرش مهریه پرداخت نکند نیز حق خروج از کشور را نخواهد داشت.
- ممنوع الخروجی سو شهرت در کشورهای خارجی: اگر در گذشته به کشورهای خارجی سفر کرده باشید و اقدامات نه چندان خوبی مانند دزدی، تکدیگری یا کلاه برداری را در آنجا انجام داده باشید، ممنوع الخروج شده و سو شهرتی نیز در آن کشورها خواهید داشت. در نتیجه، دیگر نمیتوانید به کشورهای خارجی سفر کنید!
- ممنوع الخروجی قضایی (عدم دریافت اجازه خروج از قیم یا سرپرست): اگر قیم یا سرپرست شخصی اجازه خروج از کشور را نداده باشد یا اینکه این اجازه به دلایلی لغو شود، فرد اجازه خروج از کشور را نخواهد داشت. این گزینه شامل خانمهای متاهل و افراد زیر 18 سال میشود که هنوز به سن قانونی نرسیدهاند.
- ممنوع الخروجی کیفری (منافع ملی): اگر خروج فردی از کشور به ضرر منافع و مصالح ملی کشور تمام شود، اجازه خروج از مرزها را نخواهید داشت.
- ممنوع الخروجی سربازی: سربازانی که نتوانستهاند سربازی خود را به اتمام برسانند و به نوعی در حضور در سربازی غایب به شمار میروند، سربازان فراری به حساب میآیند و حق خروج از کشور را نخواهند داشت.
چگونه بفهمم ممنوع الخروج شدهام؟
روشهای مختلفی برای استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد که در ادامه به هر کدام از آنها اشاره خواهیم کرد:
- استعلام ممنوع الخروجی از اداره گذرنامه
- استعلام ممنوع الخروجی از اپلیکیشن پلیس من
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثبت من (کد ملی)
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثنا
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق اداره مالیات
- استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه میخک
برای اطلاعات بیشتر درباره هر کدام از روشهای مختلف استعلام ممنوع الخروجی که در بالا به آنها پرداختیم، میتوانید به اصل مقاله توجه کنید.
آیا دستور ممنوع الخروجی با قرار ممنوعیت از کشور تفاوت دارد؟
بازپرس پرونده میتواند طبق ماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری، قبل از شروع تحقیقات (با توجه به مدارک دال بر وقوع جرم یا در صورت عدم دسترسی به متهم) درخواستی برای ممنوعیت خروج از کشور برای فرد صادر کند. فرد نمیتواند در این حکم اعتراض کرده، از سویی دیگر، حکم ممنوعیت از کشور یا همان ممنوع الخروجی بر اساس بند «ث» ماده 247 صادر میشود.
علاوه بر مقامات قضایی، برخی از سازمانها و نهادهای اجرایی نیز میتوانند افراد را ممنوع الخروج کنند. مثلا دولت میتواند از خروج بدهکاران مالیاتی، اجرایی و متخلفان جرایم ارزی بر اساس ماده 17 قانون گذرنامه جلوگیری کند. اگر بدهی فردی بیش از 500 میلیون تومان باشد، سازمان امور مالیاتی کشور وظیفه دارد فرد را ممنوع الخروج کند.
اگر دلیل ممنوع الخروجی مشکل مالیاتی باشد چه باید کرد؟
مدت زمان ممنوع الخروجی چقدر است؟
زمانی که متوجه شدید ممنوع الخروج هستید، تا 20 روز فرصت دارید که به حکم صادره اعتراض کنید. سپس، حکم به دادگاه تجدیدنظر میرود و دوباره بررسی میشود. این حکم تا 6 ماه اعتبار دارد و ممکن است هر شش ماه یکبار نیز تمدید شود.
چگونه ممنوع الخروجی را رفع کنم؟
اگر فردی به دلیل عدم پرداخت مهریه ممنوع الخروج شود، دادگاه حکم میزان مهریه را قسط بندی میکند و پس از پرداخت، میتوان از کشور خارج شد.
- تهیه ضمانت نامه بانکی
- ارائه وثیقه بانکی نزد دادگاه
- پرداخت بدهی (با اجازه فرد طلبکار، قسط بندی آن نیز امکان پذیر است) یا جلب رضایت طلبکار
آیا راهی برای لغو حکم ممنوع الخروجی وجود دارد؟
اگر فردی به هر دلیلی ممنوع الخروج شود، در برخی از شرایط میتواند این حکم را لغو کرده و از کشور خارج شود:
- سفر به مکه و به جا آوردن حج تمتع
- سفر درمانی
- سفری برای بهبود وضع مالی و انجام امور تجاری
نتیجهگیری
در مطلب بالا اطلاعاتی درباره ممنوع الخروجی، روشهای استعلام ممنوع الخروجی و چگونگی رفع آن ارائه کردیم. حتما قبل از سفرهای خارجی، با روشهای فوق استعلام ممنوع الخروجی انجام دهید تا دیگر در هنگام خروج از کشور هیچ نگرانی نداشته باشید.