در این مقاله قصد داریم تا با معرفی ویژگی‌ها و تاریخچه، به سوال‌های سرویس پیام رسانی Rich Communication Services یا RCS چیست پاسخ دهیم. با ما در آی‌تی‌رسان همراه باشید.
شاید کمی برای شما تعجب‌آور باشد، ولی سرویس پیام کوتاه یا SMS بیش از 30 سال عمر دارد. به خاطر بسیار قدیمی بودن تکنولوژی SMS است که در مقایسه با دیگر سرویس‌های پیام‌رسانی مانند IMessage و تلگرام، SMS عملکرد بسیار محدودتری دارد.
اتفاقا به خاطر همین محدودیت‌های SMS بود که این سرویس‌های پیام‌رسانی امروزه متولد شدند. سرویس‌های SMS (Short Messaging Services) یا MMS (Multimedia Messaging Services) که به صورت پیش‌فرض در گوشی‌ها قرار دارند، در ارسال پیام‌های طولانی‌تر یا عکس‌های باکیفیت‌تر ناکام خواهند ماند.
علاوه بر این محدودیت‌ها، این سرویس‌ها برخی ویژگی‌ها را مانند تیک خوانده شدن پیام، واکنش‌ها، چت گروهی مناسب و نمایش علامت در حال تایپ نیز پشتیبانی نمی‌کنند. همه این ویژگی‌ها به بخش مهمی از تجربه امروزی ما هنگام چت کردن، تبدیل شده‌اند.
تاریخچه پیام‌رسانی
با وجود ساخته شدن تکنولوژی پیام‌رسانی در سال 1984 میلادی، این تکنولوژی تا اوایل دهه نود میلادی، هنوز همه‌گیر نشده بود. طبق برخی گزارشات، اولین SMS ارسال شده یک تبریک سال نو میلادی بود که به صورت آزمایشی در سال 1992 توسط یک کارمند شرکت Vodafone به رئیس شرکت ارسال شده بود.
در سال بعد، پشتیبانی SMS به تمام گوشی‌های سری GSM نوکیا اضافه شد و تا سال 1995 اکثر گوشی‌ها با پشتیبانی از SMS عرضه می‌شدند.
تا همین امروز نیز یکی از بزرگ‌ترین برتری‌های این سرویس نسبت به دیگر سرویس‌ها، در دسترس بودن آن در اکثر گوشی‌هاست. SMS در تمام گوشی‌های امروزی وجود دارد، از گوشی‌های بسیار گران‌قیمت و پرچم‌دار گرفته تا گوشی‌های بسیار ارزان قیمتی که عملا به جز SMS کاربرد دیگری ندارند.
دیگر مزیت این سرویس، عدم نیاز آن به اینترنت است، چرا که اطلاعات از طریق همان کانال‌هایی که برای برقراری تماس از آن‌ها استفاده می‌شود، منتقل می‌شوند. برای مقایسه، سرویس IMessage آیفون بدون وجود وای‌فای یا اینترنت همراه، هیچ کاربردی ندارد.
تا سال 2002، هم کاربران و هم سازندگان گوشی‌ها متوجه شدند که با پیشرفت دیگر تکنولوژی‌ها، مانند دوربین گوشی‌ها، دیگر ارسال پیام‌های فقط متنی، پاسخ‌گوی نیازها نیست. این نیازهای جدید باعث به دنیا آمدن سرویس جدیدی با نام MMS یا Multimedia Messaging Service شد.
این نسخه جدید از SMS، همزمان با گوشی سونی اریکسون T68i عرضه شد که به کاربران اجازه می‌داد تا عکس، صدا و تا 40 ثانیه فیلم را نیز به اشتراک بگذارند. البته این فایل‌ها با استانداردهای امروزی، بی‌کیفیت تلقی می‌شوند.
با در دسترس بودن SMS و MMS در همه جا، جای تعجبی ندارد که هنوز در دنیای امروزی کاربرد دارند. با وجود پشتیبانی تمام گوشی‌ها از این دو سرویس، شما می‌توانید با هر شخصی که خواستید (و شماره‌اش را داشتید) ارتباط داشته باشید. در حالت عادی باید بدانید طرف مقابل در چه سرویس‌های پیام‌رسانی مانند تلگرام فعالیت دارد، اما در SMS فقط داشتن شماره کافی است.
با این وجود، این دو سرویس تماما خوب نیستند و محدودیت‌ها و مشکلات خاص خود را دارند. راحتی استفاده، همیشه به معنای خوب بودن نیست. با این حال، گوشی‌های امروزه سعی بر دور زدن بسیاری از این محدودیت‌ها دارند، اما نمی‌توانند تمام آن‌ها را حل کنند.
برای مثال، SMS همچنان محدودیت 160 کاراکتری را برای تمام پیام‌ها دارد. دلیل این که شما متوجه این محدودیت‌ها نمی‌شوید، این است که برنامه‌های ساخته شده در گوشی‌ها، متن طولانی شما را به صورت چند تکه ارسال می‌کنند ولی یک تکه نمایش می‌دهند.
محبوبیت دیگر پیام‌رسان‌ها در دنیای امروز نشان می‌دهد که بسیاری از کاربران امروزی، این سرویس‌ها را به SMS ترجیح می‌دهند. در پاسخ به این نیاز همگانی به جانشین SMS، اتحادیه جهانی GSM شکل گرفت. این اتحادیه نسل جدید SMS/MMS را با نام RCS یا Rich Communication Services معرفی کرد.
RCS چیست؟
در اصل، سرویس RCS آن چنان هم تکنولوژی جدیدی نیست بلکه این جانشین برای اولین بار در سال 2007 (پنج سال بعد از MMS) به GSMA پیشنهاد شد. از همان زمان GSMA می‌دانست که باید برای جاگزینی SMS اقدام کرد، اما با وجود همراهی چندین شرکت سازنده گوشی و اپراتورها، این جانشین در امر جانشینی ناموفق بود.
بعد از گذر چند سال، شرکت گوگل در سال 2015 یک شرکت با نام Jibe Mobile را خریدرای کرد و در سال 2016 اعلام کرد که انقلاب جدیدی را به سمت RCS رهبری خواهد کرد. در ادامه همان سال، گوگل با همکاری با اپراتور Sprint پشتیبانی از RCS را به شبکه آن اپراتور اضافه کرد.
هر سه اپراتور بزرگ آمریکا یعنی AT&T، T-Mobile و Verizon برای عقب نماندن از گوگل، برنامه‌های خود را برای پیش‌روی RCS در سال 2019 رونمایی کردند. در این زمان، یکی از این اپراتورها یعنی T-Mobile در پروسه خرید Sprint بود که به قراردادهای امضا شده با گوگل لطمه می‌زد.
برنامه‌های این سه اپراتور با نام CCMI یا Cross Carrier Messaging Initiative شناخته شد. آن‌ها قصد داشتند که یک نسخه خاص خود از RCS را پیاده‌سازی و عرضه کنند تا دیگر شرایطی مانند IMessage را که کاربران را به دنیای مستقل از اپراتورها هدایت می‌کرد، تحمل نکنند.
با این حال، این همکاری با شکست مواجه شد تا سرنوشت RCS باری دیگر به دستان گوگل سپرده شود. بسیاری با این شکست موافق هستند، چرا که طبق گزارشات، CCMI در نهایت به یک پیامرسان عادی مانند واتس‌آپ و تلگرام اما با پشتیبانی از RCS تبدیل می‌شد. در طرف دیگر، گوگل قبلا پشتیبانی از RCS را به صورت رسمی به پیامرسان خود اضافه کرده، همانطور که جانشین حقیقی SMS باید باشد!
به مرور زمان سازندگان و کاربران گوشی‌ها، برنامه پیامرسان گوگل به عنوان پیامرسان پیش‌فرض انتخاب کردند. حتی سامسونگ که خودش یک پیامرسان با پشتیبانی از RCS دارد نیز پیامرسان گوگل را به عنوان پیامرسان پیش‌فرض در گوشی‌های خود قرار داده است. البته پیامرسان سامسونگ نیز از همان استانداردهای RCS گوگل استفاده می‌کند و به صورت پیش‌فرض روی گوشی‌های سامسونگ نصب شده، کاربران برای استفاده از آن، فقط کافی است که آن را به عنوان پیامرسان پیش‌فرض ثبت کنند.
لازم به ذکر است که گوگل در نسخه RCS خود، ویژگی‌های جدیدی را مانند رمزنگاری End-to-End اضافه کرده که در نسخه عادی RCS موجود نیستند.
RCS چیست؟ – آیا می‌تواند جانشین واقعی SMS باشد؟
سرویس پیامرسان RCS با هدف جانشینی SMS طراحی و ساخته شده، اما احتمالا به این زودی‌ها شاهد کنار رفتن سرویس SMS نخواهیم بود.
نکته مهم RCS این است که هنوز برای کار کردن، مانند آی‌مسیج و واتس‌آپ به اینترنت همراه یا وای‌فای نیاز دارد. به همین دلیل، SMS باید برای مواردی که دسترسی به اینترنت ممکن نیست، به عنوان آخرین راه ارتباطی حضور داشته باشد. برای رفع مشکل اتصال به اینترنت، پیامرسان گوگل، از RCS و SMS به صورت همزمان مانند IMessage پشتیبانی می‌کند.
جدا از این مورد، بازار گوشی‌های قدیمی و دکمه‌ای هنوز داغ است! بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند از این نوع گوشی‌ها استفاده کنند، نوعی که RCS نمی‌تواند خدماتی به آن‌ها ارائه کند.
البته با مرور زمان و پشتیبانی بیشتر گوشی‌ها از RCS، دورانی خواهد رسید که استفاده از SMS به حداقل خواهد رسید.
چت RCS چیست؟
احتمالا عبارت “RCS Chat” در اوایل کار گوگل روی RCS به گوش شما رسیده باشد. در آن زمان، گوگل این عبارت را به عنوان برند خود در این زمینه انتخاب کرده بود. با مرور زمان و تبدیل شدن RCS گوگل به تنها RCSیی که اکثر مردم می‌شناسند، گوگل تصمیم گرفت تا این عبارت را کنار بگذارد.
در دوران امروزه، نسخه RCS گوگل نسبت به نسخه استاندارد آن، بیشتر استفاده می‌شود. با وجود این که این دو نسخه با یکدیگر سازگار هستند، گوگل چند ویژگی را به نسخه خود اضافه کرده است.
مهمترین این ویژگی‌ها، وجود رمزنگاری End-to-End در نسخه گوگل به لطف Google Jibe Platform است. این پیاده‌سازی گوگل، از لحاظ زیادی مشابه اپل و آی‌مسیج است با این تفاوت که گوگل تصمیم گرفته تا Jibe را در اختیار دیگر سازندگان گوشی‌ها قرار دهد تا بتوانند راحت‌تر پشتبانی RCS را به گوشی‌های خود اضافه کنند.
هرچه افراد و سازندگان بیشتری به سمت آینده RCS حرکت کنند، وجود یک مقصد مشترک مهم‌تر می‌شود. برای مثال اگر یک سازنده موبایل تصمیم بگیرد تا پیامرسان RCS خود را بسازد و از نسخه گوگل استفاده نکند، آنگاه اگر یک کاربر از این پیامرسان، پیامی به کاربری با پیامرسان گوگل ارسال کنند، رمزنگاری End-to-End روی این پیام اعمال نخواهد شد.
خبر خوب این است که، نسخه استاندارد RCS فعلی به تنهایی ویژگی‌های زیادی را در خود جا داده است. برای مثال می‌توان به پشتیبانی از متون طولانی، عکس‌ها و فیلم‌های باکیفیت، تیک خوانده شدن پیام، نمایش وضعیت در حال تایپ، چت گروهی، استیکرها و واکنش‌ها اشاره کرد.
آیا آیفون‌ها نیز از RCS پشتیبانی می‌کنند؟
بعد از سال‌ها مقاومت اپل نسبت به این سرویس پیامرسان، اپل اخیرا خبر از پشتیبانی RCS تا اواخر سال میلادی آینده داد. احتمالا این پشتیبانی در به‌روزرسانی IOS 18 اضافه خواهد شد.
البته انتظار نداشته باشید که RCS در آیفون به طور کامل جای آی‌مسیج را بگیرد، اپل از الان تایید کرده که پیام‌های RCS در خود آی‌مسیج و حباب‌های سبز رنگ مانند SMSها ارسال خواهند شد. باید امیدوار باشیم که میان رنگ سبز SMSها و سبز RCSها تفاوتی باشد تا کاربران آیفون متوجه تفاوت آن‌ها بشوند.
جای تعجبی ندارد که اپل به جای نسخه گوگل، سراغ نسخه استاندارد RCS خواهد رفت. این به این معنی خواهد بود که RCS در آیفون‌ها، از رمزنگاری End-to-End پشتیبانی نخواهد کرد. اگر اتحادیه GSM تصمیم بگیرد تا End-to-End را به نسخه استاندارد اضافه کند، اپل از آن پشتیبانی خواهد کرد.
با وجود این که این خبر، برای صاحبان آیفون که با صاحبان اندرویدی در ارتباط هستند، خبر خوبی به شمار می‌رود، تغییرات زیادی در اکوسیستم خود اپل احساس نخواهد شد. چرا که آی‌مسیج اپل، برخی از ویژگی‌های جدید RCS را نیز در خود جا داده و چند ویژگی دیگر را نیز دارد که هنوز در نسخه‌های مختلف RCS دیده نمی‌شود.
