ضد یخ یکی از اجزای کلیدی در سیستم خنک‌کننده خودرو به شمار می‌آید و نقش مهمی در حفظ عملکرد بهینه موتور ایفا می‌کند. این مایع نه تنها از یخ زدن مایع خنک‌کننده در دماهای پایین جلوگیری می‌کند، بلکه به عنوان یک عامل ضد جوش نیز عمل کرده و از داغ شدن بیش از حد موتور در شرایط مختلف جلوگیری می‌نماید. به همین دلیل، انتخاب و نگهداری صحیح از ضد یخ برای هر خودرویی ضروری است.
این مطلب را بخوانید:
فرار از صحنه تصادف: عواقب قانونی و راهکارهای پیگیری
دلایل تعویض ضد یخ
یکی از اصلی‌ترین دلایل برای تعویض این ماده، کاهش تدریجی کارایی آن در جلوگیری از یخ زدن و جوش آوردن موتور است. با گذشت زمان، خاصیت‌های ضد یخ به تدریج از بین می‌روند و در برخی موارد، خود ضد یخ می‌تواند به عاملی برای خوردگی اجزای سیستم خنک‌کننده، به ویژه رادیاتور، تبدیل شود. بنابراین، تعویض به موقع ماده خنک کننده نه تنها از کارایی سیستم خنک‌کننده جلوگیری می‌کند، بلکه از آسیب‌های جدی به موتور نیز جلوگیری می‌نماید.
زمان مناسب برای تعویض ضد یخ
زمان تعویض ضد یخ به نوع آن بستگی دارد. ضد یخ‌ها به دو دسته آلی و معدنی تقسیم می‌شوند. ضد یخ‌های معدنی معمولاً عمر مفید کمتری دارند و کارشناسان توصیه می‌کنند که این نوع ضد یخ‌ها سالیانه یک بار تعویض شوند. در مقابل، ضد یخ‌های آلی می‌توانند تا سه سال دوام بیاورند. همچنین، خودروسازان معمولاً در دفترچه راهنمای خودرو، زمان تعویض ماده خنک کننده را مشخص می‌کنند. به عنوان مثال، برای خودروهایی نظیر پژو 405 و دنا، زمان تعویض ضد یخ هر 24 ماه یک بار است، در حالی که برای خودرو کوییک این زمان به 36 ماه یا 60 هزار کیلومتر می‌رسد.
نکات مهم در خرید ضد یخ
هنگام خرید ضد یخ، توجه به رنگ آن اهمیت چندانی ندارد، بلکه باید اطمینان حاصل کرد که مایع پایه اتیلن گلیکول داشته باشد تا خاصیت ضد خوردگی آن حفظ شود. همچنین، تاریخ انقضای محصول نیز بسیار مهم است و باید از خرید ضد یخ‌هایی که بوی نامطبوعی دارند یا تاریخ انقضای آن‌ها نزدیک است، خودداری کرد. در صورتی که پس از ریختن ماده خنک کننده، کف ایجاد شود، این نشانه‌ای از کیفیت پایین محصول است و باید مایع خنک‌کننده به‌طور کامل تخلیه و جایگزین شود.
نسبت ترکیب ضد یخ با آب
نسبت ترکیب ضد یخ با آب نیز از نکات کلیدی در کارایی سیستم خنک‌کننده است. معمولاً نسبت‌های 50/50 یا 60/40 برای ترکیب ماده خنک کننده و آب توصیه می‌شود. با توجه به ظرفیت سیستم خنک‌کننده که معمولاً بین 7.5 تا 8 لیتر است، می‌توان این نسبت‌ها را به‌راحتی رعایت کرد.
مراحل تعویض ضد یخ
برای تعویض این ماده خنک کننده، بهتر است این کار به متخصصان سپرده شود. در ابتدا، موتور باید خاموش و خنک باشد. سپس شیر تخلیه رادیاتور باز شده تا بخشی از مایع خنک‌کننده تخلیه شود. برای تخلیه مایع باقی‌مانده در پوسته موتور، موتور باید روشن شود و آب به رادیاتور اضافه گردد تا زمانی که آب زلال از خروجی رادیاتور خارج شود. پس از این مرحله، شیر تخلیه بسته می‌شود و بهتر است از آب مقطر برای ترکیب با ضد یخ استفاده گردد تا از رسوب‌گرفتگی جلوگیری شود.
بررسی دوره‌ای سطح مایع خنک‌کننده
بهتر است هر هفته سطح مایع خنک‌کننده را بررسی کنید. محفظه مایع خنک‌کننده معمولاً با دو علامت MAX و MIN مشخص شده است و مقدار مایع باید بین این دو سطح باشد. همچنین، در صورت پایین بودن سطح مایع، باید در حالی که موتور خاموش و خنک است، به آن ضد یخ اضافه شود. اگر مایع خنک‌کننده به‌طور مکرر کم می‌شود، لازم است برای بررسی علت به تعمیرگاه مراجعه کنید.
با رعایت این نکات و توجه به زمان تعویض و کیفیت ضد یخ، می‌توان از عملکرد بهینه موتور خودرو اطمینان حاصل کرد و از بروز مشکلات جدی جلوگیری نمود.
