در بحبوحه رقابت جهانی برای تسلط بر صنعت نیمهرسانا، تنش جدیدی میان آمریکا و یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تراشه یعنی TSMC شکل گرفته است. پیشنهاد بحثبرانگیز دولت آمریکا مبنی بر واگذاری کارخانههای پیشرفته اینتل به این غول تایوانی، اکنون با واکنش شدید کاخ سفید و سیاستگذاران ایالات متحده مواجه شده است.
برخی منابع آگاه گزارش دادهاند که دولت آمریکا در ابتدا با رویکردی متفاوت، پیشنهاد همکاری به TSMC داده بود تا این شرکت بتواند از زیرساختهای تولیدی اینتل در خاک ایالات متحده بهره ببرد. این طرح میتوانست به نفع هر دو طرف باشد؛ اما اکنون، مقامات آمریکایی با لحنی قاطع اعلام کردهاند که واگذاری چنین داراییهای استراتژیکی به یک شرکت خارجی، حتی اگر در خاک آمریکا فعالیت کند، غیرقابل قبول است.
این مخالفت تنها یک تصمیم اقتصادی نیست، بلکه کاملاً با مسائل امنیتی و حفظ تسلط آمریکا بر زنجیره تأمین فناوریهای کلیدی گره خورده است. یکی از مقامات کاخ سفید تأکید کرده که حفظ کنترل داخلی بر تأسیسات تولید نیمهرسانا یک اولویت ملی است و نباید اجازه داد شرکتهای غیرآمریکایی در این حوزه نفوذ کنند.
پیشنهاد اولیهای که روی میز مذاکره بود، به TSMC اجازه میداد تا با تغییر فناوری تولید کارخانههای اینتل و انطباق آنها با استانداردهای خود، این مراکز را مدیریت کند. اما بهمحض انتشار این اخبار، موجی از نگرانی در میان سیاستگذاران و تحلیلگران شکل گرفت که آیا این تصمیم به معنای از دست رفتن استقلال فناوری آمریکا خواهد بود؟
برخی پیشنهاد کردهاند که اگر سرمایهگذاران آمریکایی نیز در این معامله حضور داشته باشند، میتوان حساسیتهای سیاسی را کاهش داد. این مدل میتواند مانع از در اختیار گرفتن کامل کارخانههای اینتل توسط یک نهاد خارجی شود و در عین حال، ظرفیت تولید تراشه در آمریکا را تقویت کند. اما آیا چنین راهحلی مورد پذیرش دولت خواهد بود؟
حتی اگر این معامله از نظر سیاسی حلوفصل شود، موانع فنی و استراتژیک آن همچنان پابرجا هستند. فناوریهای تولید اینتل و TSMC بهشدت متفاوتند و ادغام این دو سیستم نیازمند سرمایهگذاری هنگفت و اشتراکگذاری دانش فنی بسیار حساس است. چنین اقدامی میتواند چالشهایی بزرگ برای هر دو شرکت ایجاد کند و حتی امنیت دادههای صنعتی را به خطر بیندازد.
از سوی دیگر، این تغییر میتواند ساختار اینتل را بهطور کلی دگرگون کند. شرکتی که سالها به تولید و طراحی همزمان پرداخته، ممکن است به یک شرکت صرفاً متمرکز بر طراحی تراشهها تبدیل شود. این تحول علاوه بر کاهش مزیت رقابتی اینتل، میتواند تأثیر مستقیمی بر سودآوری آن داشته باشد.
در نهایت، این معامله همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. دولت آمریکا اگرچه به سرمایهگذاری خارجی در صنعت نیمهرسانا تمایل دارد، اما حاضر نیست کنترل بر داراییهای حیاتی را از دست بدهد. با این شرایط، بهنظر میرسد که TSMC یا باید به یک مدل همکاری محدودتر رضایت دهد یا اینکه بهکلی از این طرح عقبنشینی کند. آینده این تقابل نشان خواهد داد که آیا آمریکا در برابر نفوذ غولهای آسیایی مقاومت خواهد کرد یا مسیر تازهای برای همکاری در پیش گرفته میشود.