رونمایی متا از نسل جدید مدلهای زبانی هوش مصنوعی، موسوم به Llama 4، بار دیگر رقابت در عرصه هوش مصنوعی را داغ کرده است. این مدلها که با وعده عملکردی فراتر از رقبای قدرتمندی همچون گوگل و OpenAI معرفی شدهاند، اکنون در دستیار هوشمند Meta AI و پلتفرمهای پرمخاطبی مانند واتساپ، مسنجر و اینستاگرام در دسترس کاربران قرار گرفتهاند.
در میان این مدلهای جدید، دو مدل Llama 4 Scout و Llama 4 Maverick به عنوان رقبای سرسخت GPT-4o و Gemini 2.0 Flash شناخته میشوند و از طریق وبسایت متا و پلتفرم Hugging Face قابل دریافت هستند. متا همچنین از مدل Llama 4 Behemoth به عنوان “قویترین مدل پایه موجود در جهان” یاد میکند که در حال حاضر در مرحله آموزش قرار دارد.
به گفته متا، مدل Scout با پنجره متنی ۱۰ میلیون توکنی، حافظه کاری قابل توجهی را ارائه میدهد و در آزمونهای مختلف، عملکردی بهتر از مدلهای مطرحی مانند Gemma 3، Gemini 2.0 Flash-Lite و Mistral 3.1 از خود نشان میدهد. مدل Maverick نیز با وجود استفاده از “کمتر از نیمی از پارامترهای فعال” نسبت به GPT-4o و Gemini 2.0 Flash، در آزمونهای برنامهنویسی و استدلال، نتایجی همتراز با مدل DeepSeek-V3 ارائه میکند.
مدل Behemoth با ۲۸۸ میلیارد پارامتر فعال و در مجموع ۲ تریلیون پارامتر، گامی بلند در عرصه هوش مصنوعی به شمار میرود. متا مدعی است که این مدل در آزمونهای حوزه علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM)، از مدلهایی مانند GPT-4.5 و Claude Sonnet 3.7 پیشی میگیرد.
متا برای توسعه Llama 4 از معماری “ترکیبی از متخصصان” (MoE) بهره برده است که با استفاده بهینه از منابع، مصرف انرژی را کاهش میدهد. این شرکت قصد دارد در کنفرانس LlamaCon که در تاریخ ۹ اردیبهشت برگزار میشود، برنامههای آتی خود را برای توسعه مدلها و محصولات هوش مصنوعی تشریح کند.
اگرچه متا Llama 4 را به عنوان یک مدل “متنباز” معرفی کرده، اما محدودیتهای موجود در مجوز استفاده از آن، انتقاداتی را به همراه داشته است. به عنوان مثال، شرکتهایی با بیش از ۷۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه، برای استفاده تجاری از این مدل، ملزم به دریافت مجوز از متا هستند. این موضوع، به گفته Open Source Initiative، باعث میشود که Llama 4 از تعریف “متنباز واقعی” فاصله بگیرد.