مدیرعامل اسنپ، محمد خلج، در گفتوگویی اختصاصی با وبسایت خبری زومیت، به سوالات و ابهامات پیرامون حادثه قتل الهه حسیننژاد پرداخت. پس از انتشار اخباری درباره وابستگی قاتل به شبکه اسنپ و نگرانی افکار عمومی از فرایند تایید صلاحیت رانندگان، این گفتگو اهمیت بسزایی برای شفافسازی فرآیندهای امنیتی و تعهدات اسنپ دارد.
نکات کلیدی
- همه رانندگان اسنپ تایید صلاحیت خود را از فراجا دریافت میکنند و هیچ درخواست سفری از الهه حسیننژاد در روز حادثه در پلتفرم ثبت نشده بود.
- اسنپ فراتر از الزام قانونی، روند بازاستعلام و بررسی مجدد صلاحیت رانندگان را با همکاری فراجا آغاز کرده است.
- تمام هزینههای غربالگری و مشاوره روانشناسی توسط اسنپ پرداخت میشود تا سطح امنیت و سلامت روان کاربران حفظ شود.
- امکانات امنیتی هوشمند، نظیر دکمه اضطراری و سیستم رهگیری، برای افزایش امنیت سفرها در اپلیکیشن پیادهسازی شده است.
- سیاستهای تازهای مانند احراز هویت بیومتریک و رصد لحظهای سوابق کیفری رانندگان در مرحله آزمایشی و توسعه است.
مصاحبه با محمد خلج، مدیرعامل اسنپ
آیا حادثه رخداده در سفری ثبتشده در اسنپ اتفاق افتاده است؟
محمد خلج: پیش از هر توضیح، لازم میدانم به خانواده مرحومه الهه حسیننژاد تسلیت بگویم و همدردی کل مجموعه اسنپ را اعلام کنم. همانطور که در اطلاعیههای رسمی فراجا و خبرگزاری میزان ذکر شده، هیچ سفری از سوی مرحومه در روز حادثه از طریق اسنپ ثبت نشده است. این سفر به شکل دربستی و خارج از سامانه توسط خودروی عبوری انجام شده و بهدلیل نبود زیرساختهای امنیتی و شفافیت سفر، مجرم از روشی سنتی سوءاستفاده کرده است. این موضوع اهمیت ثبت و شفافیت سفر در تاکسیهای اینترنتی و نقش بازدارنده آن در وقوع جرایم را اثبات میکند.
دو استعلام رسمی از اسنپ توسط مراجع قضایی انجام شد که هر دو بار به صورت رسمی اعلام کردیم هیچ سفری توسط این فرد از طریق اسنپ ثبت نشده است. بررسیهای داخلی ما این امر را کاملاً تایید میکند. بنابراین، ربط دادن حادثه به اسنپ، از اساس نادرست است.
پلیس عنوان کرده است که استعلام راننده فقط در سال ۱۳۹۹ انجام شده؛ آیا اسنپ پس از آن اقدامی برای تایید صلاحیت این فرد انجام نداده است؟
محمد خلج: همانطور که فراجا تاکید کرده، صلاحیت این فرد پیش از شروع همکاری و ثبتنام اولیه در اسنپ، تایید شده بود. با این حال، وی از ابتدای ۱۴۰۳ به مدت ۱۳ ماه فعال نبوده و بر خلاف برخی اخبار، در سال اخیر مجدداً استعلام صلاحیت وی از فراجا دریافت و تایید شده است. طبق اعلام سخنگوی فراجا و خبرگزاری میزان، این فرد فاقد سابقه قضایی مؤثر بوده و همه نتایج استعلام های قبلی مثبت گزارش شده است.
برخی تصور میکنند اسنپ در فرآیند استعلام مقصر بوده است؛ پاسخ شما چیست؟
محمد خلج: خیر، هیچ قصوری در این زمینه رخ نداده است. با آنکه هیچ الزام قانونی برای تکرار دورهای استعلام وجود ندارد، ما بهطور داوطلبانه و در قالب تفاهمنامه با فراجا، این روند را عملیاتی کردهایم. بر اساس این توافق، صلاحیت رانندگان فعال به صورت دورهای بازبینی و بهروزرسانی میشود. سال گذشته نیز با اپراتور تاییدشده فراجا، قراردادی جهت تقویت ایمنی ناوگان منعقد کردیم. هماکنون مراحل آزمایشی احراز هویت بیومتریک و حسن شهرت انتظامی در حال انجام است. افزون بر این، به دنبال راهاندازی سامانهای برخط هستیم تا هر تغییری در وضعیت کیفری رانندگان بدون تاخیر به اطلاع ما برسد و واکنش فوری انجام گیرد.
اسنپ چه اقداماتی برای پایش و ارتقای سلامت روان رانندگان انجام داده و هزینه آن بر عهده کیست؟
محمد خلج: سلامت روان رانندگان اهمیت زیادی برای ما دارد. تاکنون حدود ۱۰۰ هزار راننده اسنپ به جلسات روانشناسی و مشاوره ارجاع داده شدهاند و اسنپ تمامی هزینهها را تقبل کرده است تا کاربران بدون دغدغه مالی بتوانند از خدمات تخصصی بهرهمند شوند. فقط در صورت گذراندن موفق مراحل لازم، اجازه بازگشت کنترلشده به ناوگان داده میشود.
فرآیند جذب و ارزیابی رانندگان اسنپ چگونه است و چه تدابیری برای حفظ امنیت کاربران اندیشیده شده است؟
محمد خلج: امنیت سفر جزو اولویتهای اصلی ماست و رویه جذب راننده در اسنپ بسیار حساس و چندمرحلهای است. متقاضیان باید مدارک هویتی و خودروی خود را ارائه دهند؛ سپس تمامی اطلاعات برای بررسی سوابق کیفری و تایید صلاحیت به پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا ارجاع داده میشود. فقط افرادی که از سوی مراجع رسمی تایید شوند، مجاز به فعالیت خواهند بود. پس از این مرحله آموزشی، بررسی دورهای صلاحیت رانندگان و تطبیق مستمر عملکرد در دستور کار قرار دارد. باید تاکید کنم که اسنپ به عنوان یک پلتفرم واسط، مرجع تایید یا رد صلاحیت یا صدور گواهینامه نیست و فقط نتایج تایید از سمت فراجا را دریافت و اجرا میکند.
برای پیشگیری از جرائم و تضمین امنیت سفرها چه راهکارهایی در اسنپ اجرا شده است؟
محمد خلج: مجموعهای از ابزارهای نظارتی و هوشمند برای افزایش امنیت کاربران ارائه شدهاند؛ از جمله امکان ارسال لینک رهگیری لحظهای سفر و اشتراکگذاری موقعیت با نزدیکان، دکمه اضطراری با نام «امنیت سفر» برای درخواست فوری کمک، پایش مداوم رفتار کاربران راننده از طریق سیستمهای تحلیل داده، ثبت بازخورد سفر و اقدام سریع در مواجهه با گزارشهای منفی. آموزشهای مستمر برای ارتقای فرهنگ سفر ایمن نیز به طور مداوم اجرا میشود.
اگر مسافری حین یا بعد از سفر با رفتار مشکوک راننده مواجه شود، چه باید بکند؟
محمد خلج: کاربران میتوانند در لحظه و از طریق بخش «ارتباط با تیم امنیت سفر» یا دکمه اضطراری در اپلیکیشن، به ما اطلاع دهند. تیم امنیت اسنپ پس از دریافت پیام، بررسی سفر را آغاز و تا پایان موضوع همراه مسافر خواهد بود. همچنین الگوریتمی هوشمند، هرگونه انحراف غیرعادی از مسیر یا طولانی شدن سفر را به صورت خودکار شناسایی و پیگیری میکند. تمامی گزارشها به دقت بررسی شده و در صورت اثبات تخلف، حساب راننده به صورت موقت یا دائم مسدود میشود. رانندگان تعلیقشده باید مراحل ارزیابی روانشناسی، تست اعتیاد یا بازآموزی را سپری کنند و در صورت تکرار تخلف، حسابشان برای همیشه غیر فعال میگردد.
نگرانیهایی درباره صحت بررسی صلاحیت رانندگان وجود دارد؛ اسنپ چگونه اعتماد کاربران را جلب میکند؟
محمد خلج: ما به این موضوع واقفیم و همکاری نزدیکی با پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا داریم. این نهاد با دسترسی به بانک اطلاعات کامل، سوابق کیفری و رفتاری افراد را با دقت بررسی میکند و دلایل رد صلاحیت محرمانه باقی میماند. عملکرد رانندگان به صورت مستمر و بر اساس سیستم امتیازدهی در بازخورد مسافر و تماسهای پشتیبانی ارزیابی میشود. اگر امتیاز آنان از حد مجاز پایینتر باشد ملزم به شرکت در دورههای آموزشی میشوند و تلاش دارند رضایت مسافران را جلب کنند؛ در غیر این صورت، حسابشان برای همیشه غیرفعال میشود.
در زمان وقوع بحران یا دریافت گزارشهای امنیتی چه اقداماتی انجام میشود؟
محمد خلج: همه گزارشهای امنیتی با فوریت و دقت بررسی میشود؛ هرگونه تخلف تاییدشده موجب حذف موقت یا دائمی راننده از سیستم خواهد شد.
اسنپ چه برنامههایی برای بهبود مداوم امنیت سفرها دارد؟
محمد خلج: ما به طور مستمر در حال ارتقای فناوریهای نظارتی، آموزش رانندگان، بهروزرسانی اپلیکیشن برای گزارشدهی آسانتر و همکاری با نهادهای انتظامی هستیم. همچنین توسعه احراز هویت بیومتریک و رصد برخط سوابق کیفری در مراحل نهایی قرار دارد تا هر لحظه و بدون تاخیر از هرگونه تغییر وضعیت کیفری مطلع شویم و پاسخگو باشیم.
نتیجهگیری
گفتوگوی اختصاصی مدیرعامل اسنپ با زومیت، جزئیات فرآیند تایید صلاحیت و امنیت کاربران را برای افکار عمومی شفافسازی کرد. اقدامات داوطلبانه و همکاری نزدیک اسنپ با مراجع انتظامی و قضایی، نشاندهنده جدیت این شرکت در ارتقای سطح امنیت سفرهای اینترنتی و حفظ اعتماد عمومی است. با پیشرفت زیرساختهای امن و فناوریهای جدید، گامهای مثبت در جهت کاهش ریسک و تضمین آسایش و امنیت کاربران برداشته شده است.
