تکنولوژی شگفتانگیز شناسایی زلزله با گوشیهای اندروید
گوگل در سالهای اخیر با تکیه بر قابلیتهای فناوری موبایل و پلتفرم اندروید، موفق به توسعه یکی از بزرگترین شبکههای هشدار زودهنگام زلزله در جهان شده است. طبق مقالهای که بهتازگی در مجله Science منتشر شده، گوگل توانسته با استفاده از سنسورهای حرکتی و شتابسنج بیش از دو میلیارد گوشی اندروید بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴، زمینلرزهها را در نزدیک به ۱۰۰ کشور جهان شناسایی و به میلیونها نفر هشدار دهد.
قابلیتها و ویژگیهای سیستم «Android Earthquake Alerts»
این سیستم هوشمند با نام «هشدار زلزله اندروید» (Android Earthquake Alerts) یا AEA، بر پایه شتابسنج داخلی گوشیهای اندرویدی توسعه یافته است. این فناوری میتواند لرزشهای زمین را در لحظه شناسایی کرده و ساکنان مناطق حادثهدیده را بهسرعت با ارسال هشدار مطلع کند. AEA دو نوع هشدار اصلی ارائه میدهد؛ «هشدار اطلاعرسانی» برای زلزلههای کمقدرت که بهصورت نوتیفیکیشن ساده ارسال میشود و «هشدار اقدام فوری» برای لرزههای متوسط تا شدید که با صدای بلند و حتی در حالت «مزاحم نشوید» گوشی، کاربران را مطلع میکند. طبق گزارشها، این سیستم تا به امروز بیش از ۱۱ هزار زلزله را شناسایی و به مردم مناطق مختلف هشدار داده است.
مزایا نسبت به سامانههای سنتی هشدار زلزله
استفاده از یک شبکه عظیم گوشیهای همراه، مزیت بزرگی برای شناسایی سریع زلزلهها ایجاد کرده است. برخلاف سامانههای کلاسیک که وابسته به تجهیزات فیزیکی محدود هستند، فناوری گوگل پوشش جهانی و سرعت واکنش بالایی دارد. همچنین عدم نیاز به تجهیزات گرانقیمت و بهروزرسانیهای نرمافزاری مکرر، این سیستم را به یکی از مقرونبهصرفهترین راهکارهای هشدار زلزله تبدیل کرده است.
موارد استفاده و ضرورت پذیرش این فناوری
کاربران گوشیهای اندرویدی با فعالسازی این قابلیت، میتوانند ثانیههای ارزشمند پیش از وقوع زمینلرزههای بزرگ را در اختیار داشته باشند و اقدامات پیشگیرانه انجام دهند. این امر بهصورت بالقوه میتواند جان هزاران نفر را در مناطق زلزلهخیز نجات دهد و اثرات خسارتی را کاهش دهد.
چالشها و انتقادها؛ نمونه زلزلههای مرگبار ترکیه
با وجود دستاوردهای چشمگیر، این فناوری همچنان با چالشهایی روبرو است. در زلزلههای ویرانگر ترکیه سال ۲۰۲۳ که هزاران کشته و مجروح برجای گذاشت، گوگل به اشتباه فقط ۴۶۹ هشدار «اقدام فوری» و بیش از نیم میلیون هشدار سطح پایینتر را ارسال کرد، در حالی که شدت زلزله بسیار بیشتر از برآورد اولیه سیستم بود. این ضعف ناشی از خطا در تشخیص اولیه مقیاس لرزهها توسط الگوریتم و سنسورهای گوشیها بود. بسیاری از شهروندان به علت رخ دادن زلزله در ساعات اولیه صبح و کمصدابودن هشدار سطح پایین، از وقوع حادثه مطلع نشدند.
ارتقاء الگوریتم و مسئولیتپذیری فنی
گوگل پس از انتقادهای گسترده و تحقیقات رسانهای، بالاخره اذعان کرد که سیستم هشدار زودهنگام زلزله در رخدادهای ترکیه ناکارآمد عمل کرده است. این شرکت اعلام کرد بهروزرسانیهای مهمی را برای بهبود الگوریتم و افزایش دقت سنجش شدت زلزلهها اعمال کرده است. با این حال، کندی در پذیرش مسئولیت این رخدادها نیز مورد انتقاد کاربران و کارشناسان حوزه فناوری قرار گرفت.
جایگاه فناوری گوگل در بازار و آینده هشدارهای هوشمند
همکاری غولهای فناوری با استفاده از هوشمندسازی دستگاههای مصرفی مانند موبایلها، چشماندازی جدید در زمینه مدیریت بحران و کاهش خسارت بلایای طبیعی را رقم میزند. انتظار میرود با بهبود مستمر این سیستمها، امنیت کاربران اندروید در سراسر جهان بیش از پیش افزایش یابد و نقش گوشیهای هوشمند در نجات جان انسانها پررنگتر شود.