چین بهگزارشها پس از اظهارات جنجالی هاوارد لاتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، شرکتهای داخلی را از سفارش تراشههای H20 انویدیا دلسرد کرده است. منابعی مانند فایننشال تایمز و رویترز میگویند دستگاههای ناظر چینی — از جمله مدیریت فضای سایبری چین (CAC)، کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی (NDRC) و وزارت صنعت و فناوری اطلاعات (MIIT) — هماهنگ شدند تا فشارهای بیشتری برای استفاده از تراشههای بومی اعمال کنند.
زمینه و سابقه تصمیمات صادراتی
در آوریل گذشته آمریکا فروش تراشههای H20 انویدیا به چین را بهدلیل نگرانی از استفاده نظامی از این سیستمهای پردازش هوش مصنوعی متوقف کرد. در ماه جولای دولت آمریکا پس از مذاکره محدودیتها را کاهش داد و اجازه صادرات را بهصورت مشروط باز کرد؛ طبق گزارشها یکی از شروط احتمالی شامل واگذاری درصدی از سود شرکت بوده است. بعد از بازگشت به بازار چین، لاتنیک در مصاحبهای با CNBC بیان کرد که آمریکا «به چین بهترین یا دومین یا سومین محصول خود را نمیفروشد» و هدف این است که «چین تا حدی به اکوسیستم فناوری آمریکایی وابسته بماند» تا توسعه داخلی تحت کنترل بماند — سخنانی که در چین بهعنوان اظهارات «تحقیرآمیز» تلقی شد.
اقدامات رگولاتوری چین
CAC طبق گزارشها بخشنامهای غیررسمی به بازیگران بزرگ فناوری چین مانند بایتدنس و علیبابا فرستاد و خواست سفارشهای جدید H20 را تا پایان بررسی امنیت ملی متوقف کنند. این بخشنامهها الزامآور جلوه کردند زیرا عدم تبعیت میتوانست منجر به جریمههای سنگین شود. بهموازات آن، NDRC نیز به شرکتها توصیه کرد از خرید هر نوع تراشه انویدیا خودداری کنند. این اقدام بخشی از سیاست گستردهتر پشتیبانی از تراشههای ساخت داخل و کاهش وابستگی به فناوریهای خارجی است.
تاثیر بر شرکتها و توسعهدهندگان
برای شرکتهایی که روی سرویسهای ابری، مدلهای زبان بزرگ (LLM) و زیرساختهای یادگیری ماشین سرمایهگذاری کردهاند، محدودیت در تأمین H20 میتواند به بازنگری در معماریهای محاسباتی و انتخاب سختافزار منجر شود. بسیاری از توسعهدهندگان با هدف مقیاسپذیری و کارایی بالا به معماریهای آمریکایی عادت کردهاند؛ حالا ریسک افزایش هزینهها و تأخیر در پروژهها بالا رفته است.
مشخصات محصول و مقایسه: H20 در برابر نسل جدید مبتنی بر Blackwell
H20 تراشهای بهینهشده برای بارهای کاری هوش مصنوعی با تمرکز بر مراکز داده است. براساس گزارشها انویدیا در حال توسعه یک نسخه جدید مخصوص بازار چین است که روی معماری Blackwell ساخته میشود، اما توان محاسباتی آن تقریباً نصف قابلیت Blackwell Ultra خواهد بود. این محصول جدید ممکن است دسترسی بازار چین را به تراشههای قدرتمندتر تسهیل کند، اما تأییدیههای صادراتی و مقرراتی هنوز قطعی نیستند.
مزایا و معایب مقایسهای
مزایا: نسخه بومی/محدودشده میتواند سریعتر به بازار چین برسد و فشار تأمین را کاهش دهد؛ بهعلاوه شرکتها را قادر میسازد بدون دسترسی به کاملترین مدلهای Ultra به هوش مصنوعی دسترسی پیدا کنند. معایب: کاهش توان محاسباتی به معنای عملکرد پایینتر در آموزش مدلهای بزرگ و برخی محدودیتها در موارد استفاده پیشرفته است.
موارد استفاده و اهمیت بازار
تراشههایی مانند H20 و نسخههای مبتنی بر Blackwell برای سرویسدهی به دیتاسنترها، پردازش مدلهای زبانی، بینایی ماشین، تحلیل دادههای بزرگ و توسعه محصولات AI در ابرها حیاتی هستند. برای چین، این موضوع فراتر از تجارت است؛ امنیت ملی، استقلال فناورانه و توسعه زنجیره تامین نیمههادیها در مرکز توجه سیاستگذاری قرار دارد.
نتیجهگیری
اعتراضات مقامات چینی به اظهارات مقام آمریکایی و واکنشهای بعدی، روندهای بازار تراشههای هوش مصنوعی را تحتالشعاع قرار داده است. حرکت بهسوی تراشههای بومی، فشار بر شرکتهای خارجی برای طراحی نسخههای مخصوص بازارهای حساس و پیچیدهتر شدن وضعیت صادرات فناوری از پیامدهای کلیدی این مناقشه است. برای بازیگران صنعت، رصد تحولات مقرراتی، ارزیابی جایگزینهای سختافزاری و آمادهسازی سناریوهای تغییر تأمین، اجتنابناپذیر خواهد بود.