تبلیغات گردنبند جدید استارتاپ هوش مصنوعی فرند در متروی نیویورک بهسرعت تبدیل به بوم نقاشی و اعتراض مردم شد. گجتی که با میکروفونی دائم حرف میکند و پیامکهای طعنهآمیز مبتنی بر هوش مصنوعی به گوشی میفرستد، نه فقط بحث کارایی بلکه پرسشهای جدی درباره حریم خصوصی و چشمانداز نظارتی را بهراه انداخت.
تبلیغاتِ مترو؛ اعتراضِ شهری یا استراتژی هوشمندانه؟
دیوارنویسیها و برچسبهای خشمگین نشان دادند واکنش عمومی فراتر از یک شوخی تبلیغاتی است. شعارهایی مثل «دوستی با چیز زنده» و «هوش مصنوعی برای زنده ماندن یا مردن تو اهمیتی قائل نیست» روی بیلبوردها دیده شد و حتی کمدین نیویورکی جاش گاندلمان با نیشوخند به این گجت اشاره کرد که داشتن «دوست مصنوعی» نه تنها جای دوستی انسانی را نمیگیرد، بلکه ممکن است ظرفیت نظارت را بهشدت افزایش دهد.
اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا نیز هشدار داد هر چیزی که روی چنین دستگاههایی ضبط میشود میتواند در اختیار هکرها، شرکتها یا حتی نهادهای دولتی قرار گیرد. این اظهارنظر پیام روشنی درباره ریسکهای امنیتی و حقوقی گجتها بود.
مدیرعامل چه گفت؟ یک فضای سفید برای «واکنش اجتماعی»
آوی شِف من، مدیرعامل ۲۲ ساله فرند، در پاسخ به انتقادات گفت که او عمداً فضای سفید زیادی در تبلیغات گذاشته تا مردم روی آن نظر بدهند و آن را مخدوش کنند. او به رسانهها گفت میدانسته مردم نیویورک نسبت به هوش مصنوعی و پوشیدنیها حساساند، بنابراین با خرید بیش از یک میلیون دلار تبلیغات، عمداً جایی برای «واکنش اجتماعی» فراهم کرده است. قیمت خود گردنبند هم ۱۲۹ دلار اعلام شده است.
نقدهای فنی؛ از شنود ناقص تا تجربه آزاردهنده
فارغ از اعتراضهای اجتماعی، منتقدان رسانهای هم به عملکرد سختافزار ایراد گرفتند. ویکتوریا سانگ در The Verge پس از آزمایش دستگاه نوشت که گجت، که او نامش را بلوربو گذاشت، بهشدت آزاردهنده و در تعامل دشوار است. مشکل از آنجا ناشی میشود که تنها یک میکروفون دارد و در نتیجه در کاری که قرار است بهترین باشد، یعنی شنیدن، ضعیف عمل میکند.
دنیاهای دیگری هم همین تجربه را منعکس کردند؛ گزارشهای Wired هم اشاره کردند که پوشیدن این گردنبند بهطرز عجیبی «ضد اجتماعی» است و اطرافیان واکنش خوشایندی نشان نمیدهند. به عبارت دیگر، نه کاربر و نه جامعه از حضور این ابزار چه در سطح فردی و چه عمومی سود چندانی نمیبرند.
نگرانیها بهطور خلاصه
- حریم خصوصی: ثبت مداوم صدا و احتمال سوءاستفاده از دادهها
- نظارت و دولت-شرکت: افزایش ظرفیتهای نظارتی در مقیاس اجتماعی
- تجربه کاربری ضعیف: سختافزار و تعاملات مصنوعی که آزار میدهد
- ریسک تبلیغاتی: سرمایهگذاری کلان که به جعل و تمسخر عمومی بدل شد
تصور کنید گردنبندی که قرار است «دوست» شما باشد، در عوض باعث رنجش اطرافیان و نگرانی شما شود. آیا تکنولوژی وقتی به قیمت از بین رفتن اعتماد مردم عرضه شود، هنوز پیشرفت محسوب میشود؟ این پرسشی است که داستان فرند در متروی نیویورک پیش روی ما گذاشته است.