خرید کارت گرافیک همیشه میتواند یک ریسک مالی باشد، بهخصوص وقتی بازار آشفته و قیمتها بالاست. در این مطلب نشانههای اختصاصی را توضیح میدهیم تا قبل یا بعد از خرید متوجه شوید آیا کارت «نو» واقعاً اصل است یا یک کالای تقلبی که فقط ظاهرش نو به نظر میرسد.
۸ علامت هشدار که باید پیش از نصب بررسی کنید
۱. بستهبندی و برند ناسازگار
اولین چیزی که باید چک کنید جعبه و برچسبهاست. سازندگان بزرگ بستهبندی با کیفیت و یکسان دارند؛ رنگها، تلفظ و املای نامها، بارکدها و شماره سریال باید صحیح و خوانا باشند. اگر لوگو کمرنگ است، نوشتهها غلط املایی دارند یا بارکد اسکن نمیشود، احتمال کلاهبرداری وجود دارد. بعضی خریداران جعبه درست اما کارت متفاوت داخل آن دریافت کردهاند—مثلاً بهجای RTX 4060 یک GTX قدیمی.
۲. کانکتورهای قدیمی یا عجیب
کارتهای جدید معمولاً پورتهای DisplayPort و HDMI دارند؛ دیدن VGA یا DVI روی مدلهای جدید مثل دیدن یک خودروی کلاسیک در خیابان امروز است. اگر کانکتور قدیمی دیدید، احتمالاً فروشنده یک کارت قدیمی را با ظاهر تازه فروخته است. سیمکشی نامنظم یا لحیمکاری بد اطراف پینهای PCIe هم نشانهٔ دستکاری است.
۳. وزن کارت نامتعارف
کارتهای واقعی معمولاً وزن مشخصی دارند بهخاطر هیتسینکها و قطعات سنگین. کارتهای تقلبی یا قطعات بازسازیشده ممکن است خیلی سبک باشند (استفاده از پلاستیک یا آلومینیوم ارزان) یا خیلی سنگینتر از حد معمول (قرار دادن وزنه یا قطعات قدیمی برای فریب). وزن تنها معیار قطعی نیست، اما اگر حس کردید چیزی عجیب است، به بررسیهای دیگر هم بپردازید.
۴. برد PCB نامنظم و شماره سریال مشکوک
کارتهای اصل برد تمیز و قطعات منظم دارند؛ لحیمکاری یکنواخت و چیپهای مشخص که با تصاویری که شرکت منتشر کرده مطابقت دارد. بردی که انگار دستی نقاشی شده یا قطعات گمشده دارد، پرچم قرمز است. شماره سریال را روی وبسایت سازنده وارد کنید—اگر تأیید نشد یا sticker روی بدنه بهجای حک شدن بود، احتمال تقلب بالا میرود.
۵. سیستمعامل کارت را اشتباه معرفی میکند
یکی از تستهای ساده این است که ببینید ویندوز یا ابزارهایی مثل GPU-Z چه نام و مشخصاتی از کارت نشان میدهند. اگر کارت RTX 40 معرفی شده اما سیستم آن را بهعنوان GT 730 یا GT 640 بشناسد، تقلب واضح است. البته برخی کلاهبرداران با تغییر بایوس تلاش میکنند این بررسی را دور بزنند، پس مشخصات فنی را نیز دقیق مقایسه کنید.
۶. درایورها نصب نمیشوند یا کرش میکنند
درایورهای رسمی انویدیا، AMD یا اینتل معمولاً روی کارتهای اصل بدون مشکل نصب میشوند. اگر درایور رسمی نصب نمیشود، کنترل پنل کار نمیکند یا مداوم کرش رخ میدهد، کارت احتمالاً تقلبی یا دستکاریشده است. هر بسته درایور شخص ثالثی هم باید شما را هوشیار کند.
۷. عملکرد ضعیف یا غیرقابلپیشبینی
بعد از نصب درایورها، چند بنچمارک ساده مثل 3DMark یا Cinebench اجرا کنید و نتیجه را با بنچمارکهای مرجع مقایسه کنید. اگر کارت ادعایی RTX نتواند حتی بازیهای ساده را روان اجرا کند، یا مشخصات سختافزاری (مانند تعداد هستههای CUDA، حجم و نوع حافظه، فرکانسها) با اعلام رسمی همخوانی ندارد، باید نگران شوید. توجه داشته باشید که دمای بالا و محدودیت خنکسازی هم میتواند عملکرد را کاهش دهد.
۸. قیمت خیلی پایین، مشکلی هست؟
اگر قیمت پیشنهادی بیش از حد خوب به نظر میرسد، معمولاً واقعیت ندارد. قبل از خرید از فروشنده درخواست تصویر جعبه با شماره سریال، فاکتور و روش پرداخت امن کنید. در بازارهای دستدوم مثل دیوار، شیپور یا گروههای محلی، حتماً ملاقات حضوری و چک کامل کارت را توصیه میکنیم. فروشندهای که از ارائه مدارک طفره میرود، احتمالاً مشکوک است.
چکلیست سریع هنگام خرید یا دریافت کارت
- جعبه و شماره سریال را با وبسایت سازنده مطابقت دهید.
- کانکتورها و وضعیت پینهای PCIe را بررسی کنید.
- کارت را در سیستم نصب کنید و نام/مشخصات از طریق GPU-Z یا Task Manager مقایسه شود.
- درایورها و کنترل پنل رسمی را نصب کنید و بنچمارک ساده اجرا کنید.
- اگر هر موردی مشکوک بود، از خرید صرفنظر کنید یا بازگشت پول و گارانتی را مطالبه کنید.
در نهایت یادتان باشد: صرف کمی وقت برای بررسی قبل از خرید میتواند مانع از تبدیل یک معاملهی خوب به یک اشتباه پرهزینه شود. از فروشندگان معتبر و فروشگاههای دارای سیاست بازگشت خرید کنید تا خیالتان راحت باشد.