در چند سال اخیر بسیاری از مدارس در آمریکا و نقاط دیگر جهان استفاده از تلفن همراه را برای دانشآموزان ممنوع کردهاند. حالا معلمان و دانشآموزان میگویند این تصمیم رفتارهای روزمره در مدرسه را به شکل چشمگیری تغییر داده است.
یکی از پیامدهای غیرمنتظره ممنوعیت موبایل این است که دانشآموزان دوباره به گفتوگو در فضای واقعی روی آوردهاند. بهجای نشستن در سالن غذاخوری و خیره شدن به صفحهنمایش، کلاسها و راهروها شلوغتر و پرجنبوجوشتر شدهاند. همانطور که یکی از دانشآموزان دبیرستانی در کوئینز گفت، «قبلاً میشد صدای افتادن سوزن را روی زمین شنید؛ الان نمیتوانم حتی در ناهار چرت بزنم چون سر و صدا زیاد شده، اما خوش میگذرد.»
نظرسنجی معلمان: تاثیر مثبت در کلاس
معلمان اغلب از این سیاست حمایت میکنند. در نظرسنجی اتحادیه معلمان نیویورک، ۸۹ درصد پاسخدهندگان گفتهاند که جو مدرسه بهتر شده، ۷۶ درصد از افزایش مشارکت کلاسی خبر دادهاند و ۷۷ درصد هم تعاملات اجتماعی مثبتتری در کلاس و راهروها مشاهده کردهاند. معلمها میگویند گوشیها به یک مزاحم دائمی تبدیل شده بودند که یادگیری را مختل میکرد.
دانشآموزان هم متوجه تغییر در نحوه کار خود شدهاند. یکی از آنها گفت که حالا برای تحقیقهای مدرسه ناچارند «کند و کاو عمیق» انجام دهند و بهسرعت سراغ هوش مصنوعی یا سرچ سطحی نروند. این موضوع نشان میدهد ممنوعیتها نه تنها روابط اجتماعی را تحتتأثیر قرار داده بلکه سبک مطالعه و دسترسی به منابع را هم تغییر میدهد.
واکنشها متنوع؛ از نگرانی والدین تا شک و تردید دانشآموزان
همه این تغییرات مثبت تلقی نمیشوند. برخی والدین نگران امکان تماس در مواقع اضطراری هستند و دیگران با ایده کنترل بیشتر بر فرزندان موافقاند. تعدادی از دانشآموزان هم از اصل ماجرا ناراضیاند؛ مثلا دختری ۱۴ ساله میگوید این ممنوعیت نشاندهنده نبود اعتماد بین معلمان و دانشآموزان است و بهتر است به جای ممنوعیت، اعتماد ساخته شود.
قوانین معمولاً استثناهایی برای دانشآموزان دارای نیازهای ویژه یا کسانی که به اپهای ترجمه نیاز دارند، در نظر گرفتهاند. تا امروز دستکم ۳۱ ایالت آمریکا و واشنگتن دیسی محدودیتهایی را اعمال کردهاند که دامنه آن از مدرسهای به مدرسهای دیگر متفاوت است.
رفاقتها و خاطرات آنالوگ
یکی از جذابترین نتایج، بازگشت فعالیتهای آنالوگ است: ردوبدل کردن یادداشتها در کلاس، نوشتن کارت برای کسی که دوستش دارید یا گرفتن عکسهای پولاروید. به قول رئیس کلاس یکی از دبیرستانها، «خاطرات زیادی در دوران دبیرستان شکل میگیرد که میخواهیم آنها را ثبت کنیم؛ من کلی پولاروید روی دیوارم دارم.»
- مزایا: افزایش تعامل رو در رو، بهبود مشارکت کلاسی، کاهش حواسپرتی.
- معایب: نگرانی والدین، احساس عدم اعتماد برخی دانشآموزان.
- پیام مهم: پیادهسازی دقیق و در نظر گرفتن استثناها میتواند نتیجه مثبت را تقویت کند.
در نهایت، ممنوعیت موبایل در مدارس یک تجربه اجتماعی و آموزشی گسترده است که همچنان در حال شکلگیری است. این سیاستها نشان دادند که محدودیت دسترسی دیجیتال میتواند فضاهایی برای ارتباط انسانی و خاطرهسازی دوباره فراهم کند، اما سوالهای عملی و اخلاقی درباره اجرا و اعتماد همچنان پابرجا ماندهاند.
