همزمان با نزدیک شدن به جمعهٔ آخر سال یا همان بلک فرایدی، خریدهای اینترنتی افزایش مییابد و همین موضوع فرصت را برای کلاهبرداران سایبری فراهمتر میکند. در این مقاله توصیهها و نکات عملی پلیس فتا را درباره تهدیدهای رایج و روشهای محافظت از خود هنگام خرید آنلاین مرور میکنیم.
چه تهدیداتی در روزهای تخفیف در انتظار شماست؟
سرهنگ جواد مختاررضایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا فراجا، میگوید گزارشهای متعدد کلاهبرداری اینترنتی در این ایام افزایش پیدا میکند. چند نمونهٔ شایع عبارتاند از:
- فروش کالاهای تقلبی یا با کیفیت پایین تحت عنوان کالای اصلی؛
- صفحات فروشگاه جعلی با قیمتهای غیرواقعی که پس از دریافت وجه ناپدید میشوند؛
- ارسال لینکهای فیشینگ از طریق پیامک، ایمیل یا شبکههای اجتماعی که به صفحات پرداخت یا دانلود بدافزار هدایت میکنند؛
- صفحات پرداخت تقلبی که اطلاعات کارت بانکی و رمزهای پویا را سرقت میکنند.
چطور صفحات جعلی و فیشینگ را تشخیص دهیم؟
تشخیص وبسایت یا پیامک فیشینگ گاهی ساده و گاهی پیچیده است، اما چند علامت هشداردهنده وجود دارد که باید مراقبشان باشید:
- آدرس سایت (URL) را کنترل کنید: دامنه نامتعارف، اشتباهات املایی یا زیر دامنههای عجیب میتواند نشانهٔ تقلب باشد.
- به طراحی شیک سایت اعتماد کامل نکنید؛ ظاهر جذاب میتواند فریبنده باشد.
- لینکهای ناشناس را باز نکنید و از وارد کردن اطلاعات بانکی در صفحات مشکوک خودداری کنید.
- در پیامک یا ایمیلهایی که درخواست اطلاعات حساس دارند، احتیاط کنید و از منابع رسمی استعلام بگیرید.
نکات عملی برای خرید امن در بلکفرایدی
برای کاهش ریسک و محافظت از دارایی و اطلاعات شخصی، این توصیهها را بهکار ببندید:
- فقط از فروشگاههای معتبر و دارای نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد) خرید کنید؛ پلیس فتا خرید از سایتهای بدون اینماد را توصیه نمیکند.
- از کارتهای بانکی با رمز دوم پویا استفاده کنید و هرگز رمزها را در صفحات ناشناس وارد نکنید.
- از شبکههای اینترنت عمومی و وایفای باز برای پرداخت آنلاین استفاده نکنید؛ اگر ضروری است، از VPN مطمئن بهره ببرید.
- قبل از پرداخت، اطلاعات تماس، آدرس و نظرات خریداران قبلی را بررسی کنید و فاکتور یا رسید دیجیتال را نگه دارید.
- نرمافزارها و مرورگر خود را بهروز نگه دارید؛ بسیاری از بدافزارها از آسیبپذیریهای قدیمی سوءاستفاده میکنند.
اگر قربانی کلاهبرداری شدید چه کنیم؟
در صورت مواجهه با کلاهبرداری، فوراً مراحل زیر را انجام دهید: تماس با بانک برای مسدودسازی کارت، گزارش به پلیس فتا همراه با اسناد خرید (پیامکها، رسیدها، آدرس سایت)، و اطلاعرسانی به کسبوکارهای معتبر برای جلوگیری از تکرار کلاهبرداری. هرچه مدارک بیشتری داشته باشید، پیگیری حقوقی آسانتر خواهد بود.
نکتهٔ نهایی
بلکفرایدی فرصت مناسبی برای خرید با تخفیف است، اما با کمی احتیاط و آگاهی میتوان از تبدیل شدن تجربهٔ خرید به یک فاجعهٔ مالی جلوگیری کرد. به یاد داشته باشید که کلاهبرداران همیشه روشهای جدیدی ابداع میکنند؛ هوشیاری و پیروی از راهنماییهای رسمی، بهترین دفاع شماست.