وزارت علوم در گامی مهم برای مقابله با جعل مدارک دانشگاهی اعلام کرده که حجم پایگاه اطلاعات و مدارک تحصیلی دانشجویان به بیش از ۲۰ میلیون داده افزایش یافته است؛ اقدامی که میتواند شفافیت و صحتسنجی مدارک را به شکل چشمگیری ارتقا دهد.
چه اتفاقی افتاده و چرا اهمیت دارد؟
رئیس سازمان امور دانشجویان اعلام کرده که تاکنون اطلاعات حدود هفت میلیون نفر در پایگاه اطلاعات و مدارک تحصیلی ثبت شده و این پایگاه یکی از ۲۷ پایگاه داده تعیینشده در قانون «دوام» است. هدف روشن است: ایجاد یک مرجع متمرکز برای دسترسی برخط به اطلاعات دانشجویان و فارغالتحصیلان، که بخشی از زیرساخت دولت هوشمند به شمار میآید.

کد صحت مدرک؛ سفارش جدید برای همه دانشآموختگان
هر دانشآموخته دانشگاهی موظف است کد صحت مدرک تحصیلی خود را دریافت کند. تا امروز بیش از ۷٬۴۰۰٬۰۰۰ کد صحت صادر شده، اما هنوز گروهی از فارغالتحصیلان برای دریافت این کد اقدام نکردهاند. کد صحت که از طریق سامانه کد صحت (codesehat.ir) و پایگاه سازمان امور دانشجویان قابل دسترسی است، امکان راستیآزمایی سریع و رسمی مدارک را برای نهادها و کارفرمایان فراهم میکند.
الزام دانشگاهها و نقش سازمانها
بر اساس تفاهمنامه با سازمان ثبت احوال، اسامی دانشجویان برای دریافت کد ملی به دانشگاهها منتقل میشود تا اطلاعات در پایگاه تکمیل گردد. تمامی دانشگاهها — دولتی، آزاد و دانشگاههای وابسته به وزارت بهداشت — موظفاند اطلاعات دانشجویان و فارغالتحصیلان را در پایگاه ثبت کنند. همچنین بخشنامهای خطاب به دستگاههای دولتی و بخش خصوصی صادر شده تا پیش از استخدام، صحت مدارک را از طریق سامانه codesehat.ir بررسی کنند.

مزایا و تفاوت این سامانه نسبت به روشهای قبلی
- کاهش قابل توجه جعل مدارک با وجود پایگاه متمرکز و همگامسازی با ثبت احوال.
- دسترسی برخط و سریع برای نهادهای استخدامکننده؛ حذف نیاز به استعلامهای دستوپاگیر سنتی.
- افزایش شفافیت در آمار تحصیلی و امکان استفاده دادهها برای سیاستگذاری آموزشی و اشتغال.
این اقدام نه تنها کیفیت احراز هویت مدارک را افزایش میدهد، بلکه برای کارفرمایان، دانشگاهها و خود دانشآموختگان مزایای عملیاتی و امنیتی قابل توجهی به همراه دارد. سوال این است که آیا فارغالتحصیلان و دستگاهها بهسرعت از این ظرفیت جدید استفاده خواهند کرد؟ زمان پاسخ خواهد داد.


