دانشگاه شهید بهشتی میزبان افتتاح نخستین مرکز تخصصی هوش مصنوعی و علم داده با نام «شهید فقهی» شده است. این مرکز قرار است نقطه تلاقی آموزش دانشگاهی، پژوهش کاربردی و پروژههای ملی در حوزه هوش مصنوعی باشد و زمینه را برای همکاری نزدیک میان دانشگاه، صنعت و نهادهای دولتی فراهم کند.
تمرکز پژوهشمحور و کاربردی؛ از کلاس تا میدان عمل
خانه هوش ایران به عنوان عامل اجرایی این مرکز معرفی شده و ساختار آن بر تعریف و اجرای پروژههای پژوهشی و کاربردی استوار است. از ظرفیت اساتید و دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، دورههای آموزشی تخصصی و منتورهای فعال در حوزه هوش مصنوعی استفاده خواهد شد تا آموزشهای آکادمیک در قالب پروژههای عملیاتی دنبال شوند.
مدیرعامل خانه هوش ایران، مهرشاد نفعی، تأکید کرده است که این مرکز با هدف ایجاد بستری منسجم برای توسعه کاربردی فناوری هوش مصنوعی راهاندازی شده و تمرکز اصلی آن روی پروژههای کلان و ملی است تا دانشجویان و پژوهشگران بتوانند مستقیماً وارد حل مسائل عملی کشور شوند.

حمایتهای پژوهشی و زیرساختهای فنی
از جمله امکانات و مشوقهای اعلام شده برای پژوهشگران و اساتید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخصیص گرنتهای پژوهشی سالانه برای طرحهای برتر حوزه هوش مصنوعی
- دسترسی به زیرساختهای محاسباتی مورد نیاز، از جمله GPU و محیطهای محاسباتی
- ارائه منتورینگ تخصصی و دورههای آموزشی پیشرفته در صورت نیاز دانشگاهها
این ترکیب حمایت مالی، آموزشی و زیرساختی، مسیر تحقیق تا توسعه (R&D) را کوتاهتر و کارآمدتر میکند و شانس تبدیل پروژههای پژوهشی به محصولات و خدمات کاربردی را افزایش میدهد.
شبکهسازی دانشگاهی و گسترش مراکز تخصصی
همزمان با افتتاح مرکز شهید فقهی، مذاکراتی با سایر دانشگاههای کشور در جریان است و تفاهمنامهها و قراردادهای همکاری در آستانه نهایی شدن قرار دارند. هدف بلندمدت، راهاندازی شبکهای از مراکز تخصصی هوش مصنوعی در دانشگاههای مختلف است: طبق برنامهریزی اعلامشده، تا سال آینده پنج مرکز تخصصی دیگر در مراکز آموزشی کشور راهاندازی خواهد شد تا یک اکوسیستم ملی تشکیل شود.

این شبکه میتواند همافزایی در اجرای پروژههای بزرگ ملی، اشتراکگذاری زیرساختها و تسریع در انتقال دانش بین دانشگاهها و صنعت را تسهیل کند. برای نمونه، اشتراک دسترسی به GPU و مجموعههای داده بزرگ میتواند پروژههای دادهمحور را سریعتر پیش ببرد و هزینهها را کاهش دهد.
راهاندازی چنین مراکزی همچنین فرصتهای جدیدی برای جذب سرمایهگذاری، ایجاد شرکتهای نوپا و تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه علم داده و یادگیری ماشین فراهم میآورد. تجربه عملی در پروژههای ملی، شانس تبدیل فارغالتحصیلان به مهندسان و پژوهشگران بازارمحور را افزایش میدهد.
در مجموع، افتتاح مرکز هوش مصنوعی و علم داده شهید فقهی نقطه آغاز مهمی برای پیوند میان دانشگاه و پروژههای ملی محسوب میشود؛ پیوندی که میتواند راه را برای توسعه کاربردی هوش مصنوعی در سطح کشور هموارتر کند.




