آیا میدانستید که قادرید لپتاپ خود را به جز ماوس و کیبورد با صدای خود و یا حتی با استفاده از دستگاههای ردیابی حرکت مثل کینکت مایکروسافت کنترل کنید؟ آیا میدانستید که از این به بعد حتی میتوانید لپتاپتان را با چشمهای خود هم کنترل کنید؟! درسته! فقط چشمهایتان! حتی مجبور نیستید عینکهای فضایی به چشم بزنید یا کلاههای عجیب و غریب به سر بگذارید. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که جلوی مانیتور خود بنشینید. بسیاری از شرکتهای سرشناس، از جمله مایکروسافت، معتقدند دستگاههای کنترل حرکت، آینده نانوشته تعامل انسان با کامپیوتر است، اما مسلما تکان دادن دستها برای عوض کردن ویندوز کار سختی خواهد بود! سیستم ردیابی چشمی که شرکت سوئدی توبی آن را طراحی نموده است، در بسیاری از زمینههای تحقیقاتی، انقلابی بر پا کرده و عرصه ارتباط را برای هزاران نفر از انسانها با نیازهای خاص فراهم نموده است. سیستم توبی که اولین بار روی یک لپتاپ لنوو در نمایشگاه فناوریهای CES 2012 رونمایی شد، در زیر صفحه لپتاپ تعبیه گشته که در واقع ظاهر سادهای دارد. در ابتدای استفاده از سیستم، احتیاج به یک کالیبره کردن اولیه وجود دارد که به سادگی و در چند ثانیه انجام میشود. برای این کار لازم است که جلوی صفحه بنشینید و 5 نقطه درخشانی که در صفحه حرکت میکنند را با چشمانتان دنبال کنید. این عملیات فقط یک بار لازم به اجرا است و درست بعد از انجام آن سیستم میداند که چشمانتان کجا قرار دارند. این موقع است که بلافاصله میتوانید کنترل سیستم را با چشمانتان در دست بگیرید.
چه شکلی است؟
در حال حاضر شرکتهای سازنده تا قبل از یافتن شریک تجاری مناسب تا دو سال آینده به تجاری کردن این محصول فکر نمیکنند. بنابراین عجلهای هم برای بهبود ویژگیهای ظاهری آن وجود ندارد. به نظر میرسد که سازندگان سعی کردند محصول را برای نمایش اولیه در CES 2012 آماده کنند، حتی به قیمت خوش ظاهر نبودن آن! توبی بیان کرده که در حال حاضر شرکت در این تردید به سر میبرد که آیا باید دقت و حساسیت را فدای سایز سنسورها کند یا خیر. مدلی که از این سیستم در نمایشگاه وجود داشت، برآمدگی بزرگی در پشت و یک نوار با پهنای چند اینچ درست در پایین صفحه نمایشگر دارد که هر دوی این ویژگیها، دستگاه را از حالت یک وسیله قابل حمل خارج میکنند. سازندگان میگویند که اندازه سنسوری که در پایین صفحه قرار دارد در آینده کاهش خواهد یافت. البته در همین مرحله از تولید هم اندازه این بخش، از گودی پایین صفحه چندان بزرگتر نیست.
چگونه کار میکند؟
شاید تصور کنید که از این به بعد استفاده از ترکپد را کنار خواهید گذاشت، ولی باید بدانید که همچنان استفاده از آن جزئی ضروری از کار با این سیستم است، چون در آن تنظیمی برای دو بار پلک زدن و کلیک کردن وجود ندارد و عملا این عملکرد غیرممکن است زیرا یک فرد وقتی با رایانه خود کار میکند خیلی بیشتر از آنکه لازم باشد کلیک کند، پلک میزند. توبی میگوید که شما همچنان میتوانید از ماوس و ترکپد برای کلیک کردن روی صفحه استفاده کنید و تجربهای طبیعی داشته باشید چون قادر خواهید بود هم از دستانتان استفاده کرده و هم اگر لازم باشد کنترل چشمی را لغو کنید و فقط از ترکپد و ماوس استفاده نمایید.
موارد استفاده
در نمایشگاه CES 2012، تیم توبی یک بازی کامپیوتری به نام EyeAsteroids را روی سیستمها گنجاند که بسیار ساده بود. در این بازی تنها کاری که باید انجام دهید این است که به شهاب سنگهایی که به سمت سیاره شما در فضا میغلتند نگاه کنید تا آنها منفجر شوند و بتوانید سیارهتان را نجات دهید. درجه دقت این سیستم در بازی فوق، به راحتی مشخص میشود و اعتماد شکاکین را به خود جلب میکند. به گفته افرادی که در این نمایشگاه حضور داشتند، کوچکترین سنگها در این بازی فقط به اندازه چند پیکسل بودند که البته از بین بردنشان اصلا سخت نبود! چند استفاده دیگر غیر تفریحی هم برای توبی در فناوری وجود دارد. برای مثال فناوریای که میتواند حرکت چشم شما را هنگام مطالعه دنبال کند و وقتی به انتهای صفحه میرسید، به ادامه متن در صفحه بعد برود. همچنین این فناوری شما را قادر میسازد که فقط با نگاه کردن به مکانی خاص از صفحه و با استفاده از ماوس خود آن را بزرگنمایی کنید. در حال حاضر فناوری توبی کاملا برای مصرفکنندهها آماده نیست، با این حال توبی واسطی به نام Gaze برای ویندوز 8 که قرار است به زودی وارد بازار شود، طراحی کرده است. این واسط همانطور که قبلا هم گفتیم نمیتواند جایگزین ماوس یا کیبورد باشد بلکه فقط راه جدیدی برای تعامل با رایانه را برایتان فراهم میکند. به زودی قادر خواهید بود با نگاه خود برنامهها را به کار بیندازید یا آنها را کنترل کنید. تیم نابغهای که در شرکت توبی موفق به ساختن یک رابط کاربری مبتنی بر تماس چشمی برای ویندوز 8 هم شدهاند، گفتهاند که توبی به کاربر اجازه میدهد به وسیله نگاه خود با کامپیوتر ارتباط برقرار کند. طبق اعلام وب سایت توبی، این رابط کاربری که بر اساس حرکات چشم کار میکند میتواند در هر نوع از فناوری استفاده شود. مثل امکان بزرگنمایی نقشهها یا یک دستگاه ورودی متصل به کامپیوتر. به هر حال این فناوری زمانی بهترین کاربردهای خود را نشان میدهد و میدرخشد که استفاده از آن با یک ترکپد نیز همراه باشد. تصور کنید که بتوانید رایانه خود را به وسیله چشمهایتان و یک ترکپد و تجربهای شبیه فیلمهای هالیوودی که در آن قهرمانان با حرکات دست و چشمهایشان از دستگاهها استفاده میکنند، کنترل نمایید. این ابزار حتی میتواند به افراد با بیماریهای خاص یا کسانی که دچار فلج کامل هستند هم کمک کند تا با دنیای اطراف ارتباط برقرار نمایند و به راحتی از فناوریهای مختلف و رایانه استفاده کنند.
زمینههای استفاده
علم اعصاب (ردیابی چشمی و مغز): ردیابی حرکات چشم، اثر بخشی و اثباتپذیری مطالعات را با فیلتر کردن دفعاتی که موضوع مطالعه موفق به دیدن وسیله نشده یا نتوانسته از دستورات پیروی کند، بیشتر میکند. همچنین این فناوری میتواند کیفیت و اثر بخشی بسیاری از تستها را افزایش دهد، زیرا با این روش اختلالات آماری کمی خواهیم داشت، در نتیجه موضوعات مطالعه کمتری هم داریم و در نهایت آن نتایج سریعتر به دستمان خواهند رسید. در بعضی مطالعات خاص، ردیابی چشمی به جدا کردن جاهایی از رکوردهای ثبت شده که در آنها حرکت چشم به ثبت شدن نتایج خاص که در حالت عادی به دست نمیآیند بسیار کمک میکند که این باعث ساده و موثر شدن آزمایش میشود. روانشناسی، روانپزشکی و روانشناسی زبان (مطالعه الگوی حرکت چشم در رفتار انسانها): راه حلی این چنینی در نظارت بر حرکات چشم در زمان مطالعه، همزمان با دستورات شفاهی برای یافتن اشیا در محیط اطراف توسط شخص مورد مطالعه، کاربردهای بسیاری دارد. مطالعات بازار (درک رفتار مصرفکننده و دسترسی به او): ردیابی چشمی به شما اجازه میدهد با اندازهگیری آنچه افرادِ هدف تبلیغات میبینند، طراحی ارباب رجوع را از پیش آزمایش کنید و در نتیجه قبل از شروع به کار نتایج را بهبود دهید. در حقیقت مشتریهایتان رفتار کاربران را بهتر درک خواهند کرد و میتوانند ارتباط تصویری را در جهت رسیدن به اهداف بازاریابی خود بهبود دهند.
نتیجه
فکر نکردن به دنیایی که در آن توبی و کینکت مایکروسافت با هم همکاری کرده و نسل جدیدی از ابزار تعامل با تکنولوژی واقعی و کاربردی را میسازند بسیار سخت است. ما هماکنون به آینده فناوریها نگاه میکنیم. واقعا آیا میتوانید روزی و یا ساعتی را بگذرانید بدون اینکه به ترکیب توبی، کینکت و Siri در یک دستگاه ورودی فکر نکنید؟! تمام تصورات ما از فیلمهای علمی و تخیلی با ابزارهای پیچیده و فناوریهای ناشناخته که حتی تصور استفاده از آنها برایمان جذاب بود، با ظهور این فناوریها از رویا به واقعیت تبدیل خواهند شد. روزی را تصور کنید که اتومبیل شما به حرف میآید و خواهد گفت: “شما یک انسان بالغ هستید و باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرید و به جای اینکه منتظر بنشینید تا همه اشیای اطرافتان به جای شما تصمیم بگیرند و کارهایتان را انجام دهند، باید خودتان برای خود تصمیم بگیرید. پس من از کار نمیافتم و در کل هیچ کار خاصی نخواهم کرد. فقط به شما میگویم که الگوی حرکت چشمهای شما نشان میدهد که شما دارای تمرکز کافی برای رانندگی نیستید و احتمالا بسیار هم خوابآلودید! به شما پیشنهاد میکنم مدتی توقف و استراحت کنید. “یا میتواند یک چراغ چشمک زن روشن کند که میگوید: “این راننده خواب آلود است.” در همین زمان، یعنی وقتی منتظر ظهور سیستم کنترل از طریق فکر هستیم، میتوانیم ترکیبی از صفحههای چند تماسی، کنترل حرکتی و کنترل با صدا مثل Siri را تصور کنیم که فناوریهای امروزی را به نقطهای از پیشرفت میرسانند که تصورات و خیالپردازیهای ما از آینده و فناوریهای مسحور کنندهاش فقط در چند قدمی ما قرار میگیرد.
با سلام
ممنون از نوشته بسیار زیبای شما…
اگه میشه لطف کنید عکسهای بیشتری ارائه بدین.
اخه دارم یه مقاله مینویسم…
با تشکر