اخیرا مقالهای به قلم سارا فرایر (Sara Frier) با عنوان «آیا اپل واقعا قهرمان حریم خصوصی شماست؟» در سایت بلومبرگ منتشر شده بود که بسیار مورد توجه خوانندگان هم واقع شد. اما موضوع اساسی این است که پیشفرض این مقاله کمی عجیب به نظر میرسد و آن این است که: اپل باید مسئولیت اطلاعاتی را که کاربران با رضایت کامل در اختیار توسعهدهندگان اپلیکیشنها قرار میدهند، برعهده بگیرد.
ابتدا باید یادآور شویم که اپل اجازه دسترسی توسعهدهندگان به دادههای کاربر را نمیدهد، تا زمانیکه خود کاربر بهطور صریح این مجوز را به آنها بدهد. حتی درصفحه توضیحات مربوط به حفظ حریم شخصی شرکت اپل آمده است: اگر برنامهای که بر روی دستگاه خود نصب کردهاید درخواست دسترسی به اطلاعات شخصی شما مانند عکسها و لیست مخاطبانتان را دارد، اجازه آن بر عهده شماست.
همانطور که مقاله مذکور بیان کرده، اپل، سیاست خود مبنی بر حفاظت از اطلاعات کاربران را بهانهای برای فروش محصولات خود قرارداده، بهطوریکه خود را در جایگاه یک قهرمان حفظ حریم خصوصی نشانده است.
به گفته این مقاله، نمونهای از این ژست قهرمانانه، روشی است که اپل برای رمزنگاری و ذخیره دادههای اثر انگشت و چهره کاربر بهکار گرفته، بهنحوی که آنها را بر روی چیپ مخصوصی در داخل دستگاه که حتی خود اپل هم دسترسی بدانها ندارد، ذخیرهسازی میکند. یا مثلا هنگامی که از اپل پلی خرید میکنید، معیارهای مشابهی استفاده میشود تا حتی شماره کارت اعتباری شما در اختیار هیچ کسی از جمله بانک قرار نگیرد.
اما دادههای با ارزش دیگری از جمله عکسها، یادداشتها و مخاطبان کاربر هم بر روی دستگاه وجود دارد و زمانی که او موافقت میکند که آنها را با سایر توسعهدهندگان به اشتراک بگذارد، اپل حتی قادر نیست اطلاعات رد و بدل شده را مشاهده نماید. به نظر میرسد که فرایر از شرکت میخواهد که مسئولیت بیشتری در این رابطه بر عهده بگیرد. اما این امر چگونه ممکن است؟ این حرف مثل این است که بگوییم اگر خانه شما به خاطرباز گذاشتن درب آن مورد سرقت واقع شد، یقه شرکت سازنده قفل در منزلتان را بگیرید.
مبارزه با شیوه انگشتنگاری
البته نویسنده به پیشرفتهای اخیری که در سیاستهای حفظ حریم خصوصی اپل رخ داده و محدودیتهای بیشتری که بر توسعهدهندگان اعمال کرده، اشاره نموده است. شرکت همچنین شیوههایی را برای مخفی نگه داشتن اطلاعاتی که توسط اپلیکیشنها مورد جمعآوری قرار میگرفته، معرفی کرده است. همانطور که میدانید برخی شرکتها به روشی که در اصطلاح به آن «انگشتنگاری» گفته میشود از دادههایی مانند مکان، فونتهای نصب شده و سایر تنظیمات بهکار رفته، برای تشخیص هویت کاربران استفاده مینمایند.
با وجود همه اینها، فرایر ادعا میکند که اپل بایستی مسئولیت بیشتری در قبال اطلاعاتی که چه با اجازه خود کاربر و چه از طریق شیوه انگشتنگاری جمع آوری میگردد، داشته باشد. وی در جایی از مقاله گفته است که: اگر اپل به اسم حریم شخصی میخواهد بگوید که از اتفاقاتی که بر سر دادههای کاربران میافتد خبری ندارد، حداقل میتواند به ما کمک کند تا بیش از آنچه که ضرورت دارد، اطلاعات خود را به اشتراک نگذاریم.
البته نباید فراموش کرد که شخصیسازی دستگاه که جز لاینفک آن به حساب میآید، به بخشی از اطلاعات ما نیاز پیدا میکند و شکی نیست که باید تعادلی بین این دادهها و حفاظت آنها در برابر سواستفاده دیگران ایجاد گردد. ولی از آنجایی که اپل دسترسی به این اطلاعات ندارد، بنابراین نمیتواند کار چندانی هم در رابطه با چیزهایی که خود ما در اختیار افراد دیگر قرار میدهیم، انجام دهد.
با اینحال، کرایگ فدریگی (Craig Federighi)، قائممقام ارشد واحد نرم افزار اپل، در سخنرانی خود در کنفرانس اخیر WWDC گفته بود که: ما معتقدیم که اطلاعات شخصی شما باید امن بماند، نه به این دلیل که شما چیزی برای مخفی کردن داشته باشید، بلکه به این خاطر که فکر میکنیم دادههای حساس زیادی میتواند بر روی دستگاه شما وجود داشته باشد که باید درباره اینکه چه کسانی به آنها دسترسی داشته باشند، تصمیم بگیرید.
بنابراین، لااقل در شرایط فعلی، این کار نیاز به مقداری مسئولیت شخصی ما دارد؛ بهعبارتی این خود ما هستیم که باید قهرمان امنیت حریم شخصی خودمان باشیم.