در نگاه اول، خرید تیکتاک توسط مایکروسافت کمی عجیب به نظر میرسد. اگر شما نیز میخواهید که دلیل علاقه مایکروسافت به تیکتاک را بدانید، پس بهتر است که در ادامه با آیتیرسان همراه باشید تا بتوانید پاسخ پرسش خود را دریابید.
مایکروسافت در چند سال اخیر، محصولات گوناگونی مانند Groove Music، کینکت ایکسباکس، دستگاه تناسباندام Microsoft Band، ویندوز فون و همچنین سرویس استریم Mixer را روانه بازارها کرده است. همچنین در این مدت، ردموندیها نرمافزار و سرویسهای شرکتی خود را نیز عرضه کرده و حتی دستیار صوتی کورتانا نیز اکنون بر روی بهرهوری و کارایی بیشتر تمرکز دارد. با این اوصاف باید از خود بپرسیم که دلیل علاقه مایکروسافت به خرید تیکتاک (بهعنوان شرکتی که بیشتر به دلیل ویدیوهای رقص نوجوانان شناخته شده است) چیست؟
اگر کمی بیشتر به جاهطلبیهای آینده مایکروسافت توجه کنید، میتوانید متوجه شوید که خرید تیکتاک (در واقع به دست گرفتن فعالیتهای این شبکه اجتماعی در آمریکای شمالی، کانادا، استرالیا و نیوزلند) میتواند بسیاری از کسبوکارهای دیگر ردموندیها را سود بخشیده و همچنین باعث شود تا این شرکت به رقیبی جدی برای یوتیوب و فیسبوک تبدیل شود.
داده، داده و بازهم دادههای بیشتر
دلیل کلیدی علاقه مایکروسافت (و هر شرکت دیگری) به تیکتاک، دسترسی به دادههای کاربران این شبکه خواهد بود. در واقع نگرانیهای دولت ترامپ را نیز در رابطه با ارتباط این شبکه اجتماعی با دولت چین و سوءاستفاده از اطلاعات آن را نمیتوان در این موضوع بیتأثیر دانست. مایکروسافت در پست وبلاگی خود، بر اهمیت این اطلاعات تأکید کرده و همچنین اشاره کرده که در صورت انجام معامله، دادههای شخصی کاربران آمریکایی در خاک این کشور باقی خواهند ماند.
مایکروسافت میتواند از این دادهها به شیوههای مختلفی استفاده کند. این غول نرمافزاری، مدتها است که از سرویس Xbox Live استفاده کرده تا بتواند دادههای موردنیاز پروژههای آتی توسعه نرمافزار و سختافزار خود را تأمین کرده و همچنین شیوه استفاده مردم از کنسول محبوب خود را نیز بهتر درک کند. در نهایت اینکه درک شیوه تعامل کاربران با کینکت کنسول ایکسباکس، باعث شد تا مایکروسافت بتواند به توسعه و بهبود عینک واقعیت افزوده هولولنز اقدام کند.
خرید تیکتاک میتواند در پوشش نقاط کور و توسعه نرمافزار و سرویسهای این شرکت، نقش بسزایی را ایفا کند. مایکروسافت در زمینه نرمافزارهای شرکتی، اطلاعات موردنیاز خود را در اختیار دارد، اما در چند سال گذشته در زمینه سرویسهای مبتنی بر مشتریان خرد، چندان موفق نبوده است. بدین ترتیب این شرکت همیشه نتوانسته که بینش و درک درستی از رفتار مصرفکنندگان خرد (یا همان مردم عادی) داشته باشد.
این قضیه زمانی بیشتر به چشم میآید که بدانید قشر عظیمی از نوجوانان آمریکایی در محیطی بزرگ میشوند که فرمانرواهای آن، دستگاههای اندروید و iOS و یا کرومبوکها (بیشتر در داخل کلاسهای درس) هستند. اگر هم استفاده گسترده از جیمیل جهت ارسال ایمیل و یا بهاشتراکگذاری اسناد از طریق Google Docs را در نظر بگیریم، آنگاه میبینیم که میتوان در ایالاتمتحده زندگی کرد و به هیچکدام از سرویس و یا نرمافزارهای مایکروسافت نیز محتاج نبود! مایکروسافت انقلاب موبایلی را از دست داد و از آن زمان تاکنون نیز سعی دارد تا این شکست را جبران کند، اما طبیعتا دیگر نمیخواهد که کل کارمندان نسل آینده را نیز از دست بدهد!
ردموندیها از طریق تیکتاک میتوانند مستقیما به اطلاعات میلیونها جوانی که از این شبکه جهت مشاهده ویدیو و یا تولید محتوا استفاده میکنند، دسترسی داشته باشند. مایکروسافت تلاش کرده تا بتواند با استفاده از اپلیکیشنهای ایجاد ویدیو، سیستمعامل ویندوز خود را کاربرپسندتر کند، اما تیکتاک در عوض باعث میشود تا میلیونها کاربر بتوانند بهراحتی از طریق گوشیهای هوشمند خود، به ایجاد ویدیو بپردازند.
غول نرمافزاری میتواند تبلیغات سرفیس و ایکسباکس را مستقیما به کاربران این شبکه اجتماعی نشان داده و چه بسا از آن بهعنوان فرصتی جهت توسعه سرویس استریم بازی خود نیز بهره ببرد. گوگل قصد دارد تا یوتیوب را با سرویس استریم بازی استادیا خود ادغام کند. بدین ترتیب مایکروسافت نیز میتواند اقدامی مشابه را با سرویس xCloud خود انجام دهد. در ابتدا ردموندیها قصد داشتند تا از Mixer جهت استریم بازیهای کنسول ایکسباکس خود استفاده کنند، اما این سرویس هیچگاه نتوانست که به محبوبیت مورد انتظار خود دست یابد، بنابراین این شرکت نیز مجبور شد تا جهت توسعه سرویس xCloud خود، با فیسبوک قرارداد ببندد. سخت نیست که تصور کنیم روزی در تیکتاک مشغول مشاهده ویدیوی بازی Call of Duty بوده و در ادامه قادر خواهیم بود که آن را لمس کرده و و به واسطه استریم xCloud بر روی گوشی موبایل خود، بتوانیم فورا به بازی کردن بپردازیم.
مایکروسافت همچنین در نظر دارد که بتواند هوش مصنوعی را فراتر از محیطهای کاری ببرد. هر چند که اولین تلاش مایکروسافت در زمینه چتباتهای مبتنی بر هوش مصنوعی، چندان خوب پیش نرفت. بنابراین دلیل دیگر علاقه مایکروسافت به تیکتاک میتواند این باشد که این شرکت به بستری احتیاج دارد که در آن بتواند محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی رده مصرفکنندگان را مورد آزمایش قرار دهد. تیکتاک در حال حاضر از هوش مصنوعی در زمینه تشخیص چهره، فیلترهای محبوب و موتور پیشنهادات خود، بهره میبرد. فیدهای مبتنی بر هوش مصنوعی تیکتاک، تعیینکننده آن چیزی هستند که شما در این اپلیکیشن مشاهده میکنید و در حقیقت پیشرفت این الگوریتم باعث افزایش محبوبیت این شبکه اجتماعی خواهد شد.
تیکتاک سرمایهگذاریهایی را نیز در زمینه واقعیت افزوده (AR) انجام داده است. در این پلتفرم، هم فیلترها و هم تبلیغات، از واقعیت افزوده بهره میبرند. بلندپروازیهای مایکروسافت در این زمینه، به عینکهای هولولنز، هدستهای Windows Mixed Reality و برخی از تجارب در زمینه نسخه موبایلی بازی ماینکرافت محدود میشوند. بنابراین تیکتاک میتواند دروازهای جدید جهت ورود به عرصه واقعیت افزوده موبایلی باشد.
یک خرید پیچیده
طبیعتا تغییرات بر مبنای ویژگیهای مورد علاقه کاربران اعمال میشوند، اما هنوز معلوم نیست که این معامله دقیقا چگونه میتواند قابلیتهای تیکتاک را تحت تأثیر قرار دهد. هنوز مشخص نیست که شیوه اداره این شبکه در ایالاتمتحده، کانادا، استرالیا و نیوزلند چگونه خواهد بود. با این اوصاف، سایر مناطق دیگر همانند آسیا و اروپا، به احتمال زیاد از نسخهای استفاده خواهند کرد که با نسخه مایکروسافتی این اپلیکیشن، متفاوت است.
در صورت سر گرفتن معامله، همه چیز به اقدامات آتی مایکروسافت بستگی خواهد داشت. یکی از اقدامات بزرگ زمان ساتیا نادلا، به خرید استودیوی Mojang مربوط میشود. از آن زمان، همزمان با پیشرفت مایکروسافت، این استودیو نیز مجال بیشتری برای توسعه بازی محبوب خود پیدا کرده است.
یکی دیگر از خریدهای خوب نادلا، خرید LinkedIn به قیمت 26.2 میلیارد دلار بود. LinkedIn بهصورت مستقل اداره شده و در مواردی نیز با آفیس ادغام میشود. بدین ترتیب مایکروسافت توانسته که به یک شبکه اجتماعی شرکتی بزرگ دسترسی پیدا کند و در نتیجه در این زمینه نیز به رقیبی جدی برای گوگل و فیسبوک تبدیل شود. یکی از نتایج این اقدام، پیشرفت و گسترش روزافزون نرمافزار آفیس است.
GitHub را نیز میتوان یکی دیگر از خریدهای موفق مایکروسافت دانست. این کسبوکار نیز بهصورت جداگانه اداره میشود. GitHub یکی از ابزارهای کلیدی است که مایکروسافت با استفاده از آن میتواند بفهمد که توسعهدهندگان چگونه به نیازهای نرمافزاری جهان، واکنش نشان میدهند.
ظاهرا اگر تیکتاک نیز به تصاحب مایکروسافت درآید، آن نیز بهصورت جداگانه اداره خواهد شد. خرید اسکایپ و کسبوکار موبایلی نوکیا باعث شد تا این شرکت دیگر در ادغام بخشهای مختلف، عجله نکند. مایکروسافت در زمینه تعدیل محتوا تازهکار بوده و با چالشهای این حوزه چندان آشنایی ندارد، بنابراین بعید است که سعی کند تیکتاک را با بخشی دیگر ادغام کرده و یا اینکه آن را مجددا بازسازی کند (حداقل تا آیندهای نزدیک). خرید بخش انگلیسی زبان تیکتاک (به غیر از بریتانیا) میتواند از بروز مشکلات تعدیل محتوا (همانند مواردی که برای فیسبوک و توییتر پیش آمده) جلوگیری کند.
اداره مستقل این شبکه اجتماعی باعث میشود تا بتوان از اطلاعات مهم این سرویس استفاده کرد و در عین حال نیز با فیسبوک و یوتیوب نیز به رقابت پرداخت. ردموندیها در سال 2006 با News Corporation و NBC Universal همکاری کردند تا بتوانند Soapbox را بر روی سرویس MSN Video، راهاندازی کنند. اما در ادامه مایکروسافت مجبور شد تا این سرویس را نیز تعطیل کرده و در نتیجه از یوتیوب جهت بهاشتراکگذاری ویدیوهای خود، استفاده کند.
غول نرمافزاری در سال 2012 نیز شبکه اجتماعی Socl را راهاندازی کرد، اما 5 سال بعد مجبور به تعطیلی آن شد. ردموندیها پتانسیل موجود در فیسبوک را درک کرده بودند، بنابراین در سال 2007، 240 میلیون دلار در آن سرمایهگذاری کردند. حال نوبت به تیکتاک رسیده و این شبکه در حال تبدیل شدن به رقیبی جدی برای اسنپچت، اینستاگرام و فیسبوک بوده که این موضوع هم در مقیاس و هم در قابلیتهای این شبکه اجتماعی، محرز است.
مشکل است که بگوییم وضعیت تیکتاک تحت مالکیت مایکروسافت چگونه پیش خواهد رفت. این یک معامله عجیب برای مایکروسافت به حساب میآید، مخصوصا با توجه به موضع دولت ترامپ در قبال این شبکه اجتماعی. مایکروسافت معمولا پیش از نهایی شدن معامله، خبری از مذاکرههای تجاری نمیدهد. وبلاگ این شرکت نیز از دونالد ترامپ به خاطر دخالت شخصی وی در این موضوع، تشکر کرده است. وال استریت ژورنال میگوید که احتمالا پست وبلاگی مایکروسافت به دلیل فشار متحدان ترامپ جهت اعلان عمومی این معامله، منتشر شده است.
علاقه مایکروسافت به تیکتاک میتواند چندین دلیل و به طبع پیچیدگیهای خاص خود را داشته باشد، اما این موضوع به نفع دولت ترامپ نیز هست، زیرا بدین ترتیب رئیس جمهور ایالاتمتحده میتواند ردپاهای دولت چین در اکوسیستم دیجیتال این کشور را کاهش دهد. بنابراین یکی از دلایل دخالت ترامپ در این معامله، میتواند همین موضوع باشد. در نهایت اینکه مایکروسافت تعهد کرده این مذاکرات را حداکثر تا 25 شهریور (15 سپتامبر) پایان دهد.