خبر خوبی برای صاحبان حیوانات خانگی، نه فقط افرادی که از سگ و گربه نگهداری میکنند، منتشر شده است. به نظر میرسد داشتن حیوان خانگی چه حیوانات خزدار و چه حیوانات مزرعهای، به سلامت روان افراد کمک میکند تا با تنهایی ناشی از قرنطینه و استرس ناشی از ویروس کرونا، کنار بیایند.
طبق پژوهشی که در انگلستان انجام شده است، حیوانات خانگی منبع مهمی برای حمایت عاطفی در حین قرنطینه بوده که باعث کاهش تنهایی افراد و بهبود سلامت عمومی میشد.
محققی در حوزه رفتار حیوانات، دانیل میلز (Daniel Mills) از دانشگاه لینکلن میگوید:
این اقدام در زمان فعلی از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ زیرا نشان میدهد که داشتن حیوان خانگی میتواند افراد را از برخی فشارهای روانی مرتبط با قرنطینه محافظت کند.
همانطور که میدانیم تنهایی با خطر بیشتر ابتلا به سایر مشکلات بهداشت روان مانند افسردگی و اضطراب در ارتباط است و از تحقیقات قبلی، شاهد بودیم که حیوانات خانگی میتوانند از افرادی که مبتلا به بیماری روانی شدید مانند اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی هستند، به طور جدی حمایت کنند.
با این حال، این پژوهش شامل نظرسنجی از همه اقشار و در شرایط بیسابقه همهگیری ویروس کرونا انجام شده است. اواسط ماه فروردین تا اردیبهشت (بین اواسط آوریل و اواخر ماه مه)، نزدیک به 6000 نفر از مردم انگلیس که در قرنطینه بودند، در مورد سلامت روان و حیوانات خانگیشان مورد بررسی قرار گرفتند.
بیشتر شرکتکنندگان در این پژوهش حداقل یک حیوان خانگی داشتند، بنابراین اگرچه محققان از هزاران نفر نظر سنجی کردند، اما تنها بخش کوچکی از افراد دارای حیوانات خانگی نبودند، این به این معنی است که نتایج یافتهها نسبت به دوستداران حیوانات نزدیکتر است.
نویسندگان در مقاله خود اینگونه توضیح میدهند:
نتایج بدست آمده باید با توجه به این نکته تفسیر شود. با این وجود، در نمونههای «دوستداران حیوانات»، داشتن حیوان خانگی با تأثیرات ناشی از قرنطینه بر سلامت روان و تنهایی مرتبط بود.
از افرادی که به این نظرسنجی پاسخ دادند، سوالاتی در مورد حس صمیمیت آنها با حیوان خانگی خود و احساس راحتی که حیوان خانگیشان به همراه دارد و همچنین روشهای مختلفی که حیوانات خانگیشان در هنگام قرنطینه بر سلامتی آنها تاثیر گذاشته است، پرسیده شد. این مسئله میتواند به فعال بودن صاحبان آنها و یا ارتباط اجتماعی با افراد دیگر کمک کند.
شرکتکنندگان همچنین با پاسخ دادن به پرسشنامههایی درباره احساسشان قبل و در حین قرنطینه در انگلیس، سلامت روان و احساس تنهایی خود را ارزیابی کردند. با تجزیه و تحلیل دادهها، محققان موارد دیگری را که ممکن است بر سلامت روانی فرد تأثیر بگذارد، برآورد کردند؛ از جمله این که فرد قبل از قرنطینه تا چه حد تنها بوده است، سن آنها و اینکه اگر به تنهایی یا با افراد دیگر زندگی میکردند و یا هر تعداد ارتباط اجتماعی (با دوستان) که هر هفته داشتهاند.
اکثر صاحبان حیوانات خانگی (از جمله بیش از 90 درصد صاحبان سگ، اسب و گربه) گفتهاند که حیوانات خانگیشان به آنها کمک کرده است تا از نظر احساسی با این شرایط کنار بیایند و همچنین تأثیرات مثبتی بر خانوادهشان داشته باشند.
افرادی که حیوانات خانگی دارند با اینکه هنوز هم تحت تأثیر قرنطینه قرار دارند، اما نسبت به افرادی که از هیچ حیوانی سرپرستی نمیکنند، کمتر احساس تنهایی کرده و از سلامت روان بیشتر برخوردارند.
نتایج بدست آمده مشابه یافتههای قبل از همهگیری بیماری ویروس کرونا است که به عنوان مثال، حیوانات خانگی میتوانند با تشویق به روابط اجتماعی بیشتر، باعث کاهش تنهایی شوند.
بیشتر پژوهشات اینچنینی تا به امروز بر روی حیواناتی مانند سگ و گربه متمرکز بوده است، اما جای تعجبی نیست که امروزه افراد میتوانند با هر نوع حیوان خانگی ارتباط عاطفی قوی برقرار کنند. این حتی به نوع حیوانی که انتخاب میکنیم نیز بستگی ندارد.
هنگامی که محققان درگیر پژوهشاتی در این باره بودند که آیا دارا بودن حیوانات خانگی نقش خاصی در زندگی افراد مانند حیوان درمانی دارد (که میتواند سلامت روانی فرد را به طرز چشمگیری بهبود بخشد)، مشاهده کردند که تفاوت قابلتوجهی بین پیوندهای عاطفی افراد با حیوانات خانگیشان وجود ندارد.
النا راتچن (Elena Ratschen)، نویسنده اصلی و محقق بهداشت روان، از دانشگاه یورک اینچنین گفته است:
در آزمایشات ما افراد به یک اندازه به حیوان خانگی خود مثلا خوکچه هندی با سگ احساس نزدیکی میکردند.
بنابراین حیوانات خانگی دیگر را نیز نادیده نگیرید؛ به یاد داشته باشید که حتی بزها نیز میتوانند مانند سگها حیوانات دوستداشتنی به حساب بیایند. این پژوهش همچنین به ارتباطات خوب بین سلامت روان و پیوندهای عاطفی افراد با حیوانات خانگیشان پی برده است.
افرادی که در این پژوهش پیوند قویتری با حیوانات خانگی خود گزارش کردند، تمایل داشتند که از ابتدا سلامت روانی کمتری را ارائه دهند؛ این ممکن است به معنای آن باشد که آنها تا حدودی در برابر نوسانات سلامت روانی خود آسیبپذیرند و احتمالاً متکی به حمایت حیوان خانگی خود هستند.
نویسندگان اینگونه اظهار کردند که:
جالب توجه است که پیوندهای قویتر بین حیوانها و انسان با سلامت روان ضعیفتر قبل قرنطینه مرتبط است، این نشان میدهد که پیوندهای نزدیک با حیوانات ممکن است آسیب پذیری روانی در صاحبان را آشکار کند.
در این مطالعه، داشتن حیوانات خانگی علاوه بر کاهش استرس، گاهی اوقات نیز به استرسهای حین قرنطینه افزوده است. بیش از دو سوم صاحبان حیوانات خانگی اظهار کردند که در حین قرنطینه نگران حیوانات خانگی خود هستند. برخی از افراد در این نظرسنجی نگران این بودند که در صورت ابتلا به بیماری چه کسی از حیوان خانگی آنها مراقبت میکند. صاحبان دیگر حیوانات خانگی از این بابت نگران بودند که هنگامی که پس از قرنطینه به محل کار خود بازگردند، حیوانشان خیلی خوب با آنها کنار نیایند.
همچنین لازم به ذکر است که اگرچه ممکن است صاحبان حیوانات خانگی در قرنطینه کمتر احساس تنهایی کنند، اما تفاوت کلی در بهداشت روانی افرادی که از حیوانات نگهداری میکنند و افرادی که از هیچ حیوانی نگهداری نمیکنند، دیده نمیشود. این بدان معناست که نمیتوان نتیجهگیری خوبی برای اینکه داشتن حیوان خانگی میتواند تمام نگرانیهای فرد را برطرف کند، انجام داد.
راتسچن و همکارانش در این حوزه خاطرنشان کردند که:
در حالی که پژوهش ما نشان داده است که داشتن یک حیوان خانگی ممکن است برخی از اثرات روانی نامناسب قرنطینه ناشی از همهگیری را کاهش دهد، اما این یافته از اهمیت بالینی کمتری برخوردار است.
این یعنی تغییرات سلامت روان افراد شرکتکننده در این پژوهش آنچنان عمیق نبود؛ پس نمیتوان آن را به عنوان درمانی برای افراد دیگر توصیه کرد. راتسچن اینچنین خاطرنشان کرد:
این مسئله هیچ توصیهای مبنی بر اینکه افراد باید برای بهبود سلامت روانی خود در طی همهگیری ویروس کرونا حیوانی را خریداری کنند، تضمین نمیکند.